Παρατηρητήριο Πολιτών: Ακυρώστε την κατασκευή του αεροδρομίου στο Καστέλι

Τους λόγους για τους οποίους πρέπει να αποτραπεί έστω και την τελευταία στιγμή η κατασκευή του νέου διεθνούς αεροδρομίου στο Καστέλι, εκθέτει με αναλυτική του ανακοίνωση το Παρατηρητήριο Πολιτών για την Αειφόρο Ανάπτυξη (CISD). Ζητά από την κυβέρνηση να εγκαταλείψει οριστικά την ιδέα κατασκευής του και προτείνει την επέκταση του υπάρχοντος αεροδρομίου Ηρακλείου:

Το CISD (Παρατηρητήριο Πολιτών για την Αειφόρο Ανάπτυξη) ιδρύθηκε και λειτουργεί με σκοπό την υποστήριξη των πολιτών στο δρόμο προς την Αειφόρο Ανάπτυξη (όπως είναι θεσμικά κατοχυρωμένη από την Εθνική και Ευρωπαϊκή Νομοθεσία) και προς τούτο αναπτύσσει σειρά δράσεων προβαίνοντας: (α) στην αναγνώριση των στρεβλώσεων και αγκυλώσεων που εντοπίζονται στη χώρα μας στα ζητήματα ανάπτυξης, (β) στην ενημέρωση, ευαισθητοποίηση και ενεργό συμμετοχή των Πολιτών στη λήψη των αποφάσεων, (γ) στον έλεγχο των πράξεων της Δημόσιας Διοίκησης, (δ) στην επιστημονική υποστήριξη τοπικών κοινωνιών και ΟΤΑ, υποβάλλοντας ταυτόχρονα ρεαλιστικές προτάσεις που καλύπτουν ισότιμα τους βασικούς πυλώνες της Αειφόρου Ανάπτυξης: την Οικονομία, την Κοινωνία και το Περιβάλλον.
Στο παραπάνω πλαίσιο στην πενταετή λειτουργία του το CISD εντόπισε και επεσήμανε στις Πολιτικές Ηγεσίες των αναπτυξιακών Υπουργείων μεγάλο αριθμό σημαντικών θεμάτων, ενημερώθηκε επί σχετικών επιλογών και αποφάσεων, υπέβαλε σημαντικές νομοθετικές και άλλες προτάσεις, διοργάνωσε ανοικτές συζητήσεις διαβούλευσης για κρίσιμα εθνικά, περιφερειακά ή τοπικά θέματα, αλλά και αντέδρασε έντονα και παρεμβατικά σε λανθασμένες αποφάσεις της διοίκησης προσφεύγοντας όχι μόνο στην ενημέρωση του Πολίτη αλλά και στα αρμόδια Εθνικά και Ευρωπαϊκά Όργανα.
Πρόσφατα το CISD έγινε κοινωνός της μεγάλης ανησυχίας που προκαλεί σε μερίδα πολιτών το ζήτημα του αεροδρομίου Ηρακλείου «Νίκος Καζαντζάκης», καθώς η συζήτηση, αν και είναι ανοιχτή την τελευταία 25ετία, παραμένει αναπάντητη και το υφιστάμενο Αεροδρόμιο Νέας Αλικαρνασσού εξακολουθεί να αντιμετωπίζει σοβαρά λειτουργικά προβλήματα και δεν εξυπηρετεί ικανοποιητικά την αεροπορική κίνηση της Κρήτης, κυρίως την περίοδο τουριστικής αιχμής.
