Την Παρασκευή 13 Μαΐου 2016 πραγματοποιήθηκε στα Γενικά Αρχεία του Κράτους, στο Ψυχικό, η τελετή απονομής του 3ου Πανελλήνιου Μαθητικού και Φοιτητικού Διαγωνισμού Ιστορικού Ντοκιμαντέρ «Προσεγγίζουμε κριτικά το παρελθόν: Πρόσωπα, γεγονότα και ιδέες από τη νεότερη και σύγχρονη ελληνική, ευρωπαϊκή και παγκόσμια Ιστορία». Στην τελετή παρευρέθηκαν εκπροσωπώντας το Πειραματικό Λύκειο Ηρακλείου ο εκπαιδευτικός Μανώλης Κουρούμαλης και οι μαθητές Γιώργος Δασκαλάκης και Αλέξης Τουπής, μέλη της σχολικής ομάδας που βραβεύτηκε με το 3ο βραβείο στην κατηγορία του μαθητικού ντοκιμαντέρ, για το ντοκιμαντέρ «Το Ολοκαύτωμα της Βιάννου, 14-16 Σεπτεμβρίου 1943».
Η ομάδα των 24 μαθητών της Β΄ Τάξης κατά το σχολικό έτος 2014-15, υπό την επίβλεψη των εκπαιδευτικών του σχολείου Μανώλη Κουρούμαλη και Νίκου Ψαρομήλιγκου συνέλεξαν και μελέτησαν υλικό, και κυρίως συζήτησαν και κατέγραψαν τις μαρτυρίες αυτοπτών μαρτύρων, για το αιματηρό τριήμερο του Σεπτεμβρίου του 1943, όταν 401 κάτοικοι της περιοχής έχασαν τη ζωή τους και 980 σπίτια σε 10 χωριά καταστράφηκαν. Η εμπειρία ήταν συγκλονιστική για όλους τους μαθητές· ένα μάθημα ιστορίας από τα ίδια τα υποκείμενά της, τους ανθρώπους που την έγραψαν και τη βίωσαν. Μαρτυρίες ανατριχιαστικές για τη θηριωδία που εκτυλίχθηκε, αφήνοντας πίσω της διαλυμένες οικογένειες, πίκρα και δυστυχία, αναμνήσεις βαθιά χαραγμένες στη μνήμη για πατεράδες, μάνες και αδέλφια που χάθηκαν, εκτελεσμένοι εν ψυχρώ. Όλες αυτές οι μαρτυρίες αποτέλεσαν την βάση για ένα 10λεπτο ντοκιμαντέρ, που ολοκληρώθηκε το σχολικό έτος 2015-16 και συμμετείχε στον πανελλήνιο διαγωνισμό.
Στο εγχείρημά της, η ομάδα είχε επίσης τη βοήθεια των εκπαιδευτικών Μαρίας Πολυχρονάκη και Βαρβάρας Ρούσσου, όπως και πολλών άλλων μαθητών του σχολείου, που ακόμη και ανεπίσημα θέλησαν να συμμετέχουν, καθώς το ένιωσαν ως μια υπόθεση που τους αφορά άμεσα. Ξεχωριστά πολύτιμη υπήρξε η βοήθεια του δημοσιογράφου Μανώλη Σπανάκη, διευθυντή της εφημερίδας "Ηχώ της Βιάννου".
Ο διαγωνισμός Ιστορικού ντοκιμαντέρ διοργανώνεται για τρίτη χρονιά από το Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα «Ιστορική Έρευνα, Διδακτική και Νέες Τεχνολογίες» του Ιονίου Πανεπιστημίου , το περιοδικό ΝΕΑ ΠΑΙΔΕΙΑ και την ΕΡΤ, και απευθύνεται σε μαθητές Γυμνασίου, Λυκείου και Σχολείων Δεύτερης Ευκαιρίας από την Ελλάδα, την Κύπρο, και την Ομογένεια, καθώς και σε προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς φοιτητές ελληνικών και κυπριακών πανεπιστημίων.
Την ειδική επιστημονική επιτροπή αποτέλεσαν οι:
- Ντέπυ Βρεττού, από τη Διεύθυνση Προγράμματος Τ/Ο, Τμήμα Ξένου Προγράμματος / Διεθνών Συμπαραγωγών, ΕΡΤ
- Νίκος Καραπιδάκης, Καθηγητής Μεσαιωνικής Ιστορίας του Ιονίου Πανεπιστημίου, Πρόεδρος της Εφορείας των Γενικών Αρχείων του Κράτους
- Γιώργος Κόκκινος, Καθηγητής Ιστορίας και Διδακτικής της Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου
- Χριστίνα Κουλούρη, Καθηγήτρια Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας και Κοσμήτορας της Σχολής Πολιτικών Επιστημών του Παντείου Πανεπιστημίου
- Φώτος Λαμπρινός, σκηνοθέτης ιστορικών ντοκιμαντέρ, συγγραφέας
- Έλλη Λεμονίδου, Επίκουρη Καθηγήτρια Διδακτικής της Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Πατρών, και
- Βασίλης Λουλές, σκηνοθέτης ταινιών μυθοπλασίας και ντοκιμαντέρ
Την επιστημονική επιτροπή συντόνισε ο Κώστας Αγγελάκος, Αναπληρωτής Καθηγητής Παιδαγωγικών στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο, διευθυντής του περιοδικού ΝΕΑ ΠΑΙΔΕΙΑ, και την ειδική κριτική επιτροπή η Νατάσα Μερκούρη, φιλόλογος, αντιπρόεδρος της επιστημονικής ένωσης ΝΕΑ ΠΑΙΔΕΙΑ.
Οι συντελεστές του ντοκιμαντέρ ήταν:
Μαθητές: Ζαχαρίας Αναστασάκης, Ιπποκράτης Αρχαβλάκης, Μανώλης Βελεγράκης, Μαρία Βενέρη, Γιώργος Βενέρης, Ευαγγελία Βερβελάκη, Γιώργος Δασκαλάκης, Ευτυχία Καλογιαννάκη, Ελένη Κριτσωτάκη, Γεωργία Κυπριωτάκη, Ληδαλένα Λεβέντη, Γιώργος Μαργαρίτης, Λυδία Μαυράκη, Γρηγόρης Παπαδοσπυριδάκης, Ορέστης Ραπτόπουλος, Ιάσονας Ροβιθάκης, Μαρία Σαμαριτάκη, Ευγενία Σταματάκη, Μαρία Στρατήγη, Παντάνασσα Τέλλιου, Αλέξης Τουπής, Ειρήνη Τσούρρη, Λεύτερης Φθενός, Γιώργος Φραγκιαδάκης
Εκπαιδευτικοί: Μαρία Πολυχρονάκη, Βαρβάρα Ρούσσου
Αφήγηση: Μανώλης Κουρούμαλης
Τεχνική Επεξεργασία: Ευτυχία Καλογιαννάκη, Γιώργος Μαργαρίτης , Νίκος Ψαρομήλιγκος
Μουσική Επένδυση: Ζαχαρίας Αναστασάκης (λαούτο), Ελεάννα Πιτσικάκη (κανονάκι), Ζαχαρίας Ρακιντζάκης (λύρα)
Συντονιστές εκπαιδευτικοί: Μανώλης Κουρούμαλης, Νίκος Ψαρομήλιγκος
