Παιδί και αυνανισμός: Τι πρέπει να ξέρουν οι γονείς – Ο σωστός χειρισμός
Ο αυνανισμός είναι μια πτυχή της παιδικής σεξουαλικότητας που οι γονείς δυσκολεύονται να διαχειριστούν άνετα και κατάλληλα. Μέρος της δυσκολίας μπορεί να είναι η ανάγκη να συνειδητοποιήσουν, ότι τα παιδιά είναι και σεξουαλικά όντα, όπως κάθε άνθρωπος. Οι παρεξηγήσεις και η μυστικότητα για τον αυνανισμό προσθέτουν στη γονική και παιδική δυσφορία.
Εξ ορισμού, ο αυνανισμός είναι η αυτο-διέγερση των γεννητικών οργάνων. Αυτό γίνεται τόσο από τα αγόρια, όσο και από τα κορίτσια και είναι κανονική συμπεριφορά.
Στάδια ηλικίας και σεξουαλική ωρίμανση του παιδιού
Πόσο συνηθισμένο είναι ο αυνανισμός κατά τα διάφορα στάδια της παιδικής ηλικίας; Μέχρι την ηλικία των πέντε ή έξι ετών, ο αυνανισμός είναι αρκετά συνηθισμένος. Τα μικρά παιδιά είναι πολύ περίεργα για το σώμα τους και βρίσκουν τον αυνανισμό ευχάριστο και γαληνευτικό. Οι νέοι είναι επίσης περίεργοι για τις διαφορές μεταξύ των κοριτσιών και των αγοριών και επομένως στο προσχολικό περιβάλλον και στο νηπιαγωγείο μπορεί να εξερευνούν περιστασιακά το ένα το σώμα του άλλου, συμπεριλαμβανομένων των γεννητικών οργάνων τους.
Από την ηλικία των έξι ετών και μετά, η συχνότητα εμφάνισης του αυνανισμού (όπως το να τρίβουν τα χέρια τους επάνω στα γεννητικά τους όργανα) τείνει να υποχωρεί σε κοινή θέα, κυρίως επειδή η κοινωνική ευαισθητοποίηση των παιδιών αυξάνεται και τα κοινωνικά στάδια αποκτούν μεγαλύτερη σημασία. Ο αυνανισμός σε ιδιωτικό επίπεδο θα συνεχίσει σε κάποιο βαθμό και φυσικά παραμένει κάτι απόλυτα φυσιολογικό.
Όταν ξεκινά η εφηβική ανάπτυξη -συνοδεύεται από αύξηση των σεξουαλικών ορμονών, σεξουαλικές σκέψεις και αντίστοιχη περιέργεια- η ευαισθητοποίηση του σώματος και οι σεξουαλικές εντάσεις αυξάνονται. Ο αυνανισμός είναι ένα κανονικό μέρος της κανονικής εφηβείας. Οι περισσότεροι νεαροί έφηβοι ανακαλύπτουν ότι ο αυνανισμός είναι σεξουαλικά ευχάριστος και αναγνωρίζουν ότι η αυτο-διέγερση είναι μια έκφραση της δικής τους ανάπτυξης σεξουαλικότητας.
Οι μύθοι για τον αυνανισμό και η αναγνώριση της πραγματικότητας από τους γονείς
Αν και οι μύθοι γύρω από τον αυνανισμό έχουν αποδομηθεί επιστημονικά, εξακολουθούν να είναι πιστευτοί από πολλούς ανθρώπους. Ένα παιδί που αυνανίζεται δεν είναι υπερσεξουαλικό, αναξιόπιστο ή σεξουαλικά αποκλίνον. Ούτε πρόκειται να... τυφλωθεί, ή να... τρελαθεί, αλλά ούτε φυσικά και θα... βγάλει σπυράκια από την πράξη του αυνανισμού. Ωστόσο, πολλοί πολιτισμοί εξακολουθούν να αποθαρρύνουν ενεργά τον αυνανισμό, εν μέρει λόγω των γενικών ηθικών περιορισμών, που συχνά συνδέονται με την σεξουαλική συμπεριφορά. Πολύ αρνητική είναι φυσικά και η επιστημονικά ανεδαφική επιρροή της θρησκείας, η οποία, δυστυχώς, εξακολουθεί στον 21ο αιώνα να θολώνει την κρίση πολλών ανθρώπων.
