Η Τελετή Αφής του Αγίου Φωτός στα Ιεροσόλυμα
Από το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου χιλιάδες πιστοί κατακλύζουν τον Ναό της Αναστάσεως, για να παρακολουθήσουν την Τελετή Αφής του Αγίου Φωτός.
Στις 12 το μεσημέρι ο Ορθόδοξος Πατριάρχης των Ιεροσολύμων, Θεόφιλος Γ’, συνοδεία Αρχιερέων και άλλων Κληρικών θα φθάσει στο Πατριαρχείο.
Στη συνέχεια θα εισέλθει στο Άγιο Βήμα του Καθολικού και οι ετερόδοξοι παίρνουν την άδεια για να λάβουν μέρος στην Τελετή.
Κατόπιν οι Αρχιερείς και Κληρικοί ντύνονται με άμφια και ο Πατριάρχης με την πλήρη Αρχιερατική στολή.
Ο Πατριάρχης ηγείται της πομπής, ἡ οποία ξεκινά από το Άγιο Βήμα του Καθολικού και βαδίζει τρεις φορές γύρω από το ιερό Κουβούκλιο υπό τους ήχους του ψαλμού «Τὴν Ἀνάστασίν σου Χριστὲ Σωτήρ...».
Αξίζει να σημειωθεί, όπως αναφέρει το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων στην ιστοσελίδα του, ότι οι ετερόδοξοι έχουν, προηγουμένως, ερευνήσει όλο το εσωτερικό του ιερού Κουβουκλίου, για να πιστοποιήσουν ότι δεν υπάρχει αναμμένο καντήλι ή άλλη πηγή φωτός.
Μετά τη λιτανεία ο Πατριάρχης θα σταθεί μπροστά στην είσοδο του Αγίου Κουβουκλίου, θα αφαιρέσει τα άμφια και θα αναμένει με το στοιχάρι, πετραχήλι και τη ζώνη.
Ακολουθεί έρευνα από τους ετερόδοξους για να βεβαιωθούν ότι πάνω του δε έχει κάτι, το οποίο θα μπορούσε να προκαλέσει υπόνοια ή να κινήσει υποψία.
Όταν ολοκληρωθεί η έρευνα, οι φύλακες αφαιρούν τη σφραγίδα από την είσοδο και ο Πατριάρχης περνά μέσα στο ιερό Κουβούκλιο με δύο δεσμίδες σβηστά κεριά.
Ο Πατριάρχης γονατιστός μπροστά στον Άγιο Τάφο του Χριστού προσεύχεται προς τον Σταυρωθέντα, κρατώντας δύο σβηστές λαμπάδες και με ταπεινότητα και ευλάβεια λέει την ακόλουθη ευχή:
«Δέσποτα Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, ἡ ἀρχίφωτος σοφία τοῦ ἀνάρχου Πατρός. Ὁ φῶς οἰκῶν ἀπρόσιτον, ὁ εἰπὼν ἐκ σκότους φῶς λάμψαι, ὁ εἰπὼν γεννηθήτω φῶς καὶ ἐγένετο φῶς. Κύριε, ὁ τοῦ φωτὸς χορηγός, ὁ ἐξαγαγὼν ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ σκότους τῆς πλάνης καὶ εἰσαγαγὼν εἰς τὸ θαυμαστὸν φῶς τῆς σῆς ἐπιγνώσεως, ὁ τὴν γῆν μὲν πᾶσαν διὰ τῆς ἐν αὐτῇ ἐνσάρκου παρουσίας σου, τὰ καταχθόνια δὲ διὰ τῆς εἰς Ἅδην καταβάσεώς σου φωτὸς πληρώσας καὶ χαρᾶς, μετὰ δὲ ταῦτα διὰ τῶν ἁγίων σου Ἀποστόλων φῶς καταγγείλας πᾶσι τοῖς ἔθνεσιν. Εὐχαριστοῦμεν σοί, ὅτι διὰ τῆς εὐσεβοῦς πίστεως μετήγαγες ἡμᾶς ἀπὸ σκότους εἰς φῶς καὶ γεγόναμεν υἱοὶ διὰ τοῦ ἁγίου βαπτίσματος,θεασάμενοι τὴν δόξαν σου πλήρη οὖσαν χάριτος καὶ ἀληθείας. ἀλλ’ ὦ φωτοπάροχε Κύριε, ὁ τὸ μέγα φῶς ὤν, ὁ εἰπὼν, ὁ λαὸς ὁ καθήμενος ἐν σκότει. Δέσποτα Κύριε, τὸ φῶς τὸ ἀληθινόν, ὃ φωτίζει πάντα ἄνθρωπον ἐρχόμενον εἰς τὸν κόσμον.
