Ανοχύρωτο αποδείχθηκε για μία ακόμα φορά το Ηράκλειο, στον αστικό ιστό, στα περίχωρα και στην ενδοχώρα (όπως και άλλες περιοχές της Κρήτης) απέναντι στα στοιχεία της φύσης.
Η κακοκαιρία, με κύριο χαρακτηριστικό της τις ισχυρές και παρατεταμένες βροχοπτώσεις, φανέρωσαν αδυναμίες, αστοχίες και έλλειψη σχεδιασμού ικανού να απαντήσει στις -νέες- προκλήσεις που δημιουργεί η κλιματική αλλαγή και οι απότομες μεταβολές του καιρού, που (πέρα όλων των άλλων) μειώνουν σημαντικά και τους χρόνους αντίδρασης...
Οι διαχρονικές παθογένειες, τα περιβαλλοντικά "εγκλήματα" που έχουν γίνει στο παρελθόν, η άναρχη δόμηση και ο "βιασμός" της φύσης εις το όνομα του τσιμέντου και της αυθαιρεσίας, δυστυχώς αναδείχθηκαν για πολλοστή φορά. Η φύση εκδικείται, το νερό βρίσκει πάντα το δρόμο του και κυριολεκτικά σαρώνει κάθε ανθρώπινη παρέμβαση που αλλοιώνει τα χαρακτηριστικά και σπάει την φυσιολογική "αλυσίδα".
Πνίγηκαν περιοχές - κινδύνεψαν άνθρωποι
Δεν είναι υπερβολή να πούμε πως τα δύο τελευταία 24ωρα η κατάσταση θύμισε "Μάνδρα" και "Εύβοια"... Πολλές γειτονιές της πόλης και των προαστίων έγιναν απροσπέλαστες, ενώ περιοχές στο βόρειο μέτωπο βίωσαν την κακοκαιρία με ένα πρωτοφανή τρόπο, απόδειξη το χαλάζι που έφτασε ακόμα και το 1 μέτρο! Ευτυχώς οι - τεράστιες - ζημιές ήταν μόνο υλικές. Αυτοκίνητα θάφτηκαν στη λάσπη, περιουσίες χάθηκαν, επιχειρήσεις καταστράφηκαν, αγροτικές καλλιέργειες σαρώθηκαν, οδικές και άλλες υποδομές υπέστησαν μεγάλες καταστροφές.
Για ώρες το Ηράκλειο ακροβατούσε σε ένα τεντωμένο σκοινί... Το αποδεικνύουν οι εγκλωβισμένοι οδηγοί σε πολλές περιπτώσεις, αλλά και οι άνθρωποι που έμεναν στα μπαλκόνια ή στις ταράτσες καθώς οι δρόμοι μπροστά από τα σπίτια τους είχαν γίνει ερμητικοί χείμαρροι που απειλούσαν τις ζωές τους.
Δεν ξέρω αν το κατάλαβαν αυτοί που έπρεπε, αλλά (για μια ακόμα φορά) σταθήκαμε τυχεροί μέσα στην ατυχία μας. Η επόμενη μέρα θα μας βρεί βρεγμένους, λασπωμένους και τσακισμένους, αλλά - τουλάχιστον - θα μας βρει όλους παρόντες.
Πολιτική Προστασία: Αστοχίες και ολιγωρία
Οι έκτακτες ειδοποιήσεις της Πολιτικής Προστασίας για τα έντονα καιρικά φαινόμενα δεν έκαναν την εμφάνισή τους, παρά την δύσκολη κατάσταση. Αν δεν υπήρχε ανάγκη για ενεργοποίησή τους με αυτές τις συνθήκες, ...πότε;
Επίσης, η Πολιτική Προστασία σε τοπικό επίπεδο, έδειξε για μία ακόμα φορά να παρακολουθεί τις εξελίεξεις και να ...εύχεται. Πολιτική Προστασία σημαίνει σχέδιο και δράση, την ώρα της εξέλιξης του φαινομένου, με εφαρμογή των υφιστάμενων σχεδίων. Σημαίνει φυσική παρουσία στα επικίνδυνα σημεία και όχι στα τηλέφωνα, μπροστά από τις κάμερες και στα ...ερτζιανά.
Αστοχίες είχαμε και στις επίσημες δηλώσεις, όπως για παράδειγμα για την περίπτωση του Καρτερού: Είναι δυνατόν να ακούγεται από επίσημα χείλη, πως το μηχάνημα που επιχείρησε στην περιοχή για να καθαρίσει το οδικό δίκτυο ήταν "ιδιώτη", όταν επρόκειτο για μηχάνημα της Πολεμικής Αεροπορίας, δηλαδή ενός επίσημου φορέα; Δεν γνωρίζουν οι αρμόδιοι ποιοί επιχειρούν σε κάθε σημείο;
Η αλλάζουμε ή ... (ξανα)βουλιάζουμε
Το Ηράκλειο έχει χρόνιες περιβαλλοντικές και οικιστικές παθογένειες οι οποίες δεν αντιμετωπίζονται από τη μία μέρα στην άλλη, ίσα - ίσα που θα απαιτηθούν χρόνια και γενναίες αποφάσεις για να αλλάξει η κατάσταση. Ωστόσο, εξαιτίας αυτών ακριβώς των χαρακτηριστικών, η κινητοποίηση των αρμοδίων φορέων θα πρέπει να είναι άμεση και αποτελεσματική.
Για να γίνει αυτό, πέρα από τις καθιερωμένες συσκέψεις, τις αναφορές επί χάρτου και τα ευχολόγια, το σύστημα θα πρέπει να κινητοποιείται και να λειτουργεί σε κάθε έκτακτη κατάσταση την ώρα που αυτή εξελίσσεται. Όχι μετά. Όχι άλλες φωτογραφίες "υπευθύνων" πάνω από τα συντρίμμια...
- Αλήθεια, πότε έγινε η τελευταία άσκηση ετοιμότητας, ανάμεσα σε όλους τους εμπλεκόμενους φορείς;
- Πότε δοκιμάστηκαν τα σχέδια στην πράξη, στις επικίνδυνες μάλιστα περιοχές, με την συμμετοχή των κατοίκων, ώστε να διαπιστωθούν έγκαιρα οι όποιες αδυναμίες και να διορθωθούν;
- Τι (άλλο) περιμένουν οι αρμόδιοι φορείς σε Περιφέρεια και δήμους, ώστε να προχωρήσουν έγκαιρα, ολοκληρωμένα και αποτελεσματικά σε αντιπλημμυρικά έργα όπου αυτά απαιτούνται;
Ερωτήσεις που ζητούν απαντήσεις και - το κυριότερο - ρεαλιστικές και εφαρμόσιμες λύσεις. Άμεσα.
Γιώργος Λαμπράκης