Είναι γνωστό ότι πριν από 15 περίπου χρόνια είχε εκπονηθεί πλήρης ολοκληρωμένη μελέτη, βασισμένη στο master plan του ΕΜΠ, η οποία πρότεινε ως βέλτιστη λύση την επέκταση του υφιστάμενου αεροδρόμιου, από βοριο-δυτικά του σημερινού, γωνία προς την θάλασσα, μια λύση που ονομάστηκε ο «Λοξός Διάδρομος». Μια μελέτη που προσέφερε πολλά πλεονεκτήματα και συνέβαλε τόσο στην αποφυγή της ηχητικής όχλησης στη Νέα Αλικαρνασσό, όσο και στην βέλτιστη και ασφαλέστερη λειτουργία του αεροδρομίου σε σχέση με ισχυρούς πλάγιους και νότιους ανέμους, ενώ, ταυτόχρονα σχημάτιζε ένα νέο τεχνητό προστατευμένο θαλάσσιο κόλπο (περί τα 700 στρέμματα) συμπληρωματικά με τον λιμενοβραχίονα Ηρακλείου, προσθέτοντας έτσι απεριόριστες νέες δυνατότητες στο Ηράκλειο.
Το 2003 και αφού είχαν παραληφθεί πλήρεις και ώριμες μελέτες και αναμένονταν η δημοπράτηση του έργου, δηλώθηκε ξαφνικά, με καθαρά πολιτική απόφαση, ότι, αντί της επέκτασης και ανακαίνισης του αεροδρομίου, επρόκειτο να προωθηθεί η ολική μετεγκατάσταση αυτού στο υψίπεδο του Καστελλίου Πεδιάδας, σε υψόμετρο 350μ, επιλογή που προσθέτει επιπλέον της σημερινής οδικής διαδρομής 80 χμ. περίπου και πρόσθετη διάρκεια 80 λεπτών, μετ' επιστροφής (αντίστοιχη της διαδρομής Ηράκλειο-Ρέθυμνο, όπου οδική απόσταση Ηρακλείου – Καστελλίου 40χιλ.). Μετά ακολούθησε σιωπή και μόνο δεκατρία χρόνια μετά, στις 27.10.2016, ανακοινώθηκε η δημοπράτηση του έργου του νέου αεροδρομίου στην περιοχή Καστελλίου χωρίς να έχουν υποβληθεί οι κατάλληλες μελέτες.
Τα ερωτήματα περί του μέλλοντος του αεροδρομίου Ηρακλείου, αλλά και της αναπτυξιακής εν γένει προοπτικής της περιοχής και της Κρήτης ευρύτερα παραμένουν ωστόσο αναπάντητα σε μια κρίσιμη για τη χώρα περίοδο που επιβάλλει άμεσες, ουσιαστικές και τεκμηριωμένες απαντήσεις, οι οποίες θα βασίζονται στην επιστήμη και στις αναπτυξιακές προοπτικές και όχι σε ιδεοληψίες, προκαταλήψεις και πολιτικές δεσμεύσεις.
Λόγω της παντελούς απουσίας πληροφόρησης, αρκετοί πολίτες θεωρούν μάλιστα ότι η επιλογή ενός νέου αεροδρομίου είναι η βέλτιστη και ότι δεν θα επιβαρύνει οικονομικά γιατί, όπως διαδίδεται, το έργο, συνολικού κόστους περίπου 1,85 δις ευρώ, θα χρηματοδοτηθεί από ιδιωτικούς και κοινοτικούς πόρους, και ότι οι ντόπιοι σε Ηράκλειο και Καστέλλι θα απολαύσουν υψηλά κέρδη, ισχυρή ανάπτυξη με ασήμαντες επιπτώσεις και μειονεκτήματα.
