Το θέμα της μείωσης των δημοτικών τελών, που έχει ανακοινώσει ο Δήμαρχος Ηρακλείου Βασίλης Λαμπρινός, έρχεται προς συζήτηση απόψε στο Δημοτικό Συμβούλιο.
Ο επικεφαλής της παράταξης "Ενεργοί Πολίτες" Ηλίας Λυγερός, με ανακοίνωσή του, καταθέτει την πρότασή του για το θέμα
Οι τελευταίοι μήνες κάθε χρόνου παρουσιάζουν ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Συζητά κι αποφασίζει για δημοτικά τέλη, φόρους, προϋπολογισμό και πρόγραμμα έργων. Στις αποφάσεις αυτές καλείται το Δημοτικό Συμβούλιο να επιλέξει τις πολιτικές εκείνες που επιθυμεί να εφαρμοστούν την επόμενη χρονιά. Τα μεγέθη τα οποία παρουσιάζονται και μεταφέρονται στους Δημότες αν και στην πλειοψηφία τους αποτελούνται από αριθμούς, εντούτοις εμπεριέχουν τους τιθέμενους στόχους της Δημοτικής Αρχής και τον οδικό χάρτη για την επίτευξη τους. Το αν αυτοί οι στόχοι είναι φιλόδοξοι ή ρεαλιστικοί πέρα από την πολιτική σκοπιμότητα που εξυπηρετούν, πρέπει να συζητείται εκτενώς απολογιστικά κάθε χρονιά. Έτσι, αξιολογώντας την υλοποίηση και τα αποτελέσματα των προηγούμενων ετών, μπορεί εύκολα κανείς να κρίνει την αλήθεια των σχεδιασμών και των διακηρύξεων της Δημοτικής Αρχής.
Στο Δήμο Ηρακλείου όλα τα τελευταία χρόνια η εκτέλεση των προϋπολογισμών δεν ξεπερνούσε σε υλοποίηση το 50% στα έσοδα και το 35% στις δαπάνες. Δηλαδή με απλά λόγια από τα όσα αναφέρονται ότι θα υλοποιηθούν εξ ορισμού στην καλύτερη των περιπτώσεων να γίνουν τα μισά. Κι αν αναλογιστεί κάποιος ότι ο Δήμος Ηρακλείου έχει πάνω από 50 εκ € στα ταμεία του, εύκολα διαπιστώνει ότι η αποτελεσματικότητα δεν είναι ένα από τα χαρακτηριστικά της διακυβέρνησης. Αυτό φαίνεται κι από τις κατηγορίες επενδύσεων όπου οι δαπάνες δεν ξεπέρασαν σε καμία χρονιά το 20% των προβλεπόμενων από τον προϋπολογισμό. Αν κάποια στοιχεία ξεχώριζαν και επαναλαμβάνονταν κάθε χρόνο, ήταν πρώτον η συνολική είσπραξη των ανταποδοτικών τελών από τους δημότες (πάντα γύρω στο 98,5%), δεύτερον τα έσοδα ήταν πάντα περισσότερα από τις δαπάνες (πάνω από 4 εκ ετησίως) και τρίτον οι επενδύσεις είχαν πολύ μικρή απορροφητικότητα της τάξης του 6% στο ποσό του γενικού προϋπολογισμού.
Πρέπει να αναφερθεί όμως, ότι ιδιαίτερα στον τομέα των ανταποδοτικών τελών, στα χρήματα δηλαδή που πληρώνουν οι δημότες, μέσω των λογαριασμών ηλεκτρικής ενέργειας, για υπηρεσίες καθαριότητας και ηλεκτροφωτισμού, υπάρχει υστέρηση των δαπανών σε σχέση με τα έσοδα. Τα έσοδα από τις καταβολές των δημοτών φτάνουν τα 13-14 εκ. € περίπου για κάθε χρόνο, ενώ οι δαπάνες υπολείπονται κατά 1 έως 3 εκατομμύρια. Κάτι αντίστοιχο αναμένεται και για την φετινή χρονιά. Όταν πέρυσι τέτοια εποχή συζητιόταν το θέμα των τελών, η Δημοτική Αρχή ανέφερε ότι μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν έσοδα από ανταποδοτικά τέλη παρελθόντων ετών, της τάξης των 4,5 εκ που δεν είχαν απορροφηθεί (αυτό κι αν είναι ομολογία ότι δεν ήταν απαραίτητες οι αυξήσεις που επέβαλαν τα έτη 2016-2017) και μπορούν να χρησιμοποιηθούν για το 2019 . Ομοίως στους υπολογισμούς για το 2020 λαμβάνεται υπ’ όψιν ένα πλεόνασμα παρελθόντων ετών στο ύψος των 5,15 εκ € (δηλαδή το προηγούμενο ποσό όχι μόνο δεν χρησιμοποιήθηκε αλλά αυξήθηκε κιόλας, γεγονός που αποδεικνύει την ορθότητα και της περσινής μας πρότασης για μείωση των τελών κατά 15% ). Οι Ενεργοί Πολίτες με συνέπεια από το 2015 στις συζητήσεις των δημοτικών τελών, αναφέρουν κοστολογημένες προτάσεις, οι οποίες καμία χρονιά δεν έγιναν αποδεκτές από τη Δημοτική Αρχή, ενώ τα αποτελέσματα επιβεβαιώνουν τη δυνατότητα υλοποίησης τους. Ο οποιοσδήποτε μπορεί να ανατρέξει για του λόγου τω αληθές στις αποφάσεις όπου έχουν καταγραφεί.