Όταν οι γονείς των παιδιών σχολικής ηλικίας ανακαλύπτουν ότι το παιδί τους βλέπει τον αυνανισμό σαν “παιχνίδι”, συχνά αντιδρούν με αμηχανία, θυμό και ακόμη και “ηθική οργή”. Άλλοι το παίρνουν ψύχραιμα και το αναγνωρίζουν ως αναπτυξιακά φυσιολογική συμπεριφορά. Στην ιδανική περίπτωση, αυτή η ανακάλυψη προσφέρει μια υπέροχη ευκαιρία για τη διδασκαλία των παιδιών σχετικά με τη δική τους σεξουαλικότητα και τις διαφορές μεταξύ δημόσιων και ιδιωτικών δραστηριοτήτων.
Ο υπερβολικός, ή ο δημόσιος αυνανισμός μπορεί να υποδεικνύει ένα σοβαρότερο ψυχολογικό, ή προσωπικό πρόβλημα. Θα μπορούσε να είναι ένα σημάδι ότι το παιδί έχει αυξημένο άγχος, ότι το απασχολούν υπερβολικά οι σεξουαλικές σκέψεις, φαντασιώσεις και προτροπές, ή ότι δεν λαμβάνει επαρκή προσοχή στο σπίτι. Μερικές φορές ο αυνανισμός είναι ένας τρόπος για να προσφέρει τον εαυτό του προσωπική ηρεμία, όταν αισθάνεται συναισθηματικά φορτισμένο. Ο αυνανισμός θα μπορούσε να αποτελέσει ακόμη και μια αιτία για σεξουαλική κακοποίηση. Τα παιδιά που υφίστανται σεξουαλική κακοποίηση μπορεί να εξελιχθούν υπερβολικά στην σεξουαλικότητά τους, γεγονός που υποδηλώνει την ανάγκη για περαιτέρω διερεύνηση.
Τι πρέπει να κάνουν οι γονείς
“Έπιασα το παιδί μου να αυνανίζεται... γιατρέ, τι πρέπει να κάνω”;
Δεν είναι ασυνήθιστο για τους γιατρούς να ακούν αυτή την ερώτηση από τους ανήσυχους γονείς. Ωστόσο, ο αυνανισμός είναι μέρος της κανονικής ανθρώπινης σεξουαλικής εμπειρίας και τα παιδιά το βρίσκουν ευχάριστο. Με την προϋπόθεση ότι δεν πρόκειται για υπερβολική συμπεριφορά (δεν παρεμβαίνει στις συνήθεις ρουτίνες, ευθύνες, ή στο παιδικό παιχνίδι), η εξάλειψη του αυνανισμού μπορεί να μην είναι επιθυμητή.
Ωστόσο, βεβαιωθείτε ότι το παιδί σας καταλαβαίνει ότι ο αυνανισμός, όπως πολλά άλλα πράγματα, είναι μια ιδιωτική και όχι δημόσια δραστηριότητα. Αν το παρατηρήσετε να αγγίζει τα γεννητικά του όργανα σε έναν δημόσιο χώρο, μπορεί να του πείτε: “Δεν είναι σωστό να αγγίζεις εδώ το πέος σου / τον κόλπο σου. Θα πρέπει να γίνεται μόνο στην ιδιωτικότητα του δωματίου σου, όταν δεν είναι κανείς άλλος μαζί σου”. Καθώς συζητάτε τον αυνανισμό με το παιδί σας, μην χαρακτηρίζετε την φυσική αυτή ανάγκη ως κάτι κακό, ή αμαρτωλό. Αυτό θα δημιουργήσει μια αίσθηση ενοχής και μυστικότητας που μπορεί να είναι ανθυγιεινή για τη σεξουαλική ανάπτυξη του παιδιού.
Υπάρχουν ορισμένες περιπτώσεις στις οποίες τα παιδιά πρέπει να λάβουν αξιολόγηση από έναν παιδοψυχίατρο, ή ψυχολόγο.
Αυτές περιλαμβάνουν:
Συχνός, υπερβολικός και καθημερινός αυνανισμός, τόσο στο σπίτι όσο και σε δημόσιους χώρους
Δημόσιος αυνανισμός που συνεχίζεται ακόμα και αφότου μιλήσετε γι' αυτό με το παιδί σας
Αυνανισμός που συμβαίνει σε συνδυασμό με άλλα συμπτώματα συμπεριφορικής ή συναισθηματικής δυσκολίας, συμπεριλαμβανομένης της κοινωνικής απομόνωσης, επιθετικότητας, τάσης για καταστροφή αντικειμένων, κρίσεων λύπης, απόσυρσης, αν το παιδί ουρεί στο κρεβάτι του, ή αν αφοδεύει μέσα στα ρούχα του (encopresis)
Αν το παιδί προβαίνει σε ακατάλληλη σεξουαλική συζήτηση, ή άλλη σεξουαλική δραστηριότητα