Το Παρατηρητήριο Πολιτών για την Αειφόρο Ανάπτυξη – CISD, μελέτησε το ιστορικό και τον πλήρη φάκελο της υπόθεσης και καταρχήν διαπίστωσε ότι:
 Η, μέχρι σήμερα, εντελώς ατεκμηρίωτη πολιτική απόφαση μεταφοράς του μεγαλύτερου Κρητικού αεροδρομίου «μακράν εκτός Ηρακλείου», εγείρει σωρεία ερωτημάτων όσον αφορά στοιχειώδη επιστημονικά κριτήρια για καταλληλότητα, κόστος κατασκευής και λειτουργίας, συνέργειες, τουριστικό προϊόν, πρωτογενή παραγωγή, περιβάλλον, ανταγωνιστικότητα, αειφορία στις τοπικές κοινωνίες των Δήμων Ηρακλείου και Μινώα Πεδιάδος και την γενικότερη βιώσιμη αναπτυξιακή πορεία της Κρήτης
 Η απόφαση για το νέο αεροδρόμιο λήφθηκε ξαφνικά από τα όργανα της κεντρικής διοίκησης, χωρίς να παρουσιαστεί μια επαρκής επιστημονική τεκμηρίωση και χωρίς να έχει προηγηθεί ενημέρωση και συζήτηση, αντίθετα από την εθνική και κοινοτική νομοθεσία (Σύμβαση του Aarhous) ως προς το δικαίωμα πληροφόρησης, συμφέρον και βούληση μεγάλου μέρους πολιτών και επιχειρηματιών του Ηρακλείου.
 Η κατασκευή ενός νέου αεροδρομίου στο Καστέλλι (ενδοχώρα της Κρήτης) είναι η πιο σπάταλη επιλογή για την αντιμετώπιση των προβλημάτων του σημερινού αεροδρομίου, έναντι της λύσης της επέκτασης και αναβάθμισης του σημερινού αεροδρομίου «Νίκος Καζαντζάκης», που είναι έργο με πολύ μικρότερο οικονομικό κόστος και τις λιγότερες περιβαλλοντικές και κοινωνικές επιπτώσεις, καθώς οι δαπάνες μπορούν να καλυφθούν με τα σημερινά έσοδα από τη λειτουργία του υφιστάμενου αεροδρομίου σε βάθος πενταετίας.
 Η κεντροβαρική θέση του υφιστάμενου αεροδρομίου μόνο οφέλη μπορεί να αποφέρει, τόσο για τους χρήστες του αεροδρομίου, (επιβάτες και συνεργαζόμενες εταιρείες) όσο και του λιμανιού του Ηρακλείου. Αν μάλιστα αξιοποιηθούν και εκτάσεις της γειτονικής μονάδας της αεροπορίας, μετά την πρόσφατη μετεγκατάσταση της, θα έχουμε ένα από τα σημαντικότερα αεροδρόμια της ανατολικής Μεσογείου και με προοπτική ποιοτικής εξυπηρέτησης δεκαετιών.
Το CISD θεωρεί ότι η επιλογή ενός νέου αεροδρομίου στο Καστέλλι πάσχει για τους παρακάτω λόγους :
1. Μεγάλη απόσταση ανάμεσα στο προτεινόμενο αεροδρόμιο από την πόλη του Ηρακλείου: Το υπάρχον αεροδρόμιο απέχει από το κέντρο της πόλης που εξυπηρετεί 5.5 χλμ, νούμερο καθόλου ακραίο ή ασυνήθιστο, όπως φαίνεται και από τα υπόλοιπα διεθνή παραδείγματα» ενώ η απόσταση του νέου αερολιμένα (στο Καστέλλι) από την πόλη είναι αδικαιολόγητα μεγάλη, αυξάνοντας τον ταξιδιωτικό χρόνο κατά 27 λεπτά και καθιστώντας το νέο αεροδρόμιο το πιο μακρινό αεροδρόμιο όχι μόνο της χώρας, αλλά και μεγάλων πόλεων, μητροπόλεων, της Ευρώπης και παγκοσμίως από το αστικό κέντρο που εξυπηρετεί.
