Οι δύο τραγωδίες που βύθισαν στο πένθος τα Χανιά (φωτο - βίντεο)
Μνήμες από τις δύο μεγαλύτερες τραγωδίες που έχουν βιώσει τα Χανιά και η Κρήτη «ζωντανεύουν» και σήμερα 8η Δεκεμβρίου 2017.
Η 8η Δεκεμβρίου, με ομόφωνη απόφαση που είχε πάρει, στις 9 Δεκεμβρίου του 1969, το δημοτικό συμβούλιο της πόλης, κηρύχτηκε ως αποφράδα ημέρα για τα Χανιά καθώς μέσα σε τρία χρόνια η πόλη δύο φορές βυθίστηκε στο πένθος
Στις 8 Δεκεμβρίου 1966, στη θαλάσσια περιοχή της Φαλκονέρας, βυθίστηκε το πλοίο « Ηράκλειον» της εταιρείας των αδελφών Τυπάλδου που είχε αναχωρήσει στις 9 το βράδυ από το λιμάνι της Σούδας με προορισμό τον Πειραιά, με 300 επιβάτες και πλήρωμα
Από τους 300, που επιβαίνουν στο πλοίο, σώζονται μόλις 46. Από αυτούς, καμία γυναίκα, κανένα παιδί. Πολλές από τις σορούς, δεν βρέθηκαν ποτέ.
Το βράδυ στις 7 Δεκεμβρίου 1966 και ενώ οι καιρικές συνθήκες ήταν πολύ άσχημες, με τους ανέμους 9 μποφόρ, απέπλευσε στις 8.00μμ από τη Σούδα της Κρήτης για Πειραιά, με πιθανή καθυστέρηση 2 ωρών για να παραλάβει τη νταλίκα του θανάτου, όπως αργότερα χαρακτηρίσθηκε. (Τότε δεν είχε ακόμη καθιερωθεί η απαγόρευση απόπλου ανάλογα με την κλίμακα μπoφόρ, ίσχυε η κατ’ επιλογή του Πλοιάρχου, όπως συνεχίζει να ισχύει σήμερα για εμπορικά πλοία και ιστιοφόρα). Πλοίαρχος του πλοίου ήταν ο Εμμανουήλ Βερνίκος, με πλήρωμα 73 άντρες και 171 επιβάτες.
Ενώ έπλεε στη θαλάσσια περιοχή της Φαλκονέρας, στο Μυρτώο Πέλαγος, μέσα σε υψηλό κυματισμό με συνεχείς διατοιχισμούς (πλευρικές ταλαντώσεις, “μποτζαρίσματα”), το τελευταίο όχημα, φορτηγό ψυγείο 5 τόνων με φορτίο πορτοκάλια, που φορτώθηκε κάθετα προς το διάμηκες επίπεδο συμμετρίας του πλοίου, είτε γιατί δεν είχε εχμαθεί ασφαλώς λόγω βιασύνης απόπλου μετά την καθυστέρηση είτε γιατί η έχμασή του ήταν χαλαρή, άρχισε να κινείται και να προσκρούει στους πλευρικούς καταπέλτες, ο ένας εκ των οποίων, είτε γιατί δεν είχε ασφαλισθεί με τους πείρους είτε γιατί αυτό είχε γίνει πλημμελώς, πιθανώς για τους ίδιους παραπάνω λόγους, άνοιξε.
Κατά μαρτυρίες, ο καταπέλτης άνοιξε σταδιακά από τις παλινδρομικές προσκρούσεις του φορτηγού-ψυγείου, γεγονός που επιβεβαιώνει τις ανωτέρω υποθέσεις ότι δεν είχε ασφαλισθεί σταθερά με τους 6 πείρους που διέθετε. Από τον πλευρικό καταπέλτη που υποχώρησε κι άνοιξε, το φορτηγό ψυγείο έπεσε στη θάλασσα η οποία και κατέκλυσε στη συνέχεια όλο το χώρο των οχημάτων. Οι άνεμοι στη θαλάσσια περιοχή την ώρα του ναυαγίου υπολογίστηκαν σε 10, τουλάχιστον, μποφόρ.
