Ήξερες ότι το βουλισμένο αλώνι στη Κρήτη είναι "τιμωρία" του προφήτη Ηλία;
Λίγο πριν από το χωριό Μάραθος, στον επαρχιακό δρόμο Ηρακλείου – Ρεθύμνου, βρίσκεται ένα μέρος που καταλαμβάνει πάντα μια θέση στις λίστες με τα πιο περίεργα μέρη της Ελλάδας. Είναι το «βουλισμένο αλώνι», δηλαδή το αλώνι που έχει βουλιάξει.
Η καθίζηση του εδάφους είναι συνηθισμένο φαινόμενο στη γεωλογία και ονομάζεται δολίνη. Συνήθως έχει μικρές διαστάσεις 20 -50 μέτρα διάμετρο και 5- 10 μέτρα βάθος. Τις περισσότερες φορές οι επιστήμονες είναι σε θέση να απαντήσουν «γιατί» συμβαίνει. Για το βουλισμένο αλώνι όμως, η εξήγηση δεν είναι επισήμως τεκμηριωμένη και οι διαστάσεις, που φτάνουν τα 50 μέτρα βάθος και 90 μέτρα διάμετρο, μπερδεύουν ακόμα περισσότερο τα πράγματα....
Σύμφωνα με τις έρευνες των ειδικών, πριν από εκατοντάδες χρόνια, κάτω από το συγκεκριμένο σημείο, υπήρχε ένα σπήλαιο του οποίου η οροφή υποχώρησε. Ωστόσο, το σπήλαιο δεν έχει ανακαλυφθεί και δεν υπάρχουν άλλες πληροφορίες για την ύπαρξή του. Οι άνθρωποι των γύρω περιοχών υποστηρίζουν ότι πραγματικά σ’ αυτό το μέρος υπήρχε κανονικό αλώνι που χάθηκε με τον αφέντη του. Εκείνο το αλώνι άνθρωπος δεν το είδε, μα η παράδοση δεν επιτρέπει αμφιβολίες.
Η «τιμωρία» του προφήτη Ηλία
«Σε καιρούς περασμένους η Κρήτη, χάρη στην εργατικότητα των ανθρώπων της, ήταν ένα καταπράσινο περιβόλι. Κι εκεί ακόμη που σήμερα λογής-λογής αγκάθια και θάμνοι αγριεύουν τον τόπο, τότε η φιλοπονία των Κρητικών έκανε τη γης να παράγει όλα τα καλά του θεού.
Όσοι περιδιαβαίνουνε την Κρητική ύπαιθρο βλέπουν και σήμερα, εδώ κι εκεί, αλώνια καταμόναχα σ’ ερημικές τοποθεσίες, σχεδόν ξεθεμελιωμένα, γεμάτα χόρτα και χώματα, μα είναι βέβαιο ότι σε άλλες εποχές και ιδιαίτερα τα καλοκαίρια, παρουσίαζαν εντελώς άλλη εικόνα.
Ένα τέτοιο μεγάλο αλώνι βρισκόταν εκεί που είναι σήμερα το κυκλικό βύθισμα. Κι όπως γινόταν παντού, στην αρχή κάθε καλοκαιριού ο νοικοκύρης του ερχόταν, το καθάριζε, διόρθωνε κάθε ζημιά που είχε γίνει από την περασμένη χρονιά και μ’ άλλα λόγια, το ετοίμαζε να δεχτεί την καινούργια σοδειά. Ύστερα έφερνε τα θερισμένα στάχυα και οι θημωνιές φάνταζαν σαν τετράψηλοι πύργοι. Μετά αλώνιζαν και κουβαλούσαν στο σπίτι, τον καρπό για τους ανθρώπους και τ’ άχερα για τα ζώα.
Μια χρονιά η σοδειά ήταν τόσο πλούσια που και τα πιο άγονα χωράφια καρποφόρησαν. Τι καρποί, θεέ μου, εκείνη τη χρονιά!
