Ένα ακόμα σημαντικό και πρωτοπορικό έργο που συνδέει την έρευνα με τον πολιτισμό αναλαμβάνει να υλοποιήσει το ΙΤΕ με χρηματοδότηση απο την Περιφέρεια Κρήτης σύμφωνα με σύμβαση που υπογράφτηκε σήμερα.
Πρόκειται για το εργαστήριο για την ανάλυση αρχαίου DNA που θα αναλύσει δείγματα αρχαιολογικά ήδη απο 9 χιλ χρόνια π.Χ για την Κρήτη και την Ελλάδα και θα δώσει πολύτιμες πληροφορίες για την καταγωγή, τη σύνθεση του πληθυσμού, τις ασθένειες και τα κοινωνικά δεδομένα.
Μελετώντας ακόμη και ευρήματα απο ζώα ή,...αρχαίους σπόρους.
Είναι το μοναδικό για την Ελλάδα τέτοιο εργαστήριο, μοναδικό και σε Ευρωπαική κλίμακα για τέτοιο επίπεδο και βάθος έρευνας
Όπως περιγράφεται και στη σύμβαση:
Η Περιφέρεια Κρήτης (ΠΚ) στο πλαίσιο της αναπτυξιακής πολιτικής της, της συνεργασίας της με άλλους φορείς αλλά και της προσπάθειάς της για την προβολή της Κρήτης, προτίθεται να συμβάλλει στην προαγωγή της έρευνας και ανάπτυξης σε επιλεγμένους τομείς ”Έξυπνης Εξειδίκευσης”. Ειδικότερα, προτίθεται να υποστηρίξει την πρωτοβουλία του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας προκειμένου να συστήσει, εξοπλίσει και να λειτουργήσει στο Ηράκλειο το πρώτο εργαστήριο ”αρχαίου DNA”.
Η πρωτοβουλία αυτή έχει στόχο την ανάδειξη της ιστορικής συνέχειας του πολιτισμού του νησιού, του φυσικού πλούτου αλλά και των καταβολών της Κρητικής διατροφής.
Η δημιουργία του πρώτου εργαστηρίου «αρχαίου DNA» θα απολέσει σημαντικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα επιστημονικής και τεχνολογικής ανάπτυξης και απαραίτητο συμπλήρωμα των βασικών υποδομών για τη μελέτη της πολιτισμικής κληρονομίας και της βιοποικιλότητας τόσο της Κρήτης όσο της χώρας γενικότερα.
Το Ινστιτούτο Μοριακής Βιολογίας και Βιοτεχνολογίας (ΙΜΒΒ) του ΙΤΕ, ο μοναδικός φορέας της χώρας που συμμετείχε στην τιτάνια προσπάθεια αποκωδικοποίησης του ανθρώπινου γονιδιώματος αλλά και σε μια σειρά διαφόρων άλλων οργανισμών (σακχαρομύκητα, δροσόφιλας, κουνουπιού κ.α.), έχει διατηρήσει μέχρι σήμερα έναν αξιόλογο τεχνολογικό εξοπλισμό γονιδιωματικής έρευνας ο οποίος μάλιστα αναβαθμίστηκε πρόσφατα με την εγκατάσταση τεχνολογίας ανάγνωσης DNA νέας γενιάς. Πολύ πιο σημαντικό από τον υφιστάμενο εξοπλισμό, είναι το μοναδικό έμψυχο δυναμικό το οποίο έχει συμμετάσχει σε όλα αυτά τα προγράμματα και έχει αποδείξει την ικανότητά του να διεκπεραιώνει πολύπλοκα, μεγάλα και απαιτητικά έργα, όπως η ανάλυση και η μελέτη αρχαίου γενετικού υλικού.
ΣΚΟΠΟΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ
Σκοπός του έργου είναι η σύσταση και λειτουργία του πρώτου εργαστηρίου της χώρας για την ανάλυση αρχαίου DNA με την αξιοποίηση της μακράς εμπειρίας του ΙΜΒΒ-ΙΤΕ στην ανάλυση DNA (μοριακό χαρακτηρισμό κλινικών δειγμάτων, ανάγνωση γονιδιωμάτων, πιστοποίηση τροφίμων για γενετική τροποποίηση κ.α.) και στην ανάπτυξη της κατάλληλης τεχνολογίας που θα απαντά στα ερωτήματα της εξελικτικής Βιολογίας και της σύγχρονης αρχαιολογικής έρευνας. Πιο συγκεκριμένα:
Η συγκεκριμένη δραστηριότητα πρέπει να αναπτυχθεί άμεσα, όχι μόνο για να ανταποκριθεί στην σημαντικότατες ανάγκες των αρχαιολογικών ερευνών, αλλά και να προλάβει τις αντίστοιχες ανταγωνιστικές προσπάθειες, κυρίως από ιδρύματα του εξωτερικού που αποβλέπουν στην αξιοποίηση του αρχαιολογικού πλούτου της χώρας μας.
Το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα από την σύσταση και λειτουργία του εργαστηρίου Αρχαίου DNA στη Κρήτη θα είναι ιδιαίτερα σημαντικό για την υλοποίηση νέων ερευνητικών προγραμμάτων και την παροχή ερευνητικών υπηρεσιών, για την ανάπτυξη νέων προηγμένων τεχνολογικών υποδομών και εισροή σημαντικών χρηματοδοτήσεων και για την προβολή της Κρήτης από νέα επιστημονικά ευρήματα και την απήχησή τους στην επιστημονικό χώρο και στο ευρύτερο κοινό.
Το Εργαστήριο – που ήταν ένας σχεδιασμός και όνειρο πολλών ετών- αναμένεται ότι θα μπορεί να λειτουργήσει πλήρως μέχρι τελους του χρόνου.
Μπορεί να μελετήσει το DNA ακόμη και ευρημάτων απο ζώα ή σπόρους και θα δώσει πολύτιμες πληροφορίες , σε βάθος χρόνου απο 6 έως και 9 χιλ χρόνια προ Χριστού, καθώς αυτή είναι η περίοδος με τα λιγότερα μέχρι τωρα στοιχεία
Είναι μάλιστα συμβατό και με τα χαρακτηριστικά των νέων αναπτυξιακών Σχεδιασμών όπως το νέο ΕΣΠΑ και το ΠΕΠ, που δίνουν προτεραιότητα στο ερευνητικό έργο
Μανώλης Δερμιτζάκης