Μια περίοδος κατά την οποία οι ελαιοπαραγωγοί πρέπει να επιδείξουν ψυχραιμία, είναι αυτή που διανύουμε τώρα.
Η έναρξη της ελαιοκομικής περιόδου επιβεβαίωσε τους φόβους που είχαν εκφραστεί το προηγούμενο διάστημα, καθώς το τελευταίο καλό «χαρτί» για το Κρητικό λάδι, η ποιότητα του, φέτος έχει δεχτεί πλήγμα, την ώρα που και η ποσότητα θα είναι μειωμένη κατά 50% - 60%.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που υπάρχουν και συνεχώς συγκεντρώνονται, το λάδι της νέας σεζόν απέχει σε πολλές περιπτώσεις από το προϊόν των προηγούμενων ετών, ανάλογα την ελαιοπαραγωγική περιοχή.
Βασική αιτία για τη φετινή ποιότητα του λαδιού, δεν είναι άλλη από την επέλαση του δάκου και την εκτεταμένη δακοπροσβολή στους ελαιώνες του νησιού, αλλά και τις καιρικές συνθήκες. Και ενώ η ελαιοκομική περίοδος ξεκίνησε - μέσα σε αυτές τις συνθήκες - με το λάδι να έχει μια τιμή ακόμη και 3 ευρώ για λάδι τριών γραμμών, αυτές τις μέρες έχουν σταματήσει οι αγοραπωλησίες.
Αιτία για αυτή τη στασιμότητα είναι η έναρξη της ελαιοκομικής περιόδου στην Ισπανία, με την χώρα της Ιβηρικής Χερσονήσου να περιμένει φέτος μια μεγάλη παραγωγή ελαιολάδου.
Τη στιγμή που σε όλες σχεδόν τις ανταγωνίστριες χώρες εντός και εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, καταγράφεται μείωση στην ελαιοπαραγωγή, στην Ισπανία αναμένεται παραγωγή του 1,5 εκατομμυρίου τόνων λαδιού. Σημειώνεται ότι η συνολική παραγωγή αναμένεται να φτάσει κοντά στα 3 εκατομμύρια τόνους. Δηλαδή η Ισπανία θα φτάσει το 50% της παγκόσμιας παραγωγής.
Ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι η Ελλάδα θα παράξει περίπου 230 χιλιάδες τόνους (μειωμένη κατά 30% περίπου σε σχέση με πέρυσι), η Ιταλία 200 χιλιάδες τόνους (μειωμένη κατά 50%). Ενώ από τις χώρες εκτός Ε.Ε. η Τυνησία αναμένεται να παράξει περίπου 160.000 τόνους (μειωμένη κατά 40%) και η Τουρκία 220.000 τόνους (μειωμένη κατά 15%)
Οι μεγάλοι «παίχτες» στο χώρο του λαδιού λοιπόν περιμένουν να έχουν μια ολοκληρωμένη εικόνα για την Ισπανία που αναμένεται να είναι ο καθοριστικός παράγοντας για την παγκόσμια αγορά.
Σε ότι αφορά την Ελλάδα βέβαια, οι παράγοντες της αγοράς, συνιστούν ψυχραιμία. Θεωρούν πως δεν υπάρχει λόγος για βιαστικές κινήσεις και πως όλοι πρέπει να τηρήσουν μια στάση αναμονής.
Ζητείται... σχεδιασμός
Αυτό δε σημαίνει όμως πως οι ελαιοπαραγωγοί δεν είναι οργισμένοι. Η απουσία σχεδιασμού σε κεντρικό επίπεδο και οι ελλιπέστατοι – όπως αποδεικνύεται εκ του αποτελέσματος – δακοψεκασμοί, οδηγούν το ελληνικό λάδι στο περιθώριο, την ώρα που η παγκόσμια αγορά αναζητά ολοένα και ποιοτικότερα προϊόντα.
Οι αγρότες είναι δικαίως οργισμένοι, αφού βλέπουν πως έμειναν απροστάτευτοι απέναντι στο δάκο, για αυτό και ζητούν τη λήψη δραστικών μέτρων.
Αυτό που προτείνεται είναι να καθίσουν επιτέλους όλες οι πλευρές σε ένα τραπέζι και να συζητήσουν, αλλά και να σχεδιάσουν από κοινού ένα πλάνο δακοπροστασίας ρεαλιστικό και ουσιαστικό.
«Κλειδί» τονίζεται πως είναι η μεταφορά της ευθύνης για το δάκο, από την Πολιτεία και τις Υπηρεσίες του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, στους ίδιους τους αγρότες. Να πάρουν την κατάσταση – τουλάχιστον – στα χέρια τους για να υπάρχει πλήρης εφαρμογή του μέτρου και να γίνονται οι ψεκασμοί.
Πρέπει άμεσα να δοθεί λύση, γιατί πλέον αποδεδειγμένα οι λάθος σχεδιασμοί – ειδικά των τελευταίων χρόνων – πλήττουν καίρια στο λάδι. Για αυτό και είναι ανάγκη, να αναλάβουν όλοι οι αρμόδιοι τις ευθύνες τους και να «τρέξουν» ενα στρατηγικό πλάνο για το «χρυσό» της Ελλάδας.
Ανδρέας Κριτσωτάκης
