Ηράκλειο: Ο μποέμ Σαχλίκης και η πόρνη Κουτογιώτενα
Για τον Κρητικό σατιρικό ποιητή Στέφανο Σαχλίκη, που έζησε τον 13ο-14ο αιώνα μίλησε στην Ανδρόγεω την Δευτέρα 27 Μαρτίου 2017, ο Καθηγητής Βυζαντινής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, Γιάννης Μαυρομάτης.
Καλεσμένος της Ηράκλειας Πρωτοβουλίας, ο γνωστός για την ρητορική του δεινότητα καθηγητής Βυζαντινολογίας, ενθουσίασε το κοινό στην γεμάτη αίθουσα της Ανδρόγεω και ταξίδεψε με την συνοχή των λόγων του στην ιστορική περίοδο της τότε εποχής, στα τερτίπια του ποιητή Σαχλίκη και στην κοινωνία του Χάνδακα, που έκρυβε προς έκπληξη όλων που παρακολούθησαν την ομιλία κάτω από την καθημερινότητα της, την σάτιρα, την κατάκριση, την στάμπα, τις γυμνές πόρνες με τα επίθετα τους, την ταραχώδη ζωή.
Σάτιρα και κοινωνία στην πρώιμη κρητική λογοτεχνία (14ος – 15ος αιώνας) ήταν ο τίτλος της ομιλίας και ο κ. Μαυρομάτης μίλησε με λεπτομέρειες μέσα από τα κείμενα του Σαχλίκη για την ζωή και το έργο του.
Ο κρητικός σατιρικός ποιητής που έζησε στον Χάνδακα και όχι μόνο ήταν αρκετά άσωτος, άτακτος και φιλήδονος. Οι επαναστατικές τους σκέψεις και η νιότη του, ταλαιπώρησαν την διαδρομή της ζωή του, όμως αποτέλεσαν και πηγή έμπνευσης για σημαντικά ποιήματα.
Ο Στέφανος Σαχλίκης, που έζησε το δεύτερο μισό του 14ου αιώνα ήταν άγνωστος στον πολύ κόσμο και γνωστός στον επιστημονικό. Εξυπηρετούσε με τα ποιήματα του το είδος της σάτιρας που απέβλεπε μέσα από καυστικές αναφορές και προσωπικές εμπειρίες από ανθρώπους που τον πλήγωσαν στην προσωπική του ευχαρίστηση.
Στα χρόνια που έζησε στην φυλακή έγραψε ποιήματα για τις γυναίκες ελαφρών ηθών, για τους άπιστους φίλους, για την φυλακή, τους φυλακισμένους και τον προσωπικό δεσμοφύλακα του. Ο ίδιος ήταν δικηγόρος.
Το 1874 τυπώθηκαν στην Λειψία όλα τα ανέκδοτα ποιήματα του Σαχλίκη αλλά και το σημαντικό έργο του «Η Βουλή των Πολιτικών». Το 1960 ένας εκ των εκδοτών του Σαχλίκη ο Mario Vitti (Μάριο Βίττι), Ιταλός φιλόλογος, ειδικευμένος στη νεοελληνική φιλολογία εξέδωσε τα υπόλοιπα χειρόγραφα ανέκδοτα ποιήματα του. Το 1353 η αδελφή του και ο πατέρας του, πέθαναν από την σκοτεινή επιδημία της πανόλης αφήνοντας του μια μεγάλη περιουσία σε ακίνητα, την οποία ο ίδιος κατασπατάλησε.
Ωστόσο ο ίδιος ήταν πλέον φεουδάρχης και Καθολικός και είχε σχέση με την πρώτη πόρνη της πόλης την χήρα Κουτογιώτενα. Αυτή του έφαγε μεγάλο μέρος της περιουσίας εκμεταλλευόμενη το πάθος του.
Αποφασισμένος να αλλάξει ζωή και να σωθεί από τις αμαρτίες του, πηγαίνει σε χωριό για να γίνει καλλιεργητής σε κάποια κτήματα που του είχαν απομείνει, όμως δεν άντεξε.
Η ροπή προς την πολυτέλεια τον έφεραν πίσω στον Χάνδακα, στην αμαρτία, στην απληστία και στην ασωτία του. Πέθανε το 1391 μετανιωμένος για τις αμαρτίες του, αφήνοντας πίσω την δικηγορία, την γυναίκα του, την Κουτογιώτενα αλλά και μια σημαντική ποιητική ανθολογία για την σάτιρα της προσωπικής του ικανοποίησης.
Γνωστά έργα του ποιητή είναι τα «Περί φίλων», «Περί φυλακής», «Καταλόγιν της Πόθας», «Η Βουλή των πολιτικών» και «Η γκιόστρα των πολιτικών».
Ρεπορτάζ/Φωτογραφίες Μάρα Μπέκα
