Ηράκλειο: Μίλησαν για το γέλιο, το παραμύθι, το σώμα και τον σαδομαζοχισμό
Ως έμπειροι επιστήμονες παρουσίασαν την εργασία τους, τέσσερις φοιτητές της Ιατρικής την Τετάρτη 9 Μαρτίου 2017 στην έκθεση "Περί Ιατρών Τέχνη" στην Βασιλική του Αγίου Μάρκου.
Υπεύθυνος καθηγητής της παρουσίασης των εργασιών που έγιναν στο πλαίσιο του μαθήματος, "Ιατρική και Επιστήμες του ανθρώπου", ήταν ο Καθηγητής Γαστρεντερολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, Ιωάννης Μουζάς.
Η θεματολογία των ομιλιών ήταν πολυποίκιλη και αφορούσε διαφορετικούς τομείς ανάπτυξης, της ανθρώπινης ύπαρξης.
Οι φοιτητές που πήραν μέρος στην παρουσίαση, ήταν:
1. O Χρήστος Τσαγκάρης, με τίτλο εργασίας «Ο παράγοντας «γέλιο»: Θεραπεύοντας το ανθρώπινο σώμα και το σώμα της Πολιτείας»
Περίληψη θέματος: Μπορεί η σύγχρονη νεύρο – ανοσολογία να ερμηνεύσει τη θεραπευτική επίδραση της κωμωδίας στην κλασική Αθήνα; Ο σκοπός της παρουσίασης είναι διττός. Αρχικά εξετάζουμε δεδομένα που τεκμηριώνουν τη θετική επίδραση του γέλιου στην υγεία και συγκεκριμένα στην ενεργοποίηση ανοσολογικών μηχανισμών. Εν συνεχεία παραθέτουμε επιχειρήματα που τεκμηριώνουν ότι το γέλιο, όπως εκφράζεται στην κωμωδία Σφήκες του Αριστοφάνη μπορεί να έχει ανάλογη θεραπευτική δράση.
Η εργασία αυτή αποτελεί μία ανασκόπηση βιβλιογραφίας τόσο από την ιατρική πλευρά όσο και από την πλευρά των κλασικών κειμένων και των νεότερων και παλαιότερων αναλυτών τους.
Το εύθυμο γέλιο (mirthful laughter) επάγει θετικό στρες (eustress or positive stress) στον υποθάλαμο ενεργοποιώντας νευροενδοκρινικά σηματοδοτικά μονοπάτια με τελικό αποδέκτη τα κύτταρα που εκκρίνουν IFNγ. Η αύξηση της ΙFNγ θεωρείται ότι βελτιώνει την αντίσταση του οργανισμού έναντι των ιών, των παρασίτων αλλά και των καρκινικών κυττάρων. Ανάλογα, οι Σφήκες με τη διακωμώδηση των κακώς κειμένων της αθηναϊκής πολιτείας την εποχή του Κλέωνος ευαισθητοποιούν την πολιτική κρίση προκειμένου εν τέλει να αυξήσουν τις ενδογενείς άμυνες της κοινωνίας ενάντια στη διαφθορά του δικαστικού σώματος των Ηλιαστών. Ο ίδιος ο Αριστοφάνης φαίνεται να προσδίδει ιατρική χροιά στην κωμική πράξη προσαγορεύοντας τον κωμικό ποιητή «καθαρτή» και τη διαφθορά «αλλόκοτον νόσον».
Στο πλαίσιο της εργασίας, δεν είναι δυνατό να παρουσιαστεί ενδελεχώς η μοριακή αιτιολογία της συσχέτισης γέλιου και ανοσιακής απόκρισης. Η πραγμάτευση μας εξετάζει την αναλογία ανθρώπινου και πολιτικού σώματος στο ορισμένο χρονικό και πολιτισμικό πλαίσιο με βάση τον άξονα «εξωτερικό ερέθισμα – εγκέφαλος – αμυντικοί μηχανισμοί». Ευελπιστούμε ότι η ιδέα θα εγείρει περαιτέρω ερωτήματα που ενδέχεται να τροφοδοτήσουν μελλοντική έρευνα.