2. Αμφίβολη ασφάλεια πτήσεων: Τριγύρω και πέραν της πεδιάδας Καστελλίου, υφίστανται ορεινοί όγκοι επικίνδυνοι για πτήσεις, σε βαθμό που να απαιτείται ριζική αλλαγή του τοπίου με εκσκαφές και ταπεινώσεις («κοπές») ορεινών όγκων 10,7 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων, που ισοδυναμούν στα ανάγλυφα 3500 εξαώροφων πολυκατοικιών κάτοψης 200 μ2, ενώ παραμένει άγνωστο που και πώς θα διατεθούν. Απαλλοτριώσεις ορεινών όγκων επιβάλλονται μέχρι τον Αχεντριά, στα Αστερούσια, 4 Χμ από τα νότια Κρητικά παράλια. Επιπλέον, τα συχνά φαινόμενα πυκνής πάχνης-ομίχλης στην πεδιάδα επίσης υποβαθμίζουν επικίνδυνα ορατότητα και ασφάλεια. Αντιθέτως, ο Λ. Δ. προσφέρει ασύγκριτα μεγαλύτερη ασφάλεια, με απόλυτη, διαρκή, ανεμπόδιστη, μέγιστη ορατότητα, χωρίς επικίνδυνα φυσικά εμπόδια, χωρίς ομίχλη, ενώ σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης προσφέρει εγγύτατες, άμεσες, πολύ υψηλότερου βαθμού υπηρεσίες διάσωσης, πρώτων βοηθειών-νοσηλείας, νοσοκομεία, άφθονους γιατρούς, εναλλακτική δυνατότητα προσθαλάσσωσης, κλπ συνέργειες.
3. Υπερπολλαπλάσιο κόστος κατασκευής και μεγάλα παράπλευρα κόστη-απώλειες για ντόπιους και Κρήτη: Το Καστέλλι συνδέεται με αρκετά υψηλότερο κόστος κατασκευής, λόγω υψηλού κόστους νέων κτηρίων, υποδομών και απαλλοτριώσεων. Απεναντίας, ο Λ. Δ. έχει υποπολλαπλάσιο κόστος κατασκευής, περί τα 400 εκατομμύρια, ή κάτω του ενός τετάρτου του κόστους στο Καστέλλι, καθώς πανάκριβες υφιστάμενες υποδομές δεν απαξιώνονται ή εγκαταλείπονται για να ρημάξουν κατά την συνήθη πρακτική, πλέον και την κρίση, αλλά διαρρυθμίζονται, συμπληρώνονται και συνεχίζουν να χρησιμοποιούνται. Επίσης αποφεύγεται η αναγκαία κατασκευή υποδομών διασύνδεσης, όπως η κατασκευή νέων οδικών αξόνων σύνδεσης με τον Β.Ο.Α.Κ. και το Ηρακλείου και αγωγών τροφοδοσίας σε υγρά καύσιμα από τα Λινοπεράματα (57χλμ.). Ο Λ. Δ. συνδέεται και με ελάχιστο κόστος απαλλοτριώσεων και ζημιών, αφού ένα τμήμα του είναι μέσα στην θάλασσα, η έκταση της κλειστής 126 Σμηναρχίας Μάχης Ηρακλείου είναι πλέον απόλυτα διαθέσιμη και για μελλοντικές επεκτάσεις , αποφεύγεται η μόνιμη καταστροφή χιλιάδων στρεμμάτων γεωργικής γης υψηλής παραγωγικότητας και η σημαντική απώλεια αγροτικών προϊόντων και αγροτικής απασχόλησης. Έως και το 55% του κόστους κατασκευής και λειτουργίας και οι αστοχίες στον προϋπολογισμό, επιβαρύνουν εθνικούς πόρους και άρα απαιτούν νέο δανεισμό και νέους φόρους για όλους.
