Σε πολιτικό αδιέξοδο η Ισπανία

Σε ένα πραγματικό πολιτικό αδιέξοδο βρίσκεται η Ισπανία, έπειτα από τη χθεσινή αποτυχημένη συνάντηση ανάμεσα στον σοσιαλιστή πρωθυπουργό Πέδρο Σάντσεθ και τον ηγέτη του αριστερού κόμματος Podemos Πάβλο Ιγκλέσιας, για την πιθανότητα σχηματισμού κυβέρνησης συνεργασίας. Με δεδομένο ότι και η παρουσία του ακροδεξιού Vox προκαλεί διχασμούς στην ισπανική δεξιά, καθιστώντας προβληματική τη συμμαχία τους σε περιφερειακές κυβερνήσεις, η Ιβηρική μοιάζει να πορεύεται σε ένα κενό εξουσίας.

Μετά τη συνάντηση του Σάντσεθ με τον Ιγκλέσιας, τα δύο κόμματα αλληλοκατηγορούνται για ανειλικρίνεια, όσον αφορά την πραγματική τους διάθεση να βρουν τη χρυσή τομή για μία κυβερνητική συνεργασία. Το σοσιαλιστικό PSOE επιμένει στην πρότασή του για στήριξη από τους Podemos, οι οποίοι θα αναλάβουν καίριες, αλλά όχι κυβερνητικές, θέσεις στη διοίκηση του κράτους (οργανισμοί κλπ), ενώ η αριστερή παράταξη εμμένει στην είσοδό της στο νέο κυβερνητικό σχήμα, αναλαμβάνοντας υπουργεία. Επιπλέον, ο Ιγκλέσιας κατηγορεί τον Σάντσεθ ότι ουσιαστικά επιθυμεί και επιδιώκει να ξαναβάλει τη χώρα σε εκλογική διαδικασία --καθώς οι σφυγμομετρήσεις δείχνουν πως σε τέτοια περίπτωση οι Σοσιαλιστές θα αποσπούσαν άλλες περίπου 20 έδρες στο Κοινοβούλιο.

Οι πρώτοι που ύψωσαν τους τόνους ήταν οι κύκλοι του PSOE, που δια στόματος της εκπροσώπου του Αδριάνας Λάστρα κατηγόρησαν τον Ιγκλέσιας πως δεν αναζητεί μία ρεαλιστική λύση και «μόνο νοιάζεται για τις καρέκλες στο υπουργικό συμβούλιο». Μάλιστα, διέρρευσε πως ο Ιγκλέσιας απαίτησε να γίνει αντιπρόεδρος της κυβέρνησης --κάτι που διέψευσε κατηγορηματικά η παράταξη των Podemos. Επιπλέον, οι Σοσιαλιστές υπαινίχθηκαν πως σε περίπτωση που ο Ιγκλέσιας υποσκάψει τον σχηματισμό κυβέρνησης της Αριστεράς, όπως είχε συμβεί το 2016 -υπό άλλες συνθήκες όμως τότε, όταν οι Podemos ήσαν ανερχόμενη δύναμη-- τότε υπάρχει ενδεχόμενο να εκμεταλλευθεί το νομικό κενό και να επιστρέψει στην εξουσία ως κυβέρνηση μειοψηφίας η δεξιά. «Την τελευταία φορά αυτό μας κόστισε τα δύο χρόνια του Ραχόι», τονίζουν οι ίδιοι κύκλοι του PSOE.

Από την πλευρά τους, οι Podemos δηλώνουν έκπληκτοι από τη στάση του Σάντσεθ, σχετικά με τους όρους συμφωνίας. Όπως υπογραμμίζουν από το κόμμα, οι δύο ηγέτες είχαν συμφωνήσει μετά τις εκλογές σε μία κυβέρνηση συνεργασίας, όμως ο Σάντσεθ άλλαξε στάση μετά τις τριπλές εκλογές(ευρωεκλογές, βουλευτικές, περιφερειακές) της 26ης Μαΐου και τη θριαμβική επίδοση των Σοσιαλιστών. Εκφράζουν τη δυσαρέσκειά τους για τις διαρροές, σχετικά με τις μυστικές επαφές που είχαν τα δύο κόμματα, πέραν των επίσημων διαβουλεύσεων για την κυβέρνηση και για τους υπαινιγμούς ότι ο Ιγκλέσιας απείλησε τον Σάντσεθ πως εάν δεν αναλάβει υπουργεία δεν θα δώσει ψήφο εμπιστοσύνης. Επίσης, τονίζουν πως το PSOE είχε προτείνει την προεδρία του Κοινοβουλίου στους Podemos σε αντάλλαγμα να μην τους παραχωρήσει κάποιο υπουργείο. Μολαταύτα, το κόμμα του Ιγκλέσιας εξακολουθεί να τείνει χείρα συνεργασίας και πιστεύει ότι ο Σάντσεθ δεν έχει πρόθεση να προκηρύξει εκλογές κι εξ αυτού ευελπιστεί μία υποχώρησή του την ύστατη στιγμή.

