Χοντρό παρασκήνιο για τα σκουπίδια της Κρήτης
Με σοβαρές αιχμές κατά της κυβέρνησης, ακόμα και από τους εκπροσώπους της Αριστεράς ολοκληρώθηκε η συνεδρίαση της ΠΕΔ Κρήτης επί του σχεδίου νόμου που προβλέπει τη σύσταση νέων φορέων για τη διαχείριση των απορριμμάτων του νησιού.
Κεντρικό ζήτημα συζήτησης ήταν οι στρεβλώσεις που δημιουργεί το πληθυσμιακό κριτήριο ως προς τον αριθμό των φορέων που θα συσταθούν ενώ πολλές φορές έγινε λόγος για "φωτογραφικές" διατάξεις που ευνοούν συγκεκριμένες περιοχές. Ενστάσεις υπήρξαν και για τον ελάχιστο χρόνο της "προσχηματικής" όπως χαρακτηρίστηκε διαβούλευσης, αλλά και για την αδιαφορία της κυβέρνησης ως προς τις προτάσεις που είχαν καταθέσει επί του θέματος οι δήμαρχοι της Κρήτης.
Τελικά η ΠΕΔ αποφάσισε χθες να στείλει υπόμνημα στον υπουργό Εσωτερικών εμμένοντας στην απόφασή της για πέντε φορείς διαχείρισης απορριμμάτων στο νησί, (αντί για τρεις που προτείνονται) επιλογή που όμως οδηγεί στην οριστική εφαρμογή της πρότασης του υπουργείου καθώς όπως προέβλεψε και ο ίδιος ο πρόεδρος της ΠΕΔ Βασίλης Λαμπρινός, το υπουργείο δεν είναι διατεθειμένο να υποχωρήσει.
Υπενθυμίζεται πως με βάση το πληθυσμιακό όριο των 700.000 κατοίκων ανά περιφέρεια η Κρήτη δικαιούται να θεσπίσει μόνο τρεις φορείς καθώς έχει de facto πληθυσμό 683.000, λίγο κάτω από το όριο δηλαδή. Πολλές φορές ακούστηκε στη χθεσινή συνεδρίαση πως για έξι μήνες ο πραγματικός της πληθυσμός ξεπερνά το ένα εκατομμύριο, αφού και οι τουρίστες παράγουν σκουπίδια και επιβαρύνουν το σύστημα διαχείρισης, ωστόσο απ' ό,τι φαίνεται αυτό το επιχείρημα δεν μπορεί να πείσει το υπουργείο για αλλαγή του πληθυσμιακού κριτηρίου συνολικά για όλη την Ελλάδα.
Οι τοποθετήσεις
Κριτική για το πνεύμα του σχεδίου νόμου άσκησε ο δήμαρχος Αγίου Νικολάου Αντώνης Ζερβός λέγοντας πως τα νούμερα αδικούν ειδικά το Λασίθι αφού επίσης για λίγες χιλιάδες κατοίκων δεν πληροί το κριτήριο των 80.000 κατοίκων (κατ' ελάχιστο) για να συστήσει ενιαίο Φορέα Διαχείρισης (σ.σ. έχει 76.000), ζητώντας να θεσμοθετηθεί τουλάχιστον ένα όργανο ανά νομό. (Θέση πάντως που δεν υποστήριξαν οι δήμαρχοι της Σητείας και του Οροπεδίου Λασιθίου).
Ο δήμαρχος Αρχανών - Αστερουσίων Μανώλης Κοκοσάλης, χαρακτήρισε κατάπτυστο το σχέδιο νόμου και τόνισε πως θα βάλει ξανά σε περιπέτειες την Κρήτη σε σχέση με τον σχεδιασμό για τα απορρίμματα, ενώ ζήτησε να υποστηρίξη η ΠΕΔ την άποψη που είχε εκφράσει και προ μηνών για έναν Περιφερειακό ΦΟΔΣΑ υπό τη σκέπη του οποίου θα λειτουργούν όλα τα υπάρχοντα μικρότερα σχήματα.
Ο δήμαρχος Μινώα- Πεδιάδος Ζαχαρίας Καλογεράκης χαρακτήρισε «ύποπτο» το σχέδιο νόμου και προσχηματική τη διαβούλευση που γίνεται μέσα σε δέκα μέρες εκ των οποίων οι πέντε ήταν οι αργίες του Πάσχα. Ο κ. Καλογεράκης στάθηκε ιδιαίτερα στην πρόβλεψη του σχεδίου για αυξημένο ρόλο της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, στην οποάι όπως είπε επί της ουσίας εκχωρείται η αρμοδιότητα για τη διαχείριση των απορριμμάτων.
Ο δήμαρχος Χερσονήσου Γιάννης Μαστοράκης τόνισε πως η Κρήτη αδικείται αφού είναι ίσως η μόνη περιφέρεια που έχει προχωρήσει σε σχεδιασμό για τη διαχείριση των απορριμμάτων της τονίζοντας πως με το σχέδιο νόμου όλη αυτή η διαδικασία πάει από την αρχή, ενώ στάθηκε ιδιαίτερα στην πρόβλεψη του σχεδίου νόμου για τον καθορισμό της τιμολογιακής πολιτικής των νέων ΔΙΣΑ από τον υπουργό, γεγονός που χαρακτήρισε επιεικώς απαράδεκτο.