2. Η Χριστίνα Κεφαλίδη, με τίτλο εργασίας «Ο ρόλος του θεραπευτή και η Ηθική μέσα από επιλεγμένα παραμύθια».
Περίληψη θέματος: Το παραμύθι είναι και θα είναι ένα μέσο με το οποίο ο άνθρωπος εκφράζει με έμμεσο τρόπο τις αρχές, τις αξίες και την κριτική του για τον ίδιο αλλά και για τον κόσμο που τον περιβάλλει. Στην παρούσα εργασία έγινε συγκριτική ανάλυση των αρχών και αξιών της άσκησης της Ιατρικής μέσα από το πρίσμα του κοινωνικού συνόλου σε δύο διαφορετικές χρονικές περιόδους.
3. Οι Παναγιώτης Μπάρτζος και Ασημένια Αθουσάκη, με τίτλο εργασίας «Το πρόβλημα Σώμα-Νους».
Περίληψη θέματος: «Μεταφράζουμε» πιστά τα ερεθίσματα που δεχόμαστε από το περιβάλλον μας ή ζούμε μέσα σε μία πλάνη των αισθήσεών μας; Είμαστε όλοι φτιαγμένοι από το ίδιο υλικό; Πώς βρεθήκαμε μέσα στον κόσμο; O θάνατός μας σημαίνει το τέλος μας ή μήπως ένα μέρος μας επιβιώνει με άλλη μορφή; Τα ερωτήματα αυτά και άλλα πολλά, θα προσπαθήσουμε να προσεγγίσουμε μέσα από μία ανασκόπηση σε σημαντικούς σταθμούς των νευροεπιστημών και της φιλοσοφίας
Και τέλος
4. Η Αργείτη Καλλιρρόη, με τίτλο εργασίας « Σαδομαζοχισμός : Ο πόνος της ηδονής»
Περίληψη θέματος: Η εργασία αυτή προσπαθεί να προσεγγίσει τον σαδομαζοχισμό , τόσο στην ερωτική όσο και στην καθημερινή ζωή (χωρίς , ωστόσο , να διαχωρίζει εννοιολογικά και συμβολικά τις δύο αυτές ζωές) , από την ψυχαναλυτική άποψη του Freud . Γίνεται μια ιστορική αναφορά στους ''ιδρυτές'' του σαδισμού και του μαζοχισμού , τον Σαντ και τον Μαζοχ , αλλά και στις πρόσφατες αναφορές από το ανανεωμένο εγχειρίδιο της Αμερικάνικης Ψυχιατρικής Εταιρείας ( DSM-V ) . Έπειτα , ο ακροατής εισάγεται στην λεπτομερή προσέγγιση της παιδικής σεξουαλικότητας , των ορμών του ανθρώπου και την προέκταση αυτών , ώστε να αναλυθεί ο μηχανισμός γέννησης του σαδισμού και του μαζοχισμού , που κάνουν την εμφάνισή τους στην εφηβική και νεαρή ενήλικη ζωή. Τέλος , τίθενται μερικές ερωτήσεις ως προβληματισμοί που περιστρέφονται γύρω από την Ιατρική αμιγώς αλλά και την κοινωνία , ως σημαντικός παράγοντας για την Ιατρική επιστήμη και κοινότητα του 21ου αιώνα.
Η έκθεση "Περί Ιατρών Τέχνη" συνεχίζεται μέχρι 10 Μαρτίου στη 13.00 το μεσημέρι και συμμετέχουν ιατροί όλων των ειδικοτήτων με έργα ζωγραφικής, φωτογραφίας, μικρογλυπτικής, ψηφιδωτά, εικαστικές δημιουργίες, λογοτεχνικά και ποιητικά κείμενα. Οι εκδηλώσεις που φιλοξενούνται στην Βασιλική του Αγίου Μάρκου γίνονται με πρωτοβουλία του ΙΣΗ, τη συνεργασία του Μουσείου Ιατρικής Κρήτης και του Μουσείου Λυχνοστάτης.
Επιμέλεια Μάρα Μπέκα