Δημοτικά τέλη - μία άλλη πλευρά στην συζήτηση
Η συζήτηση για τα δημοτικά τέλη σε καμία περίπτωση δεν είναι και δεν πρέπει να είναι μόνο οικονομική. Οι άξονες οι οποίοι πρέπει να προωθούνται μέσα από την υλοποίηση των έργων, πρέπει να είναι η βελτίωση της ποιότητας και αποτελεσματικότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών στους τομείς καθαριότητας και δημοτικού φωτισμού. Είναι κοινός τόπος ότι και στους δύο αυτούς τομείς πρέπει να γίνουν πάρα πολλά ακόμα. Η σημερινή εικόνα είναι μακριά από αυτήν μίας σύγχρονης και έξυπνης πόλης. Το τοπικό σχέδιο διαχείρισης αποβλήτων που έχει εγκριθεί από το 2016 δεν έχει υλοποιηθεί κατ΄ ελάχιστο αν και το 2020 προβλεπόταν η πλήρης υλοποίηση του. Πράσινα σημεία, πράσινες νησίδες, ορθολογική διαχείριση, ανακύκλωση και επέκταση της, ώστε να εναρμονιστούμε με τα διεθνή πρότυπα, είναι πολιτικές που έχουν υποχρέωση οι δημοτικές αρχές να προσφέρουν στους δημότες και τις πόλεις. Αλλά ακόμα και ο οδοκαθαρισμός με την προσθήκη νέων και σύγχρονων μηχανημάτων, είναι κάτι το οποίο θα πρέπει επιτέλους να απασχολήσει τη Δημοτική Αρχή. Ο Δήμος Ηρακλείου θέλει προτεραιότητες, σχεδιασμούς και κυρίως πράξεις και υλοποιήσεις σχεδίων. Πανομοιότυπα είναι και τα θέματα στον τομέα του ηλεκτροφωτισμού. Η ανάγκη επέκτασης του δικτύου, εκσυγχρονισμού, ενσωμάτωσης των νέων τεχνολογιών και της ενεργειακής οικονομίας αποτελεί προτεραιότητα για μια έξυπνη πόλη. Πολύ δε περισσότερο που μπορεί να συμβάλει και σε άλλους κοινωνικούς τομείς. Πως όμως θα υλοποιηθεί ένα τέτοιο σχέδιο; Σίγουρα όχι με αφορισμούς και δεδομένες ιδεολογικές αγκυλώσεις στις επιλογές. Και το λέμε αυτό διότι την προηγούμενη χρονιά παρουσιάστηκε μια αρχική οικονομικοτεχνική μελέτη ουσιαστικής ιδιωτικοποίησης επενδυτικών και λειτουργικών σχεδίων στην ενεργειακή αναβάθμιση του δημοτικού φωτισμού που είχε μεγάλη οικονομική επιβάρυνση (πολύ μεγαλύτερη από δημόσια λειτουργία) και μακρόχρονη εξάρτηση του Δήμου. Βέβαια τα νέα σχέδια ιδιωτικοποιήσεων, που προωθούνται από την κυβέρνηση της ΝΔ (πολυνομοσχέδιο), η μη έγκριση προσλήψεων προσωπικού σε ανταποδοτικές υπηρεσίες (δεν έχουν επιβάρυνση στο κρατικό ταμείο), είναι η πολιτική που θέλουν να ακολουθηθεί. Να σημειωθεί ότι το νομικό πλαίσιο του Κλεισθένη Ι έδινε και δίνει την δυνατότητα στους ΟΤΑ για δημιουργία εταιρειών και υλοποίηση των παραπάνω.