Μετά την πτώση του φορτηγού ψυγείου στη θάλασσα, το πλοίο ήλθε πάλι στη θέση του και επέπλεε στην επιφάνεια της θάλασσας με μόνο τις ηλεκτρογεννήτριες ασφαλείας σε ενέργεια για περίπου 15-20 λεπτά και κατόπιν, λόγω της μεγάλης πλέον ελεύθερης επιφάνειας υδάτων που είχαν κατακλύσει το γκαράζ, το πλοίο άρχισε να παίρνει πολύ μεγάλες κλίσεις, που στο τέλος οδήγησαν στη βύθισή του. Το πλοίο βυθίστηκε πρώτα με την πλώρη (κατά μαρτυρία ναυαγού).
Στις 01:59 από το πλοίο εξέπεμπε σήμα «ΧΑΝΟΜΕΝ ΔΕΞΙΑΝ ΠΟΡΤΑΝ ΓΚΑΡΑΖ///ΘΕΣΙΣ ΠΛΟΙΟΥ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΣ//» ενώ παράλληλα η κλίση αυξανόταν με επιταχυνόμενο ρυθμό και το πλοίο ανέκοπτε την ταχύτητά του.
Στις 02:05 εκπέμπεται ξανά σήμα S.O.S. και μόλις στις 02:07, περίπου μισή ώρα δηλαδή μετά την απώλεια του καταπέλτη, σήμανε συναγερμός τη στιγμή που το πλοίο σύμφωνα με τις μαρτυρίες βρισκόταν σε κλίση άνω των 30ο δεξιά, η οποία συνεχώς αυξανόταν. Από τη στιγμή αυτή και μετά, η ταχύτητα ανατροπής του πλοίου ήταν τόσο μεγάλη που καθιστούσε σχεδόν κάθε προσπάθεια σωτηρίας μάταιη.
Το τελευταίο σήμα «ΒΥΘΙΖΟΜΑΙ» από τον ασύρματο εκπέμπεται στις 02:12. Δύο φορές επαναλήφθηκε το σήμα κινδύνου που έφτασε στον παράκτιο σταθμό της Βάρης και ακολούθησε σιγή. Τρία λεπτά αργότερα το πλοίο είχε ανατραπεί.
Πριν προλάβουν τα Χανιά να συνέλθουν από το πένθος, τρία χρόνια μετά, την ίδια μέρα στις 8 Δεκεμβρίου 1969, ένα αεροσκάφος της Ολυμπιακής Αεροπορίας, που εκτελεί τη βραδινή πτήση Χανιά-Αθήνα, συντρίβεται σε ορεινή περιοχή της Κερατέας Αττικής, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους οι 85 επιβάτες και το πενταμελές πλήρωμα.
Ήταν βράδυ 18.05 GΜΤ της 8-12-1969 .Το αεροσκάφος με αρ.πτήσης Ο.Α 954 απογειώνεται από τα Χανιά για την Αθήνα με 85 επιβάτες και 5 μέλη πλήρωμα. Κυβερνήτης ήταν ο Σπύρος Κουλουμουδιώτης 35 ετών. Συγκυβερνήτης, στην πτήση, ήταν ο Γρηγόρης Γρηγοράκης 37 ετών.Ο Ιπτ. Μηχανικός ήταν ο Αγησίλαος Παπαγεωργίου 36 ετών .
Τέλος οι 2 νεαρές αεροσυνοδοί, Μαρίνα Μάσχα 22 ετών με μόλις 3-4 μήνες στην Ολυμπιακή και η Μάρθα Πιταούλη 21 ετών, που δεν είχε ούτε ένα χρόνο στην εταιρία, συμπληρώνανε το ιπτάμενο πλήρωμα του μοιραίου αεροπλάνου.
Ο καιρός στα Χανιά ήταν νεφελώδης. Η θερμοκρασία 16 βαθμοί. Η ορατότητα ήταν 10 χλμ περίπου και ο άνεμος σχεδόν άπνοια. Όχι και τόσο άσχημος καιρός, για μήνα Δεκέμβριο. Υπήρχε όμως ένα εκτεταμένο χαμηλό βαρομετρικό με έντονες καταιγίδες και με δυνατούς νοτιοδυτικούς ανέμους που άρχιζε περίπου στο ύψος της περιοχής της Μήλου και έφτανε μέχρι την Αττικη και τις παρυφές της Εύβοιας και της Σκύρου.
To πρωί, στον ιερό ναό του Αγίου Ποταπίου που βρίσκεται στην αυλή του γηροκομείου Χανίων τελείται επιμνημόσυνη δέηση για τα θύματα από τις δύο τραγωδίες, ενώ θα ακολουθήσει τελετή μνήμης στην πλατεία «Τάλω», όπου υπάρχει μνημείο για τα θύματα του ναυαγίου του « Ηράκλειον».