4. Απώλεια συνεργειών και συγκριτικών πλεονεκτημάτων: Με το Καστέλλι θυσιάζονται άσκοπα πλήθος από υψηλότατες συνέργειες και συγκριτικά πλεονεκτήματα που σήμερα συνυπάρχουν στο Ηράκλειο λόγω άμεσης επαφής πόλης, αεροδρόμιου, λιμανιού και Β.Ο.Α.Κ. Η λύση Καστέλλι δημιουργεί τεχνητή ανάγκη μακρινών πρόσθετων διαδρομών και αντίστοιχου χρόνου και κόστους σήμερα μη αναγκαίου. Δεκάδες εκατομμύρια νέα πρόσθετα χιλιόμετρα και δεκάδες χιλιάδες πρόσθετες ανθρωποώρες θα απαιτούνται ετησίως, λόγω μετακινήσεων προσωπικού, τουριστών, χρηστών, εφοδιασμού με υλικά και καύσιμα, κίνηση εμπορευμάτων, κλπ. Έτσι, με κάθε δεκατριάμιση χιλιάδες μετ’ επιστροφής μετακινήσεις Ηράκλειο-Καστέλλι, θα διανύονται ένα εκατομμύριο πρόσθετα χιλιόμετρα αλλά και θα θυσιάζονται δεκαοκτώ χιλιάδες πρόσθετες ανθρωποώρες από ταξιδιώτες και οδηγούς. Επίσης, μόνο για εφοδιασμό καυσίμων, που σήμερα γίνεται από την θάλασσα, θα χρειάζονται συνεχείς αποστολές βυτίων από τα Λινοπεράματα, απόσταση μετά επιστροφής 100Χμ., με ρυθμό ένα ανά έξη λεπτά, με ότι συνεπάγεται για την ασφάλεια σε ΒΟΑΚ κλπ παραμέτρους στο οδικό δίκτυο.
5. Άσκοπες μετακινήσεις, αύξηση ενεργειακής κατανάλωσης και εκπομπών: Με το Καστέλλι «κτίζονται» άσκοπες αυξήσεις κόστους πρόσβασης και χρήσης σε όλες τις συνδεόμενες υποδομές, ενώ υποβαθμίζονται έντονα συνέργειες και συγκριτικά πλεονεκτήματα του συνόλου των υποδομών, φρενάροντας και μειώνοντας δραστικά την σημερινή κοινή τους βιωσιμότητα, εν μέσω μάλιστα κρίσης. Αναγνωρίζοντας τις συνέργειες αυτές, πολλές μεγάλες πόλεις στον κόσμο επιτυχώς και σκοπίμως διατηρούν ένα ή περισσότερα αεροδρόμια μέσα στον αστικό τους ιστό, ή κατασκευάζουν εντός αυτού λίαν επιτυχημένα καινούργια (London City Airport, 1989).
6. Καταστροφή ντόπιας υψηλής ποιότητας πρωτογενούς παραγωγής: Η λύση Καστέλλι αντιστοιχεί σε οριστική αχρήστευση και εγκατάλειψη αγροτικών εκτάσεων όχι μόνο εντός και εγγύς του αεροδρομίου, αλλά και στην ευρύτερη περιοχή, αν και πρόκειται για πολύτιμη, εύφορη, αρδευόμενη γη, ιδιαίτερα υψηλής παραγωγικότητας, σπάνια και αναντικατάστατη στην Κρήτη. Επισήμως, τουλάχιστον έξη (6) χιλιάδες 7.500 στρέμματα εύφορης γης (και ανεπισήμως αρκετές χιλιάδες περισσότερα λαμβάνοντας υπόψη και τις εκτάσεις των συνοδών έργων), με περί τις 200 χιλιάδες ελαιόδεντρα και κήπους να αποσύρονται ή και αποψιλώνονται-ερημοποιούνται οριστικά, ενώ θα έπρεπε να διαφυλάσσονται ως κόρη οφθαλμού, σύμφωνα με τις θεμελιώδεις περί αειφορίας αρχές, την κορυφαία εθνική στρατηγική ανάγκη για διατροφική αυτάρκεια, την τοπική απασχόληση, αλλά και άπασα την σημερινή εθνική και κοινοτική νομοθεσία. Αποφεύγεται η σημαντική υποβάθμιση έως αχρήστευση των προϊόντων του πρωτογενή τομέα, εξαιτίας διασποράς της αέριας ρύπανσης (βαρέα μέταλλα, ΝΟχ, βενζόλιο, κλπ.) σε 110 εκτάρια γης, λόγω της γεωμορφολογίας και των κλιματικών συνθηκών της περιοχής.
