Σε έναν γυναικολόγο και μια ακτιβίστρια το Νόμπελ Ειρήνης

Ντένις Μακουέγκε και Νάντια Μουράντ είναι τα δύο πρόσωπα που μοιράζονται το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης φέτος, όπως έκανε γνωστό η νορβηγική επιτροπή την Παρασκευή.

Ο γυναικολόγος Ντένις Μακουέγκε βραβεύεται για το έργο του, καθώς έχει περιθάλψει θύματα σεξουαλικής βίας στο Κονγκό, ενώ η ακτιβίστρια των ανθρωπίνων δικαιωμάτων Νάντις Μουράντ είναι μια γυναίκα που κατάφερε να ξεφύγει από τα δίχτυα του Ισλαμικού Κράτους όπου κάποια στιγμή είχε πέσει ως «σκλάβα του σεξ».

(Η ακτιβίστρια Νάντις Μουράντ)
 

(Ο γυναικολόγος Ντένις Μακουέγκε)

Η απονομή του βραβείου Νόμπελ θα γίνει στις 10 Δεκεμβρίου στο Όσλο, ενώ οι δύο νικητές θα λάβουν και χρηματικό έπαθλο ύψους ενός εκατομμυρίου δολαρίων.
(φωτογραφίες από Reuters)

Νάντια Μουράντ: Από σκλάβα του σεξ των τζιχαντιστών στο Νόμπελ Ειρήνης

Σε ηλικία 25 ετών η Νάντια Μουράντ έχει καταφέρει να επιζήσει από μία τις χειρότερες περιόδους του λαού της, των Γιαζίντι στο Ιράκ, για να γίνει μια σεβαστή εκπρόσωπός τους και τελικά να τιμηθεί με το Νόμπελ Ειρήνης.

Η νεαρή αυτή κοπέλα με το λεπτό και χλωμό πρόσωπο που το στολίζουν καστανά μαλλιά ζούσε ήρεμα στο χωριό Κόσο, κοντά στο προπύργιο των Γιαζίντι, το Σιντζάρ, μια ορεινή περιοχή στη μεθόριο Ιράκ και Συρίας. Η επέλαση του Ισλαμικού Κράτους το 2014 άλλαξε όμως τα πάντα.

Μία ημέρα του Αυγούστου τζιχαντιστές που επέβαιναν σε φορτηγάκια εισέβαλαν στο χωριό της Νάντιας, σκότωσαν τους άνδρες, πήραν για στρατιώτες τα αγόρια και ανάγκασαν χιλιάδες γυναίκες στη σεξουαλική σκλαβιά.

Ακόμη και σήμερα η Νάντια Μουράντ, μαζί με τη φίλη της Λάμια Χάτζι Μπασάρ, με την οποία τιμήθηκαν το 2016 με το βραβείο Ζαχάροφ από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, δεν έχει σταματήσει να επαναλαμβάνει ότι περισσότερες από 3.000 γυναίκες Γιαζίντι εξακολουθούν να αγνοούνται και πιθανόν να είναι ακόμη αιχμάλωτες.

Οι τζιχαντιστές θέλησαν «να μας στερήσουν την τιμή μας, όμως έχασαν τη δική τους», είχε δηλώσει η Μουράντ απευθυνόμενη στους ευρωβουλευτές.

Η ίδια έχει οριστεί από τον ΟΗΕ «πρέσβειρα για την αξιοπρέπεια των θυμάτων του τράφικινγκ». Αυτή τη διακίνηση ανθρώπων την έζησε στο πετσί της.

Οι τζιχαντιστές οδήγησαν με τη βία τη Μουράντ στη Μοσούλη, την ιρακινή πρωτεύουσα του «χαλιφάτου» τους, όπου η περιπέτειά της διήρκησε μήνες.

Βασανίστηκε, βιάστηκε, πουλήθηκε επανειλημμένα στις αγορές των σκλάβων του ΙΚ, αναγκάστηκε να απαρνηθεί τη θρησκεία της: η Νάντια Μουράντ τα έζησε όλα.

Διότι οι τζιχαντιστές του ΙΚ θεωρούν τους Γιαζίντι αιρετικούς. Μια μειονότητα κουρδόφωνη, πιστή σε μια αρχαία θρησκεία, που λατρεύει έναν μοναδικό Θεό και «στον επικεφαλής των αγγέλων», τον οποίο αντιπροσωπεύει ένα παγώνι.

Όπως χιλιάδες άλλες γυναίκες Γιαζίντι, η Μουράντ αναγκάστηκε να «παντρευτεί» έναν τζιχαντιστή, ο οποίος τη χτυπούσε, όπως έχει δηλώσει η ίδια στη διάρκεια μιας συγκλονιστικής ομιλίας της στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη.

«Αδυνατούσα να αντέξω τόσους βιασμούς και τόση βία», επεσήμανε για να εξηγήσει τους λόγους που την ώθησαν να δραπετεύσει, ένα σχέδιο που κατάφερε να θέσει σε εφαρμογή χάρη στη βοήθεια μιας οικογένειας μουσουλμάνων στη Μοσούλη.