Τέτοια χρονιά σαν εκείνη δεν ξανάγινε! Ο νοικοκύρης του μεγάλου αλωνιού δεν είχε ησυχία, θα προλάβαινε ν’ αλωνίσει τόσα σπαρμένα; θα προλάβαινε να μεταφέρει τ’ άχερα και τον καρπό στο σπίτι του; Ο καιρός ήταν καλός, μα ίσαμε πότε; Και ποιος μπορούσε να μη βιάζεται, όταν μια ξαφνική μπόρα θα κατάστρεφε τους κόπους ολόκληρης χρονιάς; Δικαιολογημένα, λοιπόν, ο νοικοκύρης έ6αζε τα βόδια στ’ αλώνι νωρίτερα απ’ ότι συνηθιζόταν και τα σκολούσε άμα ο ήλιος χαμήλωνε στη δύση του. Να μπορούσε να ‘κανε τη νύχτα μέρα…
Με τέτοια βιασύνη ξημέρωσε του προφήτη Ηλία. Μεγάλη μέρα, γιορτινή. Κανείς δεν έπρεπε να δουλεύει. Ο μεγάλος προφήτης έπρεπε να τιμηθεί. Μα ο νοικοκύρης του μεγάλου αλωνιού δεν μπορούσε να χάσει μια ολόκληρη μέρα.
— Θα πάμε στ’ αλώνι! Είπε στη γυναίκα και στη κόρη του με τόνο που δεν σήκωνε αντίρρηση.
— Τέθοια μέρα; θα μας κάψει ο άγιος! τόλμησε να ξεστομίσει η γυναίκα.
— Οι άγιοι έχουν άλλες δουλειές, ξανάπε εκείνος και τις υποχρέωσε να πάνε στ’ αλώνι…
Σαν έφτασαν στ’ αλώνι, ο νοικύρης κι η γυναίκα του έζεψαν τα βόδια, κάθισε πάνω στο θολόσυρο η μοναχοκόρη τους κι άρχισαν ν’ αλωνίζουν. Η φωνή της τραγουδιστή αντήχησε τριγύρω:
«Γύρω γεια τωνε κι όλα τ’ άχερα δικά ντωνε…».
Εκείνοι έβαζαν δεμάτια κι ανασήκωναν τα στάχυα. Τριγύρω δεν φαινότανε κανείς.
— Τέθοια μέρα να δουλεύομε! ψιθύρισε η γυναίκα με συντριβή.
«Γύρω γεια τωνε κι όλα τ’ άχερα» ξανάρχισε η κόρη, όμως προτού ολοκληρώσει το δίστιχο, φοβερός κρότος ακούστηκε. Τρομαγμένοι κοίταξαν γύρω, μα δεν πρόλαβαν να κινηθούν. Τ’ αλώνι Βούλιαξε παίρνοντας τους, ανθρώπους και ζώα, στ’ άπατα βάθη της γης! Ο προφήτης τιμώρησε σκληρά αυτούς που δεν σεβάστηκαν τη μέρα του!
Μερικοί λένε πως ο νοικοκύρης τ’ αλωνιού ήταν παπάς και δεν λειτούργησε την άγια μέρα, μόνο έτρεξε στ’ αλώνι…
Ποιος ξέρει..
Κάθε χρονιά, στις 20 Ιουλίου ακούγονται καθαρά το τρίξιμο που κάνουν τα στάχυα, καθώς ανακατεύονται από το νοικοκύρη και τη γυναίκα του και το τραγούδι της κόρης «γύρω γεια τωνε……»
Αν δεν τ’ ακούσετε, όσοι πάτε, μπορεί να φταίει ο ήχος από τα λογής λογής τροχοφόρα που χάλασαν τους παλιούς ήχους κι έδιωξαν όλα όσα οι θρύλοι έφερναν στην καρδιά και στ’ αυτιά των ανθρώπων.
Μπορεί ακόμη κι η ίδια η καρδιά μας να μην είναι άξια ν’ ακούσει τις μυστικές φωνές των θρύλων..
ΠΗΓΗ: ΧΑΡΩΝΙΤΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ - «Η ΚΡΗΤΗ ΤΩΝ ΘΡΥΛΩΝ»
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Ήξερες ότι στο Ηράκλειο υπάρχει σπήλαιο που "ζουν" νεράιδες;
Ήξερες ότι υπάρχει βράχος στην Κρήτη που προβλέπει τον καιρό;