Ο δήμαρχος Σητείας Θόδωρος Πατεράκης τόνισε πως ο πληθυσμός της Κρήτης είναι διπλάσιο το καλοκαίρι και αυτό δεν το παίρνει υπόψη του το σχέδιο νόμου ενώ αναφέρθηκε ιδιαίτερα στον ΧΥΤΥ Σητείας τονίζοντας πως για τον δήμο του είναι ζωτικής σημασίας να συνεχίσει να λειτουργεί αφού σε κάθε άλλη περίπτωση το κόστος μεταφοράς θα είναι απαγορευτικό.
Ο δημοτικός σύμβουλος Ηρακλείου Ηλίας Λυγερός στάθηκε ιδιαίτερα επικριτικά στην πρόβλεψη του σχεδίου νόμου για τη δυνατότητα ανάθεσης επιμέρους υπηρεσιών διαχείρισης των αποβλήτων "αλλά και λοιπών υπηρεσιών" σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα, μιλώντας ξεκάθαρα για παράθυρο προς την ιδιωτικοποίηση της καθαριότητας, ενώ έκανε λόγο για συνολική υποβάθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης λόγω του ασφυκτικού ελέγχου από την αποκεντρωμένη Διοίκηση αλλά και από την αιρετή Περιφέρεια.
Ο δήμαρχος Αμαρίου Παντελής Μουρτζανός τόνισε πως παρόλο που στις κατά καιρούς συναντήσεις οι υπουργοί «χάιδευαν τα αυτιά των δημάρχων της Κρήτης» εν τούτοις τελικά δεν δέχτηκαν ούτε μια λέξη από τις προστάσεις τους ενώ συμφώνησε με τον Ηλία Λυγερό στην κριτική για τη δυνατότητα αναθέσεων τμημάτων της διαχείρισης απορριμμάτων σε ιδιώτες.
Θετικός ως προς το σχέδιο νόμου εμφανίστηκε ο δημοτικός σύμβουλος Χερσονήσου και μέλος του Δ.Σ. της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος Απόστολος Λουλουδάκης, ο οποίος επέκρινε τους δημάρχους που σήμερα στρέφονται κατά του συγκεντρωτικού μοντέλου που προτείνει το σχέδιο νόμου την ώρα που οι ίδιοι προωθούσαν και ψήφισαν την ενιαία διαχείριση των σκουπιδιών στο νησί, ενώ είχαν αφήσει ακάλυπτο τον Δήμο Χανίων όταν παλαιότερα ζητούσε και τελικά πέτυχε την αυτονόμηση της ΔΕΔΙΣΑ. Επικριτικός ήταν ο κ. Λουλουδάκης και για τον περιφερειακό σχεδιασμό για τη διαχείριση των απορριμμάτων αποκαλύπτοντας πως στην ουσία δεν μπορεί να υλοποιηθεί αφού προβλέπεται ποσοστό 20% από ίδιους πόρους (50 εκατομμύρια ευρώ) , που σημαίνει κυρίως επιβάρυνση των δημοτών με ανταποδοτικά τέλη.
Στις στρεβλώσεις του Περιφερειακού Σχεδιασμού στάθηκε και ο δήμαρχος Ηρακλείου και πρόεδρος της ΠΕΔ Βασίλης Λαμπρινός διερωτώμενος ποιο μυαλό έκανε τον υπολογισμό του κόστους για τα τοπικά σχέδια διαχείρισης προϋπολογίζοντας ίδια ποσά π.χ. για τον δήμο Ηρακλείου και για μικρούς περιφερειακούς δήμους. Καταλήγοντας η συνεδρίαση ο κ. Λαμπρινός πρότεινε εκτός από τη διατύπωση του αιτήματος επαναφοράς των 5 φορέων διαχείρισης να υπάρξει και εναλλακτική πρόταση επί του συγκεκριμένου σχεδίου νόμου, πρόταση που δεν έγινε αποδεκτή από το σώμα. Αντίθετα, τα μέλη της ΠΕΔ συμφώνησαν να ζητηθεί από το υπουργείο παράταση στη διαβούλευση επί του σχεδίου νόμου, η οποία κανονικά λήγει αύριο Παρασκευή.
Με βάση τις προβλέψεις του σχεδίου νόμου οδηγούμαστε σε τρεις νέους Διαχειριστές Στερεών Αποβλήτων (ΔΙΣΑ) στην Κρήτη. Ο ένας εξ αυτών θα προκύψει από μετεξέλιξη της ΔΕΔΙΣΑ Χανίων, (κάτι για το οποίο προσπάθησε ιδιαίτερα ο υπουργός Οικονομίας Γιώργος Σταθάκης, όπως αναφέρθηκε στη χθεσινή συνεδρίαση). Ο δεύτερο φορέας φαίνεται, παρά τις αντιρρήσεις του δημάρχου Αμαρίου να συστήνεται στο νομό Ρεθύμνου απορροφώντας τον ΦΟΔΣΑ Αμαρίου. Ο τρίτος υπερ-φορέας θα συσταθεί με έδρα το Ηράκλειο και θα περιλαμβάνει όλους τους ΦΟΔΣΑ του νομού (Χερσονήσου και Καζαντζάκη) καθώς και ολόκληρο τον νομό Λασιθίου. Σε αυτή την περίπτωση και με βάση το νόμο το Ηράκλειο θα έχει τον κομβικό ρόλο στη διαχείριση καθώς λόγω πληθυσμού θα εκλέγει συνολικά 12 από τα 34 μέλη στο διοικητικό συμβούλιο του νέου φορέα.
Ρεπορτάζ: Μάριος Διονέλλης
