Οι ασκήσεις που σας γυμνάζουν ενώ εσείς μένετε ακίνητοι είναι εδώ και ονομάζονται ισομετρικές!
Αν και δεν πρόκειται για κάποια νέα ανακάλυψη, για άγνωστους λόγους είχαν χαθεί στα βάθη της ιστορίας της γυμναστικής. Τα τελευταία χρόνια, ωστόσο, κάνουν δυναμική επιστροφή σε γυμναστήρια και χώρους άθλησης, γιατί όπως φαίνεται έχουν αποτελέσματα. Μην τις πάρετε, λοιπόν, αψήφιστα, γιατί ακόμα και οι φανατικοί θαμώνες των γυμναστηρίων δυσκολεύονται πολλές φορές να ολοκληρώσουν ένα πλήρες πρόγραμμα βασισμένο σε αυτές. Μάλιστα και ο διάσημος Bruce Lee ήταν οπαδός τους.
Η ταυτότητά τους
Με απλά λόγια, οι ισομετρικές ασκήσεις αναφέρονται σε ασκήσεις κατά τις οποίες σπρώχνετε ή τραβάτε ένα ακίνητο αντικείμενο (π.χ. το πάτωμα, τον τοίχο, μια μπάρα βιδωμένη στο έδαφος) χωρίς να αλλάζει το μήκος του μυός ή να κινείται η άρθρωση. Αντ’ αυτού, ο μυς συσπάται, με αποτέλεσμα να παράγεται δύναμη. Παράδειγμα τέτοιας άσκησης είναι η στήριξη με τα χέρια σε έναν τοίχο χωρίς να λυγίζετε τους αγκώνες.
Η ισομετρική άσκηση μπορεί να έχει τις παρακάτω μορφές:
- Ισομετρική άσκηση χωρίς αντίσταση: Οι ασκήσεις εκτελούνται κόντρα σε σταθερές επιφάνειες, όπως ο τοίχος και το πάτωμα. Μπορείτε, για παράδειγμα, να ακουμπήσετε με την πλάτη σε έναν τοίχο, να λυγίσετε τα γόνατά σας σε γωνία 90 μοιρών και να κρατήσετε τη στάση αυτή για 20-40˝.
Οι ασκήσεις αυτές είναι ένας καλός τρόπος για να ξεκινήσετε τη γνωριμία σας με αυτό το είδος προπόνησης, καθώς και ιδανική μέθοδος να «γνωρίσετε» καλύτερα τους μυς σας.
- Ισομετρική άσκηση με αντίσταση: Μπορεί να γίνει και στο γυμναστήριο με τη χρήση αλτήρων ή μπάρας. Για παράδειγμα, μπορείτε να πάρετε μια στραβόμπαρα (η λαβή της δεν είναι ίσια αλλά έχει σχήμα W) και καθώς εκτελείτε κάμψεις δικεφάλων, να σταματάτε στη μέση της κίνησης (στις 90 μοίρες) κρατώντας την μπάρα σταθερή για 20-40˝.
Τα μειονεκτήματά της
Κάθε είδος προπόνησης έχει τα δυνατά και τα αδύνατα σημεία του, γι’ αυτό και τα καλύτερα αποτελέσματα προκύπτουν από τον συνδυασμό διαφορετικών μορφών άσκησης. Στην περίπτωση, λοιπόν, της ισομετρικής προπόνησης, τα «αδύνατα» σημεία εντοπίζονται στο γεγονός ότι δεν έχει φανεί να βελτιώνει τις επιδόσεις στα περισσότερα αθλήματα, καθώς και ότι πρόκειται για μονόπλευρη μορφή εκγύμνασης, αφού οι μύες δυναμώνουν σε συγκεκριμένες γωνίες των αρθρώσεων.
Δώστε βάση!
Υπάρχουν μερικά πράγματα που καλό είναι να εφαρμόσετε όσοι σκοπεύετε να συμπεριλάβετε στο πρόγραμμά σας την ισομετρική προπόνηση. Ποια είναι αυτά;
* Οι διατάσεις και η προθέρμανση είναι απαραίτητα συστατικά του προγράμματός σας.
* Οι ισομετρικές ασκήσεις απαιτούν ακινητοποίηση σε μία στάση, πράγμα που μετά από κάποια δευτερόλεπτα αποδεικνύεται ιδιαίτερα απαιτητικό, καθώς οι μύες αρχίζουν να τρέμουν. Επομένως, πρέπει να μένετε συγκεντρωμένοι και να αναπνέετε σωστά για να τα καταφέρετε.
* Η διάρκεια της προπόνησης εξαρτάται από την ένταση που βάζετε. Είναι προτιμότερο να κάνετε περισσότερα σετ με χαμηλή ένταση παρά λίγα σε υψηλή. Σε κάθε προσπάθεια προσπαθήστε να συγκεντρώνεστε στην απομονωμένη και πλήρη σύσπαση του μυός.
Προσοχή!
Οι ισομετρικές ασκήσεις δεν ενδείκνυνται για άτομα με υψηλή αρτηριακή πίεση ή καρδιακά προβλήματα, καθώς έχει διαπιστωθεί ότι αυξάνουν την πίεση. Πριν ξεκινήσετε, λοιπόν, το πρόγραμμα, συμβουλευτείτε έναν γιατρό ή έναν πιστοποιημένο γυμναστή. Το ίδιο ισχύει και για την περίπτωση που αντιμετωπίζετε οποιοδήποτε μυοσκελετικό πρόβλημα.
Τι κερδίζω;
Τα πλεονεκτήματα της ισομετρικής προπόνησης είναι αρκετά, γι’ αυτό και αξίζει να τη συμπεριλαμβάνουμε στις επιλογές μας. Ποια είναι αυτά;
1. Βοηθάει στο «χτίσιμο» μυϊκής δύναμης. Μπορεί εσείς να μην κινείτε τις αρθρώσεις σας και το μήκος των μυών να μην αλλάζει, ωστόσο καταβάλλετε προσπάθεια, με αποτέλεσμα να προκαλείται μυϊκή σύσπαση.
2. Οι μύες παραμένουν σε ένταση για αρκετά δευτερόλεπτα και έτσι αυξάνεται η αντοχή τους.
3. Δεν χρειάζεστε εξοπλισμό, αλλά μόνο μια ακίνητη επιφάνεια, όπως το πάτωμα. Μπορείτε, λοιπόν, να κάνετε ισομετρικές ασκήσεις οποτεδήποτε και οπουδήποτε.
4. Είναι ένας καλός τρόπος να διατηρείτε τη δύναμή σας σε περιόδους που πρέπει να μένετε ακινητοποιημένοι, όπως π.χ. μετά από κάποιον τραυματισμό.
Ισομετρικές vs ισοτονικών
Μπορεί οι λέξεις να μοιάζουν, αλλά πρόκειται για διαφορετικά είδη άσκησης. Η βασική διαφορά έγκειται στην αλλαγή του μήκους των ασκούμενων μυών. Έτσι, στις ισομετρικές ασκήσεις δεν αλλάζει, ενώ στις ισοτονικές αλλάζει. l
ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΝ κ. ΒΑΣΙΛΗ ΜΟΥΓΙΟ, καθηγητή Bιοχημείας της Άσκησης στο Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού (Τ.Ε.Φ.Α.Α.) του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.