Στην τοπική οικονομία της πεδιάδας Καστελλίου, οι απώλειες αγροτικής παραγωγής, επιδοτήσεων, αγροτικών μεροκάματων, μεταποίησης και ποιοτικής υποβάθμισης των αγροτικών προϊόντων, ίσως εκτιμάται ότι αντιστοιχούν σε ζημιά άνω των 15 εκατ. ευρώ ετησίως, ποσό που θα εκλείψει οριστικά από την περιοχή. Η υπόσχεση ότι τάχα τα τρέχοντα εισοδήματα του πρωτογενούς τομέα θα αναπληρωθούν με θέσεις εργασίας για ντόπιους πρώην γεωργούς και κτηνοτρόφους χωρίς σχετικές ειδικότητες, χωρίς να ισχύει εντοπιότητα, με διαθέσιμους τους έμπειρους υπαλλήλους εκ του Ηρακλείου, είναι το λιγότερο αμφίβολη. Ρωτήστε, τι θέσεις εργασίας δημιουργήθηκαν για ανειδίκευτους ντόπιους στα Σπάτα (με κάπου 200 χιλιάδες μόνιμο τριγύρω πληθυσμό και διαρκή δωδεκάμηνη χρήση υπό του μισού και πλέον πληθυσμού της Ελλάδας) και τι τοπικά εισοδήματα εκεί απέκτησαν…;
7. Μεγάλο περιβαλλοντικό αποτύπωμα: Επιπτώσεις των καυσαερίων θα γίνουν αισθητές και στην πεδιάδα (αιθαλομίχλη) και στο οροπέδιο Λασιθίου, ενώ κάθε μελλοντική επέκταση θα οδηγεί και σε περαιτέρω καταστροφή. Γενικότερα η ευρύτερη περιοχή μόνο από τη εποχιακή πεντάμηνη λειτουργία του νέου αεροδρομίου θα αντιμετωπίσει σοβαρά περιβαλλοντικά προβλήματα, τόσο από την σημαντική αλλαγή του βαθιά σκαμμένου, εκχερσωμένου και μισο-βιομηχανικού τοπίου και τον υψηλό θόρυβο, όσο και από την αυξημένη τροχαία κίνηση, με αποτέλεσμα μόνιμη ατμοσφαιρική (ειδικά τις μέρες άπνοιας) και οπτική ρύπανση, ολιγότερο υγιεινές συνθήκες, κυκλοφοριακό φόρτο, κλπ.
8. Αλλαγή παραγωγικού μοντέλου και κοινωνικός αποκλεισμός: Ο μικρός μόνιμος πληθυσμός των περίπου 15 χιλιάδων θα αντιμετωπίσει προβλήματα ανεργίας καθώς μεγάλο ποσοστό του αγροτικού πληθυσμού θα είναι πλέον οι ακτήμονες και εκατοντάδες πρώην αγροτικές οικογένειες θα εκδιωχθούν σταδιακά από την περιοχή που πλέον δεν θα είναι επιθυμητή για κατοικία, με προβλεπόμενη την μετεγκατάσταση ενός υψηλού ποσοστού κατοίκων του Καστελλίου και των τριγύρω χωριών και μαζική φυγή προς τα ήδη κορεσμένα αστικά κέντρα.