Την ίδια στιγμή, σήμερα η Περιφέρεια της Μαδρίτης αναμένεται να βιώσει μία πρωτόγνωρη κατάσταση: συγκαλείται η συνέλευση της τοπικής Βουλής για να αναδείξει τον πρόεδρο της περιφερειακής κυβέρνησης, χωρίς όμως να υπάρχει υποψήφιος. Στην ιλαροτραγωδία τούτη οδηγήθηκε η Περιφέρεια (όπως συνέβη τις προηγούμενες ημέρες και με αυτήν της Μούρθια, ενώ επίκειται και σε άλλες), λόγω της αδυναμίας των τριών παρατάξεων της δεξιάς PP, Ciudadanos και Vox να συμφωνήσουν προγραμματικά, ώστε να επιτρέψουν στην υποψήφια των συντηρητικών του Λαϊκού Κόμματος Ισάβωελ Ντίαθ Αγιούσο να αναδειχθεί πρόεδρος. Ούτε και κατά τη χθεσινή συνάντησή τους, έπειτα από την απόφαση των κεντροδεξιών Ciudadanos να παρακαθίσουν στο ίδιο τραπέζι με τους ακροδεξιούς, έγινε κατορθωτό να βρεθεί μία λύση. Με απουσία κάποιου υποψηφίου για την προεδρία της Περιφέρειας, η σημερινή πρώτη συνεδρίαση της τοπικής Βουλής την μόνη χρησιμότητα που έχει είναι να δοθεί μία δίμηνη παράταση για να υπάρξει κάποιο σταθερό κυβερνητικό σχήμα, που θα αποτρέψει τη νέα προσφυγή στις κάλπες για την Περιφέρεια.

Η επιμονή του ηγέτη του ΡΡ Πάβλο Κασάδο να προέρχονται από το κόμμα του οι πρόεδροι των Περιφερειών, σε κυβερνητικά σχήματα συνεργασίας με τους Ciudadanos και τη στήριξη του Vox, προκαλεί διχασμό στο κόμμα του Άλβερτ Ριβέρα --καθώς πολλά στελέχη του ανθίστανται στη συνεργασία με την ακροδεξιά, έστω κι ένα το Vox παραμείνει εκτός των τοπικών κυβερνήσεων- και φυσικά την οργή του κόμματος του Σαντιάγο Αμπασκάλ. «Το Vox δεν είναι η βακτηρία κανενός. Εάν δεν συνομιλούν μαζύ μας, εάν δεν μας αναγνωρίζουν, εμείς δεν πρόκειται να τους στηρίξουμε», διαμηνύουν κύκλοι του Vox, αναφορικά με το αδιέξοδο στη Μαδρίτη και τη Μούρθια. Εάν συνεχιστεί η άρνηση των Ciudadanos να συνυπάρξουν με το Vox, παραμένει το αδιέξοδο και ενισχύεται η προοπτική νέων τοπικών εκλογών. Στη Μούρθια, οι Ciudadanos δέχθηκαν να υπάρξει σήμερα μία νέα τριμερής συνάντηση με τα άλλα δύο κόμματα, προκειμένου να βρεθεί μία λύση, έπειτα από την αποτυχία να ψηφισθεί από την τοπική Βουλή ο εκλεκτός του ΡΡ Φερνάνδο Λόπεθ Μίρας.

Μέσα σε αυτό το αδιέξοδο, τα κόμματα πιέζονται να βρουν -ακόμη και με προσωπικό κόστος-- λεπτές ισορροπίες. Οι Σάντσεθ και Ιγκλέσιας γνωρίζουν πολύ καλά πως είναι το επίκεντρο των εξελίξεων και θα είναι οι κύριοι υπεύθυνοι για όποια αποτυχία και για την προσφυγή σε νέες κάλπες. Βέβαια, ο Σάντσεθ έχει κατά νου και την εκπεφρασμένη επιθυμία των οικονομικών κύκλων της χώρας, αλλά και των Βρυξελλών, για μία κυβέρνηση συνεργασίας με τους κεντροδεξιού Ciudadanos, που θα του εξασφάλιζαν μία κυβέρνηση άνετης πλειοψηφίας. Ή ακόμη και σε μία συνεργασία με το ΡΡ, όπως το ζήτησε ο Σάντσεθ χθες και από τον Κασάδο, για μία φορά ακόμη χωρίς επιτυχία.

Δεν πρόκειται όμως να το πράξει τόσο άμεσα με τον Ριβέρα, ο οποίος εκ των προτέρων έχει αποκλείσει παν τέτοιο ενδεχόμενο, ακριβώς όπως έχει αποκλείσει συνεργασία με το Vox, που ενδεχομένως θα οδηγούσε στην άρση του αδιεξόδου στη Μαδρίτη και τη Μούρθια. Με όλες αυτές τις «μάχες θέσεων» ανάμεσα στα πολιτικά κόμματα, ο ορίζοντας για την κυβέρνηση και τις Περιφέρειες φαίνεται να στενεύει, ενώ αντίθετα ανοίγονται διάπλατα οι προοπτικές για μία αναμέτρηση στις 10 Νοεμβρίου για μία νέα Βουλή και ένα θερμό πολιτικό φθινόπωρο.