Με την συμμετοχή πλήθος κόσμου, φίλων και συνεργατών πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη το απόγευμα στο Πολύκεντρο Νεολαίας του Δήμου Ηρακλείου η εσπερίδα του Πεζοπορικού Ομίλου Ηρακλείου και του Σωματείου Επαγγελματιών Ξεναγών Κρήτης και Σαντορίνης με θέμα:« CANDIA, Ο ΔΡΟΜΟΣ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ ΚΑΙ ΟΙ ΚΡΗΝΕΣ».
Εισηγήτρια της εκδήλωσης ήταν η κα Αθηνά Κυριακάκη - Σφακάκη ( ξεναγός –συγγραφέας) η οποία με σύγχρονη ροή λόγου και εικόνων, ανάπτυξε την ομιλία της...στις εξής ενότητες:
1.Το νερό στην κοινωνία της CANDIA, σπανιότητα και κάλυψη των αναγκών από πηγάδια και δεξαμενές.
2. Έργα ύδρευσης και Ενετικές κρήνες., περιγραφή, χάρτης Werdmuller,Βuoldemonti…
Και…
3. Παρουσίαση του τεράστιου έργου, για την Ενετική εποχή, αλλά και για τα σημερινά κατασκευαστικά ισχύοντα, ’’ΥΔΡΑΓΩΓΕΙΟ ΜΟΡΟΖΙΝΗ’’.
Η κα Σφακάκη, για την ομιλία της δήλωσε στο ekriti.gr:
Η κρήνη Μοροζίνη , είναι ένα από τα ωραιότερα μνημεία του Ηρακλείου σήμερα και ήταν ΜΟΝΟ η κατάληξη του έργου. Το υδραγωγείο, ήταν έργο πολύπλοκο και πολυσύνθετο. Συνένωση των πηγών του Γιούχτα, κατασκευή υδατογεφυρών και διοχέτευση του νερού στην Candia. Κατάληξη ήταν το ευφυούς κατασκευής και εξαιρετικής καλλιτεχνίας σιντριβάνι, με την οκτάλοβη δεξαμενή, τα τέσσερα υπερήφανα λιοντάρια και στην κορυφή το γιγάντιο άγαλμα του Ποσειδώνα που δεν σώζεται. Ήταν η κρήνη Τζιγάντες, η κρήνη του γίγαντα. Το μεγαλειώδες αυτό έργο τελείωσε σε 15 μήνες!!!!
Το μετάλλιο των εγκαινίων της κρήνης έφερε την προτομή του προνοητή του έργου Φραγκίσκο Μοροζίνη ,και το επίγραμμα :
’’Ο Δίας ευχαριστείται με το νερό και όχι με τον κεραυνό’’.
Τμήμα της παρουσίασης της, κα Σφακάκη:
CANDIA, Ο ΔΡΟΜΟΣ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ ΚΑΙ ΟΙ ΚΡΗΝΕΣ.
Ως ΧΑΝΔΑΞ κατά την Βυζαντινή και Αραβική, και ως CANDIA κατά την Ενετική περίοδο ,η πόλη υπέφερε απο λειψυδρία. Ιδιωτικά και δημόσια, πηγάδια και υδατοδεξαμενές, νέα και παλαιότερα, δεν κάλυπταν τις ανάγκες της πρωτεύουσας του Βασιλείου της Candia.
Πρώτος ο GianMatteoBemboκατόρθωσε να διοχετεύσει πηγαίο νερό στην πόληκαι κατασκεύασε έξω από τον Ναό SanSalvatoreτην κρήνη Bembo(1552-1554).Έξω από την Lotzia, o Δούκας Sacrentoκατασκεύασε ομώνυμη κρήνη για να έχουν με ευκολία νερό οι συγκεντρωνόμενοι εκεί ευγενείς ( 1603).
Το 1666 ο Priuliσυγκέντρωσε το νερό πολλών πηγαδιών, έξω από το αντέρεισμα των τειχών, το διοχέτευσε στην πύλη Δερματά, οπου κατασκευάσθηκε η κρήνη Priuli , ηFontanaNuova,η κατά τους Οθωμανούς κρήνη Ντελή Μάρκο. Το 1626 ο Φραγκίσκο Μοροζίνη, συνέλαβε και υλοποίησε την κατασκευή του υδραγωγείου Μοροζίνη.Εργο πολύπλοκο και πολύμορφο,εργασία τερατώδης, ηοποία εξελίχθηκε σε απόσταση 15,5 χιλιομέτρων , και τελείωσε μέσα σε 15 μήνες !
Το έργο περιελάμβανε ζεύξη υδάτων των πηγών Πελεκητά και Αγίου Ιωάννη του Μυριστή, υδατογέφυρεςστο καρυδάκι στην Σίλαμοστην Φορτέτσα, και στην πλατεία του Άρεως, την ‘’μετονομασθείσα’’ ‘’τρείς καμάρες’’,από τα τρία τόξα της υδατογέφυρας. Είναι η σημερινή πλατεία Ελευθερίας. Κουτούτα και σωληνώσεις μετέφεραν το νερό στο κέντροτης Candia, στην κρήνη Μοροζίνη, την κρήνη ΤΖΙΓΑΝΤΕΣ.Στην αναφορά του,ο Μοροζίνη γράφει:
’’....... Το νερό που τρέχει στην κρήνη αυτή που υπολογίζεται σε 1000 βαρέλια το ημερονύκτιο, είναι τελειότατο και η κρήνη έγινε σε τόπο από όπου εξυπηρετείται ολη η Πόλη,και ιδιαίτερα οι ‘’τσούρμες’’.Τώρα σε μια στιγμή και με μεγάλη ευκολία παίρνουν νερό από την κρήνη, γιατί έχει γύρω 8 ημικύκλια, που στο καθένα από αυτά μπορούν να σταθούν 5 γαλεότοι. Δηλαδή σε όλη την κρήνη 40........’’
‘’.......Δεν παρέλειψα ακόμη να κάμω την κρήνη αυτή και φανίσιμη και πιο ωραία, με όλες τις διακοσμήσεις που μπόρεσα. Δηλαδή με ένα άγαλμα του Ποσειδώνα, μεγαλύτερο από το φυσικό μέγεθος, από Ελληνικό Μάρμαρο, γινομένο από ντόπιο τεχνίτη, αρκετά καλό για τον τόπο. Με άλλα ελληνικά μάρμαρα ανάγλυφα και άλλα έργα, που ταιριάζουν σε κρήνη που βρίσκεται στην μέση της Δημόσιας πλατείας ,της Μητρόπολης του βασιλείου , όπως μπορεί να αντιληφθεί κανείς από το πρόπλασμα που παρουσίασα στις Γαληνότητές σας.
’’Εκπληκτικής πληρότητας και μεστός οδηγιών και εντολών είναι ο κανονισμός τον οποίο συνέταξε ο Μοροζίνη προκειμένου να διασφαλίσει την συντήρηση και άρτια λειτουργία του έργου, την ύδρευση της CANDIA.....
Μάρα Μπέκα
