Απειλή για τις καλλιέργειες της Κρήτης μπορεί να αποτελέσει το βακτήριο Xylella, το οποίο εχει ήδη κάνει την εμφάνιση του σε άλλες χώρες της Ευρώπης.
Μέχρι σημερα έχει καταγραφεί στην Ιταλία και την Ισπανία, προκαλώντας τεράστιες καταστροφες σε ελαιώνες κατά κύριο λόγο. Αποτέλεσμα αυτών των κρουσμάτων και ειδικά των τελευταίων που έχουν σημειωθεί στην Ιβηρική Χερσόνησο, έχουν κινητοποιήσει εκ νέου τις Αρχές και στην... Κρήτη!
Συγκεκριμένα η Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας της ΠΕ Ρεθύμνου εφιστά την προσοχή των παραγωγών, ώστε να μην υπαρξουν δυσάρεστες εξελίξεις σαν αυτές που υπαρχουν στις γειτονικές χώρες.
Σημειώνεται ότι στην Ισπανία η αρμόδια φυτοϋγειονομική Υπηρεσία της χωρας,γωστοποιησε στην Ε.Ε. και τα Κράτη μέλη τη διαπίστωση του επιβλαβούς οργανισμού καραντίνας Xylella fastidiosa σε ελαιώνα ηλικίας 8 ετών στην Περιφέρεια της Μαδρίτης.
Στην Ελλάδα υπαρχουν επιστήμονες που αναφέρουν πως ως χώρα είμαστε απροστάτευτοι απέναντι στο βακτήριο Xylella. Για αυτό και στην Κρήτη, όπως και σε όλη την ελληνική επικράτεια πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι.
Που είχε εντοπιστεί για πρώτη φορά
Το παθογόνο βακτήριο Ξυλέλα (Xylella) εντοπίστηκε για πρώτη φορά στην Ε.Ε. στην Ιταλία στην περιοχή της Απουλίας τον Οκτώβριο του 2013.
Υπενθυμίζεται ότι οι ιταλικές Αρχές απέτυχαν να εφαρμόσουν τα προβλεπόμενα μέτρα για το βακτήριο Xylella fastidiosa που θεωρείται ως ένα από τα χειρότερα φυτοπαθογόνα του κόσμου. Έτσι ο απολογισμός στην Ιταλία είναι περίπου δύο εκατομμύρια στρέμματα ελαιώνες κατεστραμμένοι.
Το βακτήριο «Xylella fastidiosa» έχει ορισθεί ως ένα από τα πιο επικίνδυνα βακτήρια των φυτών παγκοσμίως. Για αυτό δεν μπορεί να είναι τυχαίο που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανησυχεί - μετά την καταστροφή στην Ιταλία- για ενδεχόμενη εξάπλωση σε άλλες ελαιοπαραγωγές χώρες, όπως η Ισπανία και η Ελλάδα.
Οι οδηγίες
Η ανακοίνωση της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας της Περιφερειακής Ενότητας Ρέθυμνου αναφέρει:
«Καλούνται οι φυτωριούχοι, οι υπεύθυνοι στα σημεία πώλησης καλλωπιστικών φυτών και πολλαπλασιαστικού υλικού, οι παραγωγοί, οι συνεταιρισμοί, οι ιδιώτες γεωπόνοι, οι τελωνιακές αρχές, οι γεωπόνοι των δήμων και οι εργολάβοι δημοσίων κηποτεχνικών έργων για την εφαρμογή του φυτοϋγειονομικού καθεστώτος του επιβλαβούς οργανισμού Xylella fastidiosa σύμφωνα με την εκτελεστική απόφαση της επιτροπής 2015/789/ΕΕ.
Σύμφωνα με το άρθρο 2 της απόφασης «Ανίχνευση ή υπόνοια παρουσίας του συγκεκριμένου οργανισμού», οποιοδήποτε πρόσωπο υποψιάζεται ή αντιλαμβάνεται την παρουσία του συγκεκριμένου οργανισμού ενημερώνει αμέσως τον αρμόδιο επίσημο φορέα(Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας & Κτηνιατρικής-Τμήμα Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού ελέγχου) και του παρέχει όλες τις πληροφορίες, που αφορούν στην παρουσία ή την υπόνοια παρουσίας του συγκεκριμένου οργανισμού.
