Άκαρπη, μέχρι στιγμής, η αναζήτηση εξωγήινου πολιτισμού

Για πρώτη φορά οι αστρονόμοι σκοπεύουν να «σαρώσουν» όλο τον ουρανό σε αναζήτηση σημάτων κάποιου εξωγήινου πολιτισμού, χρησιμοποιώντας συνδυαστικά 28 μεγάλα ραδιοτηλεσκόπια, τα δεδομένα των οποίων θα τροφοδοτούνται προς ανάλυση σε ένα υπερυπολογιστή, ο οποίος θα ασχολείται αποκλειστικά γι' αυτό το σκοπό, κάτι που δεν έχει ξαναγίνει έως τώρα. Για το λόγο αυτό, οι επιστήμονες ζητούν μεγαλύτερη χρηματοδότηση, θεωρώντας ότι ήλθε η ώρα η αναζήτηση εξωγήινων να μη θεωρείται πια περιθωριακή απασχόληση για τους αστρονόμους.

Η Αμερικανική Διαστημική Υπηρεσία (NASA) κάποτε χρηματοδοτούσε την έρευνα για εξωγήινους με 10 εκατ. δολάρια το χρόνο, αλλά σταμάτησε να το κάνει το 1993, όταν η Γερουσία θεώρησε ότι επρόκειτο για σπατάλη χρημάτων. Έκτοτε προγράμματα αναζήτησης εξωγήινης νοημοσύνης όπως το SETI χρηματοδοτούνται αποκλειστικά από πλούσιους ιδιώτες. Η νέα πρωτοβουλία, που ανακοινώθηκε σε επιστημονικό συνέδριο στο Σιάτλ την Παρασκευή, αποτελεί συνεργασία του Ινστιτούτου Αναζήτησης Εξωγήινης Νοημοσύνης (SETI) στην Καλιφόρνια και του Παρατηρητηρίου Very Large Array (VLA) στο Νέο Μεξικό των ΗΠΑ, το οποίο «πρωταγωνιστούσε» στην ταινία «Επαφή» του 1997, όπου η πρωταγωνίστρια αστρονόμος του SETI Τζιλ Τάρτερ (την έπαιζε η ηθοποιός Τζόντι Φόστερ) είχε «πιάσει» ένα εξωγήινο σήμα.

Στο μεταξύ, άκαρπη φαίνεται να υπήρξε και η νέα «φουρνιά» των παρατηρήσεων των ραδιοτηλεσκοπίων του προγράμματος Breakthrough Listen Initiative για την αναζήτηση νοήμονος ζωής στο σύμπαν. Για μια ακόμη φορά δεν ανιχνεύθηκε κάποιο σήμα που να παραπέμπει σε εξωγήινους, αν και δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί η μελέτη των στοιχείων που συλλέχθηκαν.

Το Breakthrough, που ξεκίνησε το 2015, εδρεύει στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας - Μπέρκλεϊ και υποστηρίζεται από μια χορηγία 100 εκατομμυρίων δολαρίων από τον Ρωσο-αμερικανό δισεκατομμυριούχο Γιούρι Μίλνερ, έδωσε στη δημοσιότητα ένα τεράστιο όγκο δεδομένων (συνολικά 2 petabytes) από τις παρατηρήσεις στο επίπεδο του γαλαξία μας και στην περιοχή γύρω από την κεντρική μαύρη τρύπα του. Η δημοσιοποίηση έγινε προκειμένου όχι μόνο οι ενδιαφερόμενοι επιστήμονες αλλά και το κοινό να ψάξουν ελεύθερα στα στοιχεία μήπως ανακαλύψουν κάποιο εξωγήινο που διέφυγε της προσοχής των ερευνητών.

Είναι η δεύτερη σειρά παρατηρήσεων μετά την πρώτη πέρυσι τον Ιούνιο. Οι νέες παρατηρήσεις έγιναν στο ραδιοφάσμα μεταξύ του ενός και των 12 GHz, κυρίως από τα ραδιοτηλεσκόπια Parkes στην Αυστραλία και Green Bank Observatory στη Δυτική Βιρτζίνια των ΗΠΑ, καθώς και συμπληρωματικά από το οπτικό τηλεσκόπιο Automated Planet Finder στην Καλιφόρνια.

