Η σκοπιμότητα αντιμετώπισης του προβλήματος των ζημιών που προκλήθηκαν στην άνθηση και καρπόδεση των ελαιώνων της Κρήτης από τις ασυνήθιστα υψηλές θερμοκρασίες και τους ξηρούς νότιους ανέμους της περασμένης Άνοιξης από τον ΕΛΓΑ, επισημάνθηκε κατά την συνάντηση των εκπροσώπων των Δημων της περιοχής Χανίων στον ΣΕΔΗΚ με την Βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ κ. Βάλια Βαγιωνάκη.
Από την εξέταση των ενημερωτικών Δελτίων που έχουν σταλεί μέχρι σήμερα από Δήμους στον ΣΕΔΗΚ προκύπτει ότι οι ζημιές είναι εκτεταμένες και η ένταση τους ποικίλει κατά περιοχές μεταξύ 20-70%.
Συνολικά εκτιμάται ότι οι ζημιές αυτές μπορεί να προκαλέσουν μια μείωση της τάξεως του 20-30% στην συνολική παραγωγή του νησιού η οποια κατά την ερχόμενη χρόνια εκτιμάται ότι θα κυμανθεί σε επίπεδα αρκετά κάτω από την μέση παράγωγη προκάλεσαν τα ακόλουθα ειδή ζημιών:
Οι ζημιές μετά την καρπόδεση αποζημιώνονται από τον ΕΛΓΑ.
Οι καύσωνες (υψηλές θερμοκρασίες και ξηροί νότιοι άνεμοι) ανάλογα με το στάδιο της εξέλιξης της ανθοφορίας και καρποφορίας της ελιάς με το οποιο συνέπεσαν κατά περιοχές, προκάλεσαν σε διάφορους βαθμούς έκτασης και έντασης τα ακόλουθα ειδή ζημιών:
Στην ανθοφορία: Αφυδάτωση, νέκρωση και κάψιμο η πτώση των ανθέων (ανθόπτωση)
Στην καρποφορία: Ανώμαλη εξέλιξη της κομπόδεσης που εκδηλώθηκε είτε με πτώση
Στην περίπτωση των ζημιών στην άνθηση, σύμφωνα με τον ισχύοντα Κανονισμό του ΕΛΓΑ (Αποφ. Αρ. 157502/27-7-2011) άρθρο 6, παρ.5. ζημιές που προκαλούνται απο αίτια όπως ο καύσωνας κλπ (αρθ.3, παρ 8 του Κανονισμού) δεν φαίνεται να καλύπτονται ασφαλιστικά και επομένως για την περίπτωση αυτή μόνη λύση για φέτος φαίνεται να είναι η αποζημίωση μέσω ΠΣΕΑ.
Αντίθετα στην περίπτωση των ζημιών στην καρποφορία όπως η περίπτωση πτώσης των καρπών μόλις έδεσαν (καρπόπτωση) ή της ατελούς εξέλιξής τους (σχινοκαρπία), αποτελούν ζημιές που προκλήθηκαν μετά το δέσιμο του καρπού και σύμφωνα με το προαναφερθέν άρθρο 6, παρ.5 πρεπει να είναι αποζημιώσιμες από τον ΕΛΓΑ.
Και αυτό πρέπει να αποτελέσει ανυποχώρητο αίτημα.
Στο μεταξύ θα πρεπει να αποφεύγονται από φορεις και παράγοντες η και ΜΜΕ ορολογίες όπως ακαρπία, ολιγοκαρπία, μικροκαρπία κλπ που μπορεί να προκληθούν και από μη καιρικές συνθήκες και επομένως αποτελούν άλλοθι για αποφυγή των αποζημιώσεων.
Σημειώνεται επίσης ότι το Πρόγραμμα Κρατικών Οικονομικών Ενισχύσεων (ΠΣΕΑ) συμφωνα με παλαιότερη απάντηση (2.8.2013) του ΕΛΓΑ στον ΣΕΔΗΚ δεν φαίνεται να αποτελεί σε αυτή την περίπτωση την καταλύτρα λύση λογω του ότι συνήθως είναι πολύ πενιχρή, καθυστερεί πάρα πολύ (πάνω από τρία έτη) και επί πλέον απαιτεί πολλές άλλες προϋποθέσεις όπως:
Μελέτη Ειδικής Επιστημονικής Επιτροπής με βάση επίσημα μετεωρολογικά στοιχεία
Ποσοστό ζημίας τουλάχιστον 30% σε επίπεδο Νομού,
Έγκριση δαπάνης από Υπουργείο Οικονομικών και έγκριση φακέλου από ΕΕ
Υπενθυμίζεται η περίπτωση της μεγάλης και γενικής καταστροφής κατά 60-70% της ελαιοπαραγωγής της Κρήτης το 2013, που ενώ προκλήθηκε και τότε απο υψηλές θερμοκρασίες της άνοιξης, ο ΕΛΓΑ απέφυγε να τις αποζημιώσει παραπέμποντας της στα ΠΣΕΑ από όπου δυστυχώς μέχρι σήμερα (τρία χρόνια μετά) δεν υπήρξε καμία αποζημίωση.. Αρχικά, τότε, είχε ανακοινωθεί η έγκριση για τις αποζημιώσεις ποσού 65 εκατ. ευρώ, η οποία στην συνέχεια έγινε μόνο 20, για να καταλήξει τελικά σε μόνο 6 εκατ τα οποια όμως, ούτε αυτά δόθηκαν μέχρι σήμερα, χωρίς καμία εξήγηση από κάποια αρμόδια υπηρεσία.
Ο ΣΕΔΗΚ αφού επεξεργαστεί τις απαντήσεις των Δημων θα συντάξει και θα υποβάλλει στο ΥπΑΑΤ και στον ΕΛΓΑ υπόμνημα με το οποιο θα ζητά:
(α) Την διεξαγωγή ατομικών εκτιμήσεων και αποζημίωση των απωλειών μετά την καρπόδεση
(β) Την διόρθωση του Κανονισμού του ΕΛΓΑ στο άρθρο 6 ώστε να καλύπτει και τις ζημιές που προκαλούνται από καύσωνες και κατά την άνθηση όπως ισχύει για τον παγετό.
(γ) Την καταβολή των αποζημιώσεων από ΠΣΕΑ των απωλειών που πρόεκυψαν από παρόμοιες καιρικές συνθήκες κατά την Άνοιξη του 2013.
