Γύρος χοιρινός από την Ελλάδα ή γύρος χοιρινός ελληνικός; Μπορεί να φαίνεται ότι τα δύο ερωτήματα ταυτίζονται αλλά στην πραγματικότητα πρόκειται για δύο διαφορετικά εδέσματα, όπως φαίνεται από τον πόλεμο που έχει ξεσπάσει ανάμεσα στον ΣΕΒΕΚ (Σύνδεσμος Ελληνικών Βιομηχανιών Επεξεργασίας Κρέατος) και τον ΣΕΚ (Σύνδεσμος Ελλήνων Κτηνοτρόφων).
Ο πρώτος υποστηρίζει την κατοχύρωση του γύρου ως Εγγυημένο Παραδοσιακό Ιδιότυπο Προϊόν (ΕΠΙΠ) στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Αυτό σημαίνει ότι ο γύρος θα πρέπει να παρασκευάζεται σύμφωνα με συγκεκριμένη παραδοσιακή ελληνική συνταγή, αλλά η παρασκευή μπορεί να πραγματοποιηθεί σε οποιοδήποτε μέρος του κόσμου και με υλικά και χοιρινό κρέας επίσης από οποιοδήποτε χώρα.
Ο ΣΕΚ από την άλλη προωθεί την κατοχύρωση του ελληνικού χοιρινού γύρου ως Προϊόν Γεωγραφικής Ενδειξης, οπότε σύμφωνα με την ευρωπαϊκή νομοθεσία θα πρέπει να παρασκευάζεται από χοιρινό κρέας ελληνικής προέλευσης, ώστε να υποστηριχθεί και η ελληνική κτηνοτροφία.
Η αντιδικία για τον γύρο γρήγορα γενικεύτηκε, με τους κτηνοτρόφους να ζητούν την αναγραφή της προέλευσης του κρέατος στις ταμειακές μηχανές των κρεοπωλείων, όπως ορίζει η νομοθεσία για τα νωπά και ευαλλοίωτα προϊόντα, που ψηφίστηκε τον Οκτώβριο του 2017, η οποία όμως δεν εφαρμόζεται. Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Καταστηματαρχών Κρεοπωλών (ΠΟΚΚ), ο ΣΕΒΕΚ και τελικά και ο Σύνδεσμος Ελληνικών Εμπόρων - Εισαγωγέων Κρέατος μέσα σε αυτό το κλίμα αποχώρησαν το προηγούμενο καλοκαίρι από την ΕΔΟΚ (Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Κρέατος), φορέα στον οποίο συμμετέχουν όλοι οι εταίροι ενός κλάδου προκειμένου να λαμβάνονται αποφάσεις επ’ ωφελεία όλων.
Όπως αναφέρει η Καθημερινή, το κυριότερο ωστόσο είναι ότι η ΕΔΟΚ σύμφωνα με την ευρωπαϊκή νομοθεσία είναι και ο φορέας που μπορεί να λάβει χρηματοδότηση και να διαχειριστεί σχετικά ευρωπαϊκά προγράμματα. Στην Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Κρέατος (ΕΔΟΚ) προσχώρησαν το επόμενο χρονικό διάστημα άλλοι φορείς όπως η Πανελλήνια Ενωση Εμπόρων Κρέατος και Ζώντων Ζώων και η Πανελλήνια Ενωση Μεταποιητών Αλλαντοποιών, με αποτέλεσμα να συνεχίζει τη λειτουργία της.
Σε πρόσφατη συνεδρίασή του, την προηγούμενη Τετάρτη, το διοικητικό συμβούλιο της ΕΔΟΚ αποφάσισε ομόφωνα να καταθέσει ένσταση κατά του φακέλου που έχει κατατεθεί στην Ε.Ε. για την κατοχύρωση του χοιρινού γύρου ως ΕΠΙΠ (Εγγυημένο Παραδοσιακό Ιδιότυπο Προϊόν). Σημειώνεται ότι ο σχετικός φάκελος θα βρίσκεται σε διαδικασία δημόσιας διαβούλευσης έως τις 26 Μαρτίου.
Μία μέρα αργότερα, ο ΣΕΒΕΚ ανακοίνωσε ότι προωθεί φάκελο για ελληνικό γύρο ΠΓΕ, ενώ σε δεύτερο χρόνο θα υποβληθούν και φάκελοι για να αναγνωριστούν ως ΠΓΕ παραδοσιακά προϊόντα προερχόμενα από ελληνικό κρέας. Ο πρόεδρος του ΣΕΒΕΚ Εμμ. Δομαζάκης, μάλιστα, κάλεσε σε συστράτευση όλες τις δυνάμεις σε αυτή την κατεύθυνση.
Η αντίδραση από την πλευρά των κτηνοτρόφων είναι ενδεικτική του κλίματος που έχει δημιουργηθεί γύρω από τον ελληνικό χοιρινό γύρο, ή καλύτερα με αφορμή τα συστατικά της ελληνικότητάς του. «Χαιρετίζουμε αυτή την προσπάθεια», τόνισε στην «Κ» ο γενικός γραμματέας της ΕΔΟΚ Γιώργος Διδάγγελος «υπό την αίρεση βέβαια ότι δεν υποκρύπτεται κάποια υστερόβουλη σκέψη από την πλευρά του ΣΕΒΕΚ ώστε εμείς να εγκαταλείψουμε την προσπάθεια για κατοχύρωση του γύρου ως Προϊόν Γεωγραφικής Ενδειξης». Ο ίδιος τονίζει ότι η κατοχύρωση ενός προϊόντος σε μια κατηγορία σύμφωνα με τα πρότυπα της Ε.Ε. είναι πολύ πιθανό να αδυνατίζει την υποψηφιότητά του να ενταχθεί και σε άλλο κατάλογο πιστοποιημένων προϊόντων.
Την ίδια στιγμή που οι φορείς στον τομέα του κρέατος ερίζουν για τον ελληνικό γύρο κινδυνεύουν να χαθούν εκατομμύρια ευρωπαϊκών κονδυλίων για την προώθηση του κρέατος, τα οποία οι άλλες χώρες αξιοποιούν.
