«Ημέρα της υπέρβασης» η αυριανή για τη Γη

Αύριο, Σάββατο, η ανθρωπότητα θα έχει καταναλώσει φέτος περισσότερους φυσικούς πόρους απ' όσους η Γη μπορεί να ανανεώσει μέσα σε 12 μήνες: η συμβολική «ημέρα της υπέρβασης» ήρθε φέτος για πρώτη φορά αργότερα σε σχέση με πέρυσι εξαιτίας του αντίκτυπου της πανδημίας της Covid-19, όμως αυτό δεν είναι καλό νέο, προειδοποιούν επιστήμονες.

Η «Ημέρα της Υπέρβασης», η «Overshoot Day», σύμφωνα με την αγγλική ονομασία της, η οποία υπολογίζεται κάθε χρόνο από το 2003 από την αμερικανική μη κυβερνητική οργάνωση Global Footprint Network, έχει στόχο να καταδείξει την όλο και πιο γρήγορη κατανάλωση ενός ανθρώπινου πληθυσμού που επεκτείνεται πάνω σ' έναν περιορισμένο πλανήτη. Φέτος θα χρειαζόταν 1,6 Γη για να ανταποκριθεί με βιώσιμο τρόπο στις ανάγκες του παγκόσμιου πληθυσμού.

Η ημερομηνία υπολογίζεται συνδυάζοντας το οικολογικό αποτύπωμα των ανθρώπινων δραστηριοτήτων (οι επιφάνειες της ξηράς και της θάλασσας που είναι απαραίτητες για να παραχθούν οι πόροι που καταναλώθηκαν και για να απορροφηθούν τα απόβλητα του πληθυσμού) και τη «βιοϊκανότητα» της Γης (η ικανότητα των οικοσυστημάτων να αναγεννώνται και να απορροφούν τα απόβλητα που πράγονται από τον άνθρωπο, ιδιαίτερα το CO2).

Η «υπέρβαση» συμβαίνει όταν η ανθρώπινη πίεση υπερβαίνει τις ικανότητες αναγέννησης των φυσικών οικοσυστημάτων και δεν έχει σταματήσει εδώ και 50 χρόνια, σύμφωνα με τη μκο, να έρχεται νωρίτερα: 29 Δεκεμβρίου το 1970, 4 Νοεμβρίου το 1980, 11 Οκτωβρίου το 1990, 23 Σεπτεμβρίου το 2000, 7 Αυγούστου το 2010.

Πέρυσι είχε πέσει στις 29 Ιουλίου. Το 2020 σηματοδοτεί συνεπώς μια σπάνια ανάπαυλα, η οποία αποδίδεται όμως στις συνέπειες της παγκόσμιας πανδημίας που παρέλυσε ολόκληρους τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας αναβάλλοντας την ημερομηνία κατά τρεις εβδομάδες, και όχι σε κάποια συστημική αλλαγή.

«Δεν υπάρχει κάτι που να μας χαροποιεί, διότι αυτό δεν έγινε επίτηδες, αλλά οφείλεται σε μια καταστροφή», υπογράμμιζε χθες, Πέμπτη, ο Μάτις Βάκερναγκελ, πρόεδρος του Global Footprint Network, στη διάρκεια εκδήλωσης που έγινε ονλάιν. Και προειδοποίησε: «Είναι αυτό που συμβαίνει και με το χρήμα: μπορούμε να δαπανούμε περισσότερα απ' όσα κερδίζουμε, αλλά όχι για πάντα».