Στη Σητεία ταξιδεύουν οι «Θάλασσες» του Νίκου Ψιλάκη
Στη Σητεία ταξιδεύουν οι "Θάλασσες" που σωπαίνουν. Το τελευταίο βιβλίο του Νίκου Ψιλάκη παρουσιάζεται τη Δευτέρα 28 Ιανουαρίου στις 6 το απόγευμα στο Πολύκεντρο του Δήμου Σητείας, σε μια εκδήλωση που οργάνωσαν οι φίλοι του συγγραφέα υπό την αιγίδα του Δημοτικού Οργανισμού Κοινωνικοπολιτιστικής Ανάπτυξης Σητείας (ΔΟΚΑΣ), με τη στήριξη της Ιεράς Μητρόπολης Ιεραπύτνης και Σητείας, του Συλλόγου Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Σητείας "Ο Μύσων" και της Περιηγητικής Λέσχης Σητείας.
Δυο γνωστοί φιλόλογοι, ο Γιώργος Δρακωνάκης και ο Μιλτιάδης Παπαδάκης, θα μιλήσουν για το ιστορικό μυθιστόρημα "Κι οι θάλασσες σωπαίνουν" και την ιδιαιτερότητα της λογοτεχνικής αφήγησης ενός ιστορικού γεγονότος και θα ακολουθήσουν παρεμβάσεις εκπροσώπων φορέων της Ανατολικής Κρήτης. Στη συνέχεια ο Νίκος Ψιλάκης θα αναφερθεί στις δαιδαλώδεις ατραπούς της ιστορίας, στην αναγκαιότητα διάσωσης της ιστορικής μνήμης, στις πηγές που τον ενέπνευσαν και, παράλληλα, θα έχει την ευκαιρία να συνομιλήσει με τους αναγνώστες των βιβλίων του.
Θα συντονίσει ο φιλόλογος Γιάννης Μπουρμπουράκης.
Η πρωτοτυπία της εκδήλωσης έγκειται στο ότι πρόκειται για πρωτοβουλία πολιτών, πνευματικών ανθρώπων και γενικότερα φίλων του συγγραφέα, δηλαδή για μια πρωτοβουλία που μας θυμίζει ότι η έκδοση ενός βιβλίου μπορεί να αποτελέσει αφορμή για αναστοχασμό και συζήτηση, ότι ένα ιστορικό μυθιστόρημα «δεν μπορεί και δεν πρέπει να διαλέγεται μόνο με τον χρόνο της ιστορίας». Ο Δημοτικός Οργανισμός έθεσε πρόθυμα την εκδήλωση υπό την αιγίδα του ενώ είναι συγκινητική η στήριξη των υπόλοιπων φορέων. Στη Σητεία, μια πόλη στην οποία η πνευματική παρακαταθήκη αποτελεί στοιχείο πολιτιστικής και κοινωνικής ταυτότητας, με τον Ερωτόκριτο, τη μαντινάδα, το ιδιαίτερο μουσικό ύφος και τη βαρύνουσα θέση της λαϊκής παράδοσης, οι πρωτοβουλίες πολιτών εξακολουθούν να δίνουν χρώμα στην καθημερινότητα και να αποτελούν σημεία αναφοράς (εντυπωσιακό παράδειγμα τα περίφημα "Σητειακά δρώμενα").
ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ
Το έργο «Κι οι θάλασσες σωπαίνουν» είναι ένα πολυφωνικό ιστορικό μυθιστόρημα που εκτυλίσσεται στην Κρήτη και μεταφέρει το κλίμα μας άλλης εποχής μέσα από αφηγήσεις περιστατικών σε πρώτο πρόσωπο και βιωματικές εξιστορήσεις μικρών γεγονότων που διαμορφώνουν την κοινωνική πραγματικότητα και εξακολουθούν να επηρεάζουν για δεκαετίες ολόκληρες τις ζωές των ανθρώπων. Ο κεντρικός αφηγητής, μετανάστης από παιδί, επιστρέφει το 1964 στον γενέθλιο τόπο του (ένα χωριό που δεν κατονομάζεται στο μυθιστόρημα αλλά θα μπορούσε να βρίσκεται οπουδήποτε στην Κρήτη), αναζητεί τον χαμένο πατέρα του και βρίσκεται μπροστά σε γεγονότα που αποκαλύπτουν ότι υπάρχουν ακόμη πληγές που δεν έχουν κλείσει, έρωτες που δεν έχουν σβήσει, ότι «η θλίψη των ερειπίων είναι μεταδοτική» και οι σπίθες που παραμένουν κρυμμένες στις στάχτες είναι έτοιμες ν' ανάψουν καινούργιες φωτιές. Στο επίκεντρο της εξιστόρησης βρίσκεται η βύθιση του πλοίου Τάναϊς που μέσα στ' αμπάρια του ήταν κλειδωμένοι πάνω από 100 Κρητικοί πατριώτες, 120 Ιταλοί αντιφασίστες και όλοι οι Εβραίοι της Κρήτης. Πάνω από 550 άνθρωποι χάθηκαν ανάμεσα στην Κρήτη και τη Σαντορίνη, σ' ένα ναυάγιο που οφείλεται σε τορπιλισμό και που σήμανε τον αφανισμό μιας κοινωνίας ανθρώπων ριζωμένης τώρα και αιώνες στα χώματα της Κρήτης.
Όλες οι περιοχές της Κρήτης είναι παρούσες στο έργο. Τα Χανιά με την Οβριακή (τη δαιδαλώδη γειτονιά που ερημώθηκε μέσα σε 45 λεπτά της ώρας), το Ηράκλειο με το στρατόπεδο της «Πηγάιδας» (τόπο συγκέντρωσης κρατουμένων) και τη δραματική κινηματογραφική πορεία των ομήρων στους δρόμους της πόλης, η Ανατολική Κρήτη με τους Ιταλούς κατακτητές που διχάστηκαν μετά το φθινόπωρο του '43 σε ναζιστές και αντιφασίστες. Η Σητεία ήταν η πρώτη πόλη που καταλήφθηκε από στρατεύματα προερχόμενα από τα ιταλοκρατούμενα Δωδεκάνησα σε μια μάλλον κωμική προσπάθεια του φασιστικού καθεστώτος να φανεί «ισότιμο» με τους Γερμανούς συμμάχους του.
Το ιστορικό μυθιστόρημα, λογοτεχνικό είδος που δημιουργήθηκε και εξελίχθηκε μετά την εμφάνιση της ιστορίας ως ιδιαίτερου επιστημονικού κλάδου, αντικατοπτρίζει και αναπλάθει το παρελθόν μέσα από το αρμονικό συνταίριασμα της πραγματικότητας με τη φαντασία. Τα επινοημένα πρόσωπα επιφορτίζονται να μεταφέρουν όχι μόνο τα γεγονότα μιας άλλης εποχής αλλά και το ιδιαίτερο κλίμα της με σαφείς αναπαραστάσεις της κοινωνικής πραγματικότητας, με τις ιδεολογίες και την περιρρέουσα ατμόσφαιρά της. Πολλές φορές τα επινοημένα πρόσωπα συναντούν τους πραγματικούς πρωταγωνιστές της ιστορίας και, επίσης, πολλές φορές η λογοτεχνία στρέφεται στο παρελθόν για να δώσει απτές εικόνες του παρόντος, να εκφράσει προσδοκίες, να αποτυπώσει αγωνίες και, εν τέλει, να δημιουργήσει καθρέπτες μέσα στους οποίους μπορούμε να δούμε, μαζί με τα δικά μας πρόσωπα, και τα πρόσωπα των «άλλων». Μέσα από τη λογοτεχνική επεξεργασία του το παρελθόν προσφέρει εργαλεία για την κατανόηση του παρόντος.