Ουσιαστικές μειώσεις και ισοτιμία για όλους τους δημότες
H κατατεθειμένη πρόταση της Δημοτικής αρχής αναφέρεται μόνο σε οικονομικά στοιχεία και προβλέπει μικρές μειώσεις σε κάποιες κατηγορίες. Είναι άτολμη, δεν εξετάζει το σύνολο των νέων δεδομένων και των δυνατοτήτων που υπάρχουν. Επίσης δε φαίνεται ο σχεδιασμός μέτρων, ώστε να προχωρήσει σε ποιοτική αναβάθμιση των παρεχομένων υπηρεσιών, αλλά και στον εμπλουτισμό και εκσυγχρονισμό του μηχανολογικού εξοπλισμού.
Οι Ενεργοί Πολίτες, πολλές φορές έχουν βάλει το θέμα της πραγματικής και ποιοτικής ανταποδοτικότητας προς τους δημότες. Έχουν προτείνει μέτρα και δράσεις στους τομείς της καθαριότητας και του ηλεκτροφωτισμού, οι οποίες διατηρώντας το δημόσιο τους χαρακτήρα, και προχωρώντας σε σημαντικές λειτουργικές μεταβολές και σχεδιασμούς θα ανταποκριθούν στις σημερνές προκλήσεις ποιοτικής αναβάθμισης και ποσοτικής επάρκειας.
Τα τελευταία χρόνια, με τις νομοθετικές ρυθμίσεις για τακτοποιήσεις των αυθαιρέτων έχουν δηλωθεί μεγάλες επιφάνειες οι οποίες πρέπει να ενταχθούν στα δημοτικά τέλη των προσεχών ετών (και μόνο σε αυτά). Για το Ηράκλειο οι επιφάνειες αυτές ( σύμφωνα με στοιχεία του ΤΕΕ) ανέρχονται σε 2,3 εκ τετραγωνικά μέτρα και άλλα 0,55 εκ από βοηθητικούς χώρους. Μία μερική ενσωμάτωση αυτών των στοιχείων (σε ποσοστό 35%) στην χαμηλότερη κατηγορία θα επιφέρει πρόσθετα έσοδα της τάξης των 600.000 €. Συνάγεται δηλαδή ότι υπάρχει δυνατότητα περαιτέρω μείωσης των προτεινόμενων τελών.
Οι ΕΝΕΡΓΟΙ ΠΟΛΙΤΕΣ προτείνουν τις παρακάτω κατηγορίες με τα αντίστοιχα τέλη
1. Κατοικίες 0,6 €/m2 ( μείωση 14%)
2. ΑΕΙ/ΙΤΕ ιδρύματα , νοσηλευτικές μονάδες κλπ 1,00 €/m2
3. Επιχειρήσεις 2,59 €/ m2 ή 2,19 €/ m2 ( ως εισήγηση)
4. Βιοτεχνίες , ΒΙΟΠΑ κλπ 1,5 €/ m2 ( μείωση 18%)
5. ΟΛΗ - ΒΙΠΕ 0,6 €/ m2 ως εισήγηση )
6. Ειδικά καταστήματα 3,5 €/ m2 ( ως εισήγηση)
Για καταστήματα και επιχειρήσεις που λειτουργούν σε περιοχές που εκτελούνται έργα με συνέπεια τη μείωση της εμπορικής κίνησης τα τέλη μειώνονται κατά 50% της οριζόμενης τιμής για όσο χρόνο διαρκεί η εκτέλεση των έργων και η όχληση τους.
Όπως φαίνεται και την εισήγηση των υπηρεσιών, προσθέτοντας κατ ελάχιστον το ποσό των 600.000 ευρώ από την ενσωμάτωση των νέων επιφανειών από την τακτοποίηση, δημιουργείται ένα θετικό πλεόνασμα της τάξης του 1,6 εκ €. Οι προτεινόμενες αλλαγές συνολικά έχουν κόστος 1,4 εκ (904.130,00 πρόταση δημοτικής αρχής + 225.325,00 επιπλέον μείωση τελών κατοικίας + 228.500 από την μείωση των επιχειρήσεων ΒΙΟΠΑ κλπ + 50.000 για κέντρο).
Οι προτάσεις μας είναι ρεαλιστικές, υλοποιήσιμες και μπορούν άμεσα να ψηφιστούν και να εφαρμοστούν το 2020. Επίσης οι ΕΝΕΡΓΟΙ ΠΟΛΙΤΕΣ αμέσως μετά το τέλος των συζητήσεων για τέλη, τεχνικό πρόγραμμα και προϋπολογισμό θα προτείνουν συγκεκριμένα μέτρα και δράσεις που θα βελτιώνουν ποιοτικά τις προσφερόμενες υπηρεσίες.
ΗΛΙΑΣ ΛΥΓΕΡΟΣ
Επικεφαλής των ΕΝΕΡΓΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ
Ηράκλειο 29/10/2019