Με πλαστά χαρτιά η Μουράντ έφτασε μέχρι το Ιρακινό Κουρδιστάν, μερικές δεκάδες χιλιόμετρα από τη Μοσούλη, όπου βρέθηκε εν μέσω του πλήθους των εκτοπισμένων σε καταυλισμούς.

Από εκεί, αφού έμαθε για τον θάνατο έξι αδελφών της και της μητέρας της, ήρθε σε επαφή με μια οργάνωση που βοηθά τους Γιαζίντι για να βρει την αδελφή της στη Γερμανία.

Σε αυτή τη χώρα, όπου ζει ακόμη και την οποία εξαίρει για τη θερμή υποδοχή που έχει εξασφαλίσει στους Γιαζίντι, η Μουράντ στράφηκε στον ακτιβισμό και έγινε η πλέον γνωστή εκπρόσωπος του λαού της παγκοσμίως. Μια μειονότητα που μετρούσε 550.000 μέλη στο Ιράκ πριν από το 2014.

Σήμερα σχεδόν 100.000 Γιαζίντι έχουν εγκαταλείψει το Ιράκ και άλλοι έχουν αναζητήσει καταφύγιο στο Ιρακινό Κουρδιστάν.

Από τη Γερμανία διεξάγει «τον αγώνα για τον λαό της», όπως λέει η ίδια: φέρνει στο φως της δημοσιότητας τις διώξεις που υπέστησαν οι Γιαζίντι από το ΙΚ, τις οποίες χαρακτηρίζει γενοκτονία.

Εκτός από τη Νάντια Μουράντ, οι Γιαζίντι έχουν και μία ακόμη σύμμαχο, την Αμάλ Κλούνεϊ, τη Βρετανολιβανέζα γνωστή δικηγόρο υπέρμαχο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η οποία έγραψε και τον πρόλογο στο βιβλίο της Νάντιας.

Πριν από ακριβώς έναν χρόνο, μετά την έκκλησή της, το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ δεσμεύθηκε να βοηθήσει τις αρχές του Ιράκ να συγκεντρώσουν αποδείξεις για τα εγκλήματα εναντίον των Γιαζίντι.

Ο «αγώνας» της Νάντιας Μουράντ της επιφύλαξε όμως και όμορφες εκπλήξεις. Στις 20 Αυγούστου ανακοίνωσε μέσω Twitter τον αρραβώνα της με έναν άλλο ακτιβιστή υπέρ των Γιαζίντι, τον Αμπίντ Σαμντίν. «Ο αγώνας για τον λαό μας μάς έφερε κοντά και θα συνεχίσουμε αυτό τον δρόμο μαζί», έγραψε, συνοδεύοντας την ανακοίνωση με μια φωτογραφία της μαζί με τον νεαρό σύντροφό της.

Ο Γυναικολόγος

«Εδω δει τι τούς έκαναν. Τις έχω ακούσει να μου λεν ότι ένοπλοι τις βίασαν και σκότωσαν τον άνδρας τους, ότι τις βίασαν και σκότωσαν τα παιδιά τους», έγραφε το 2012 ο Ντένις Μουκουέγκε. Στο νοσοκομείο του στους λόφους επάνω από το Μπουκάβου, ο δρ Μουκουέγκε έχει πραγματοποιήσει αναρίθμητες επεμβάσεις σε γυναίκες που κατέφυγαν εκεί για να ξεφύγουν από τον θάνατο.

Ο ένας γυναικολόγος, η άλλη θύμα, ο Ντένις Μουκουέγκε (Denis Mukwege), 63 ετών, από την Δημοκρατία του Κονγκό και η Νάντια Μουράντ (Nadia Murad), 25 ετών, που ανήκει στην εθνότητα των Γιαζίντι, ενσαρκώνουν μία οικουμενική υπόθεση που ξεπερνά το όριο των πολεμικών συρράξεων, όπως μαρτυρά η πλανητική πλημμυρίδα του κινήματος #MeToo, που ξεκίνησε πριν από έναν χρόνο από τις αποκαλύψεις κατά του Χάρβεϊ Γουάινστιν.

«Ο Ντένις Μουκουέγκε και η Νάντια Μουράντ έβαλαν και οι δύο προσωπικά σε κίνδυνο την ζωή τους αγωνιζόμενοι με θάρρος κατά των εγκλημάτων πολέμου και ζητώντας δικαιοσύνη για τα θύματα», δήλωσε η πρόεδρος της Επιτροπής του Νόμπελ Μπέριτ Ράις-Αντερσεν.

«Ενας πιο ειρηνικός κόσμος δεν είναι εφικτός εάν οι γυναίκες, η ασφάλειά τους και τα θεμελιώδη δικαιώματά τους δεν αναγνωρισθούν και διαφυλαχθούν σε καιρό πολέμου», πρόσθεσε.

Τα Ηνωμένα Εθνη χαιρέτισαν μία «εξαιρετική» ανακοίνωση που «θα βοηθήσει στην προώθηση του αγώνα κατά της χρήσης της σεξουαλικής βίας ως πολεμικού όπλου».