«Αν τα διαστρικά ταξίδια είναι δυνατά, κάτι που δεν ξέρουμε, και αν άλλοι πολιτισμοί βρίσκονται εκεί έξω, κάτι που επίσης δεν γνωρίζουμε, και αν έχουν τα κίνητρα να φτιάξουν ένα διαστρικό σκάφος, τότε ένα μικρό ποσοστό των διαστημικών αντικειμένων είναι τεχνητές διαστρικές συσκευές», δήλωσε ο αστρονόμος Στιβ Κροφτ του Κέντρου Ερευνών Berkley SETI και του Breakthrough Listen.

Όπως ανέφερε ο επικεφαλής ερευνητής 'Αντριου Σίμιον του Breakthrough Listen, τα τηλεσκόπια του προγράμματος αναζητούν ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία συμβατή με σήματα που γνωρίζουμε ότι η (ανθρώπινη) τεχνολογία παράγει ή θα μπορούσε να παράγει. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει αυτές οι χαρακτηριστικές τεχνο-υπογραφές να ξεχωρίσουν τόσο από τον αστροφυσικό «θόρυβο» (από φυσικά αστροφυσικά συμβάντα), όσο και από τον υπόλοιπο ηλεκτρομαγνητικό «θόρυβο», δηλαδή τα σήματα από κινητά τηλέφωνα, GPS, δορυφόρους, διαδίκτυο, Wi-Fi κ.α. Εν ολίγοις, σαν να ψάχνεις ψύλλους στα άχυρα…

Είναι οι εξωγήινοι εμείς; Ζουν ανάμεσα μας;

Στο μεταξύ, κατά καιρούς υπάρχουν ανά τον κόσμο ποικίλες αναφορές για τη θέαση άγνωστης ταυτότητας ιπτάμενων αντικειμένων (UFO), για τα οποία δεν λείπουν οι ριζοσπαστικές θεωρίες, όπως αυτή του καθηγητή βιολογικής ανθρωπολογίας Μάικλ Μάστερς του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου της Μοντάνα, ο οποίος σε πρόσφατο βιβλίο του (Identified Flying Objects: A Multidisciplinary Scientific Approach to the UFO Phenomenon) θεωρεί ως πιθανό ότι τα UFO «πιλοτάρουν» άνθρωποι από το μέλλον, οι οποίοι κάνουν ταξίδι πίσω στο χωροχρόνο, δηλαδή στη Γη σήμερα!

Όπως δήλωσε, «ξέρουμε ότι οι άνθρωποι έχουμε μια μακρά εξελικτική ιστορία σε αυτό τον πλανήτη. Και γνωρίζουμε ότι η τεχνολογία μας πρόκειται να είναι πολύ πιο εξελιγμένη στο μέλλον. Νομίζω πως η απλούστερη εξήγηση είναι ότι οι ‘εξωγήινοι' είναι εμείς».

Εν μέρει, όπως υποστηρίζει, ταξιδεύουν πίσω στο χρόνο για λόγους περιέργειας ή…τουρισμού. «Αναμφίβολα», ανέφερε, «στο μέλλον θα υπάρχουν εκείνοι που θα πληρώνουν πολλά χρήματα για να έχουν την ευκαιρία να πάνε πίσω και να παρατηρήσουν την αγαπημένη περίοδο τους στην ιστορία».

Παρόμοιες «εξωτικές» ιδέες έχουν και άλλοι αξιοσέβαστοι άνθρωποι, όπως η Έλεν Σάρμαν, η πρώτη Βρετανή αστροναύτης και χημικός του Imperial College του Λονδίνου, η οποία θεωρεί πιθανό ότι εξωγήινοι ζουν ανάμεσα μας, αλλά δεν γίνονται αντιληπτοί. Αυτό μπορεί να συμβαίνει, όπως υποστηρίζει, επειδή αποτελούν μορφές ζωής διαφορετικές από αυτές που υπάρχουν στη Γη, με τελείως διαφορετική βιοχημεία. Συνεπώς είναι ασύλληπτες με τα δικά μας αισθητήρια όργανα, αποτελώντας μια «σκιώδη» βιόσφαιρα παράλληλη με τη γήινη.