Τὸ μόνο φῶς τοῦ κόσμου καὶ φῶς τῆς ζωῆς τῶν ἀνθρώπων, οὗ ἀπὸ τῆς δόξης ἐπληρώθη τὰ σύμπαντα, ὅτι φῶς εἰς τὸν κόσμον ἐλήλυθας διὰ τῆς ἐνσάρκου σου οἰκονομίας, εἰ καὶ οἱ ἄνθρωποι ἠγάπησαν μᾶλλον τὸ σκότος ἦτο φῶς. Σὺ Κύριε φωτοδότα, ἐπάκουσον ἡμῶν τῶν ἁμαρτωλῶν καὶ ἀναξίων δούλων σου τῶν τῇ ὥρα ταύτῃ παρισταμένων τῷ παναγίῳ σου καὶ φωτοφόρῳ τούτῳ τάφῳ καὶ πρόσδεξαι ἡμᾶς τιμῶντας τὰ ἄχραντα πάθη σου, τὴν παναγίαν σου σταύρωσιν, τὸν ἑκούσιον θάνατον καὶ τὴν ἐν τῷ πανσεβάστῳ τούτω μνήματι τοῦ τεθεωμένου σου σώματος κατάθεσιν καὶ ταφὴν καὶ τριήμερον ἐξανάστασιν, ἣν χαρμονικῶς ἤδη ἀρξάμενοι ἑορτάζειν, μνείαν ποιούμεθα καὶ τῆς ἐν Ἅδου καθόδου σου, δι’ ἧς τὰς ἐκεῖσε τῶν δικαίων κατεχομένας ψυχὰς δεσποτικῶς ἠλευθέρωσας τῇ ἀστραπῇ τῆς σῆς θεότητος φωτὸς πληρώσας τὰ καταχθόνια.
Ὅθεν δὴ ἀγαλλομένῃ καρδίᾳ καὶ χαρᾷ πνευματικῇ κατὰ τοῦτο τὸ ὑπερευλογημένον Σάββατον τὸ ἐν γῇ καὶ ὑπὸ γῆν θεοπρεπῶς τελεσθέντα σοὶ σωτηριωδέστατα μυστήριὰ σου ἑορτάζοντες καὶ σὲ τὸ ὄντως ἱλαρὸν καὶ ἐφετὸν φῶς ἐν τοῖς καταχθονίοις θεϊκῶς ἐπιλάμψαν ἀναμιμνησκόμενοι, φωτοφάνειαν ποιούμεθα, σοὺ τὴν πρὸς ἡμᾶς συμπαθῶς γενομένην θεοφανείαν, εἰκονίζοντες. Ἐπειδὴ γὰρ τῇ σωτηρίῳ καὶ φωταυγεῖ νυκτὶ πάντα πεπλήρωται φωτὸς οὐρανὸς τὲ καὶ γῆ καὶ τὰ καταχθόνια διὰ τὸ ὑπερφυὲς μυστήριον τῆς ἐν Ἅδου καθόδου σου καὶ τῆς ἐκ Τάφου σου τριημέρου ἀναστάσεως.