Σύμφωνα με το άρθρο 1 της απόφασης (ορισμοί) «συγκεκριμένα φυτά»: ορίζονται όλα τα φυτά προς φύτευση, εκτός των σπόρων, τα οποία ανήκουν στα γένη ή τα είδη που απαριθμούνται στο παράρτημα I & «φυτά-ξενιστές»: ορίζονται όλα τα συγκεκριμένα φυτά τα οποία ανήκουν στα γένη ή τα είδη που απαριθμούνται στο παράρτημα II·
Σύμφωνα με το άρθρο 9 «Μετακίνηση των συγκεκριμένων φυτών στο εσωτερικό της Ένωσης» H μετακίνηση στο εσωτερικό της Ένωσης, εντός ή εκτός των οριοθετημένων περιοχών, των συγκεκριμένων φυτών, τα οποία καλλιεργήθηκαν, έστω για ένα μέρος της ζωής τους, σε οριοθετημένη περιοχή, που έχει καθοριστεί σύμφωνα με το άρθρο 4 της παραπάνω απόφασης, απαγορεύεται. Κατά παρέκκλιση η μετακίνηση αυτή μπορεί να πραγματοποιηθεί αν τα συγκεκριμένα φυτά έχουν καλλιεργηθεί σε τόπο, ο οποίος πληροί κάποιες προϋποθέσεις.
Όλα τα φυτά που αναφέρονται στην παράγραφο 1 μετακινούνται προς και εντός του εδάφους της Ένωσης μόνο εάν συνοδεύονται από φυτοϋγειονομικό διαβατήριο που καταρτίζεται και εκδίδεται σύμφωνα με την οδηγία 92/105/ΕΟΚ της Επιτροπής.
Επίσης, σύμφωνα με το άρθρο 15 της ίδιας απόφασης η είσοδος στην Ένωση φυτών Coffea προς φύτευση, εκτός των σπόρων, καταγωγής από την Κόστα Ρίκα ή την Ονδούρα απαγορεύεται.
Σύμφωνα με το Άρθρο 16 της ΕΕ η είσοδος στην Ένωση συγκεκριμένων φυτών καταγωγής τρίτης χώρας στην οποία δεν έχει εμφανιστεί ο συγκεκριμένος οργανισμός τα συγκεκριμένα φυτά συνοδεύονται από φυτοϋγειονομικό πιστοποιητικό, όπως αναφέρεται στο άρθρο 13 παράγραφος 1 σημείο ii) της οδηγίας 2000/29/ΕΚ, στο οποίο δηλώνεται ότι ο συγκεκριμένος οργανισμός δεν έχει εμφανιστεί στη χώρα στο τμήμα «Συμπληρωματική δήλωση» και κατά την είσοδό τους στην Ένωση τα συγκεκριμένα φυτά υποβλήθηκαν σε έλεγχο από τον αρμόδιο επίσημο φορέα, σύμφωνα με το άρθρο 18 παράγραφος 2, και δεν διαπιστώθηκε ούτε παρουσία ούτε συμπτώματα του συγκεκριμένου οργανισμού.
Σύμφωνα με το Άρθρο 17 « είσοδος στην Ένωση συγκεκριμένων φυτών καταγωγής τρίτης χώρας στην οποία είναι γνωστή η παρουσία του συγκεκριμένου οργανισμού» Τα συγκεκριμένα φυτά καταγωγής τρίτης χώρας στην οποία είναι γνωστή η παρουσία του συγκεκριμένου οργανισμού μπορούν να εισαχθούν στην Ένωση εάν πληρούνται κάποιες προϋποθέσεις.
Σύμφωνα με το άρθρο 18 «Επίσημοι έλεγχοι κατά την είσοδο στην Ένωση» όλες οι αποστολές συγκεκριμένων φυτών, που εισάγονται στην Ένωση από τρίτη χώρα υποβάλλονται σε επίσημο έλεγχο στο σημείο εισόδου στην Ένωση ή στον τόπο προορισμού σύμφωνα με το άρθρο 1 της οδηγίας 2004/103/ΕΚ της Επιτροπής και, κατά περίπτωση, σύμφωνα με τις παραγράφους 2 ή 3 και την παράγραφο 4.
Εφιστούμε την προσοχή, όσον αφορά στην τήρηση της φυτοϋγειονομικής νομοθεσίας, από τους υπόχρεους εγγραφής στο φυτοϋγειονομικό μητρώο (τήρηση αρχείων, ιχνηλασιμότητα, κ.α).
Σύμφωνα με το άρθρο 7 του ΠΔ 365/2002 (ΦΕΚ Α 307) αποτελεί υποχρέωση όλων να γνωστοποιούν αμέσως στην αρμόδια Αρχή της περιοχής τους οποιαδήποτε ύποπτη εμφάνιση επιβλαβών οργανισμών ή συμπτωμάτων.
Μη τήρηση της φυτοϋγειονομικής νομοθεσίας συνεπάγεται νομικές κυρώσεις, καταστροφή του φυτικού κεφαλαίου της Χώρας και σημαντικό πλήγμα στις εξαγωγές της.
Τονίζεται ότι, στη Χώρα μας δεν έχει διαπιστωθεί η παρουσία του Xylella fastidiosa».
