Παραμονή της εορτής του Αγίου Φανουρίου και ήδη από νωρίς το πρωί πιστοί προσέρχονται στον μοναδικό ναό του αγίου στην πόλη του Ηρακλείου στην περιοχή μεταξύ Πόρου και Νέας Αλικαρνασού, για να ανάψουν ένα κεράκι και να αφήσουν την φανουρόπιτα - τάμα τους.
Ο Άγιος που μας δίδαξε με την πραγματική θυσία του, πως εμείς τώρα δεν παλεύουμε με στρατοκράτες Ρωμαίους και απαίσιους Αγαρηνούς, αλλά έχομε ν' αντιμετωπίσουμε τις πιο έντεχνα στημένες παγίδες του υλισμού και αθεϊσμού, που προσπαθούν μαζικά να σαρώσουν τις τάξεις των χριστιανών.
Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΝΑΟΥ
Ο ιερός ναός του αγίου Φανουρίου είναι παρεκλήσι του ιερού ναού ζωοδόχου πηγής ενορίας Χρυσοπηγής.
Η ιστορία του ναού ξεκινάει το 1908 όταν ο εφημέριος Γρήγορης Ηλιακής ή Κωστάκης ανακοινώνει στους εκκλησιαζόμενους το όραμα ενός πιστού ότι σε σπηλιά του ποταμού Κατσαμπά , τότε δεν υπήρχε ακόμα το προάστιο του Πόρου και η νέα Αλικαρνασσός υπάρχει παλιά εκκλησία στην οποία βρίσκεται θαμμένη θαυματουργή εικόνα. αμέσως το εκκλησίασμα σύσσωμο μαζί με το εκκλησιαστικό συμβούλιο απο τους Ιωάννη Πεδιωτίση, Μιχαήλ Μπινιχάκη και Μιχαήλ Παναγιωτάκη μεταβαίνουν στην σπηλιά όπου όμως οι Τούρκοι κάτοιχοι τους απαγορεύουν την είσοδο. με εράνους συγκεντρώνους χρήματα και σε λίγες ημέρες η σπηλιά περιέχεται στην κυριότητα της ενοριακής επιτροπής . στο βάθος της σπηλιάς έρχεται στο φώς έπειτα απο πολύωρο σκάψιμο η θαυματουργός εικόνα.
Το ίδιο έτος έγινε η θεμελίωση του ναού , τον αγιασμό τέλεσε ο Αρχιμανδρίτης Τιμόθεος Βενέρης μετέπειτα επίσκοπος Ρεθύμνου και Αυλοποτάμου και μετέπειτα μητροπολίτης Κρήτης.
Τα εγκαίνια έγινα στις 26 Ιουλίου 1909 απο τον μητροπολίτη ΚρήτηςΕμμανουήλ Ξηρουδάκη.
Η μικρή σπηλιά κάτω απο τον ναό μετετράπει σε εκκλησία και αφιερώθηκε στη μνήμη της αγίας Πελαγίας η οποία εορτάζει στις 8 Οκτωβρίου. πίσω απο την μεσαία πύλη εσωτερικά του ναού υπήρχε επιγραφή με γλυπτά γράμματα.
Αντώνης Γενναράκης