Διὰ τοῦτο, ἐκ τοῦ ἐπὶ τοῦτον τὸν φωτοφόρον σου Τάφον εὐλαβῶς λαμβάνοντες, διαδίδομεν τοῖς πιστεύουσιν εἰς σὲ τὸ ἀληθινὸν φῶς καὶ παρακαλοῦμεν καὶ δεόμεθὰ σου, Πανάγιε Δέσποτα, ὅπως ἀναδείξῃς αὐτὸ ἁγιασμοῦ δῶρον καὶ πάσης θεϊκῆς σου χάριτος πεπληρωμένον, διὰ τῆς χάριτος τοῦ Παναγίου καὶ φωτοφόρου Τάφου σου. Καὶ τοὺς ἁπτομένους εὐλαβῶς αὐτοῦ εὐλογήσῃς καὶ ἁγιάσῃς, τοῦ σκότους τῶν παθῶν ἐλευθεριῶν καὶ τῶν φωτεινοτάτων σου σκηνῶν καταξιώσῃς, ὅπου φῶς τὸ ἀνέσπερόν της σῆς θεότητας λάμπει. Χάρισαι αὐτοῖς, Κύριε, ὑγείαν καὶ εὐζωίαν καὶ τοὺς οἴκους αὐτῶν παντὸς ἀγαθοῦ πλήρωσον. Ναί, Δέσποτα φωτοπάροχε, ἐπάκουσόν μου τοῦ ἁμαρτωλοῦ ἐν τῇ ὥρᾳ ταύτη καὶ δὸς ἡμῖν τέ καὶ αὐτοῖς περιπατεῖν ἐν τῷ φωτί σου καὶ ἐν αὐτῷ μένειν, ἕως τὸ φῶς τῆς προσκαίρου ζωῆς ταύτης ἔχωμεν.
Δὸς ἡμῖν Κύριε, ἳνα τὸ φῶς τῶν καλῶν ἔργων ἡμῶν λάμπῃ ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων καὶ δοξάζωσι σὲ σὺν τῷ ἀνάρχῳ σου Πατρὶ καὶ τῷ Παναγίῳ Πνεύματι. Εἰς φῶς γὰρ ἐθνῶν ἡμᾶς τέθηκας, ἳνα αὐτοῖς τῇ σκοτίᾳ περιπατοῦσι φαίνωμεν. Ἀλλ’ ἡμεῖς ἠγαπήσαμεν τὸ σκότος μᾶλλον ἢ τὸ φῶς, φαῦλα πράσσοντες. Πᾶς γὰρ ὁ φαῦλα πράσσων μισεῖ τὸ φῶς κατὰ τὸν ἀψευδῆ λόγον σου. Διὰ τοῦτο ὁσημέραι προσκόπτομεν ἁμαρτάνοντες, ἐπειδὴ περιπατοῦμεν ἐν τῇ σκοτίᾳ.
Ἀλλ’ ἀξίωσον ἡμᾶς τὸ ὑπόλοιπόν τῆς ζωῆς ἡμῶν βιωτεῦσαι πεφωτισμένους τοὺς ὀφθαλμοὺς τῆς διανοίας ἡμῶν. Δὸς ἡμῖν, ἳνα ὡς τέκνα φωτὸς περιπατήσωμεν ἐν τῷ φωτὶ τῶν ἐντολῶν σου. Τὸ τοῦ ἁγίου βαπτίσματος φωτεινὸν ἔνδυμα, ὅπερ διὰ τῶν ἔργων ἠμαυρώσαμεν, λεύκανον, ὡς τὸ φῶς, ὁ ἀναβαλλόμενος τὸ φῶς ὥσπερ ἱμάτιον. Δὸς ἡμῖν ἐνδύσασθαι τὰ ὃπλα τοῦ φωτός, ἳνα δι’ αὐτῶν τὸν ἄρχοντα τοῦ σκότους τροπούμεθα, ὃς μετασχηματίζεται εἰς ἄγγελον φωτός.
Ναί, Κύριε, καὶ ὡς ἐν ταύτῃ τῇ ἡμέρᾳ τοῖς ἐν σκότει καὶ σκιὰ θανάτου καθημένοις φῶς ἔλαμψας οὕτω σήμερον λάμψον ἐν ταῖς καρδίαις ἡμῶν τὸ σὸν ἀκήρατον φῶς ἳνα τούτου φωτιζόμενοι καὶ θερμαινόμενοι ἐν τῇ πίστει, δοξάζωμεν Σὲ τὸ μόνον ἐκ μόνου τοῦ ἀρχιφώτου φωτός, ἱλαρὸν φῶς εἰς τοὺς ἀτελευτήτους αἰῶνας. Ἀμήν».
Μετά την ευχή, ο Πατριάρχης τοποθετεί το βαμβάκι στον Πανάγιο Τάφο και με θαυμαστό τρόπο ανάβει.
Ακολούθως, ανάβει τα κεριά και εξέρχεται από το ιερό Κουβούκλιο.