Αντίθετα, η επιλογή της επέκτασης του υφιστάμενου αεροδρομίου Ηρακλείου στη λογική του Λοξού Άξονα (Λ.Α.) προσφέρει τα ακόλουθα πλεονεκτήματα:
1. Σημαντικά μικρότερες αρνητικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις: Η επέκταση αφορά συνολικά επιπλέον γύρω στις δυόμιση χιλιάδες (2.500) στρέμματα, εκ των οποίων κάπου χίλια μέσα στην θάλασσα και τα υπόλοιπα σε μη παραγωγική γη, άρα δεν καταστρέφεται υψηλά παραγωγική γη και φυτικό περιβάλλον, ενώ μειώνονται δραστικά, προς τη θάλασσα, οι συγκεντρώσεις καυσαερίων και μειώνεται η σημερινή ηχητική όχληση. Επιπλέον, δημιουργούνται νέες ήπιες χρήσεις και αναβαθμίζεται η καθημερινή ζωή των κατοίκων της περιοχής.
2. Ασύγκριτες δυνατότητες νέων δραστηριοτήτων και μελλοντικής επέκτασης: Σε αντίθεση με το Καστέλλι, η επέκταση του αεροδρομίου με τον Λ. Δ., επιτρέπει κυριολεκτικά απεριόριστες μελλοντικές δυνατότητες και οιαδήποτε περαιτέρω επέκταση ή χρήση στο απόλυτα χαμηλότερο κόστος. Ειδικότερα, ο νέος ήσυχος θαλάσσιος κόλπος 700 στρεμμάτων που σχηματίζεται, δημιουργεί άφθονες δυνατότητες για νέες χρήσεις, όπως σταθμό φιλοξενίας στόλου υδροπλάνων, πίστα υδροπλάνων, νέες τουριστικές και λιμενικές ευκαιρίες για επέκταση εγκαταστάσεων της κορεσμένης σήμερα μαρίνας και μελλοντικά και του λιμανιού Ηρακλείου, μεγάλες νέες δυνατότητες άμεσης φορτοεκφόρτωσης επιβατών και εμπορευμάτων, μεταξύ οχημάτων-πλοίων-αεροσκαφών, νέο χώρο χρήσης για ναυτικούς ομίλους, κλπ, ήπιες παράλιες ή ναυτικές δραστηριότητες, ασύγκριτα μεγεθύνοντας την συνολική απόδοση της επένδυσης.
3. Το σημερινό κτηματολόγιο της πεδιάδας Καστελλίου: Μπορεί να γίνει το εργαλείο σχεδιασμού και αναδασμού για την πεδιάδα Καστελλίου και τον Δήμο, με σκοπό την περεταίρω αύξηση της παραγωγής σε πρωτογενή τομέα και μεταποίηση, αύξηση της απασχόλησης, άμεση τόνωση των εισοδημάτων, μείωση του κόστους παραγωγής και ήπια ανάπτυξη σε οικολογική και βιώσιμη βάση, χωρίς καν τις μεγάλες και αναντικατάστατες σημερινές απώλειες και την πλήρη υποβάθμιση της ζωής.
4. Πολύ χαμηλότερο κόστος και τέλη για τους χρήστες: Στα πρότυπα των Σπάτων, η κάθε αύξηση κόστους κατασκευής και λειτουργίας θα αντανακλάται στα πολλαπλάσια τέλη χρήσης, όπου επιπλέον θα προστίθεται και ένα αρκετά υψηλότερο κόστος πρόσβασης. Τα σημερινά μηδαμινά έως μηδενικά αερολιμενικά τέλη του αεροδρομίου Ηρακλείου είναι η σημαντικότερη αιτία προσέλκυσης αεροπορικών εταιρειών, ιδιαιτέρως των εταιρειών χαμηλού κόστους και ναυλωμένων πτήσεων, με αποτέλεσμα την καθοριστική συμβολή του στον τουρισμό της ανατολικής Κρήτης. Αυτός είναι ο λόγος, για τον οποίο οι κορυφαίοι εκπρόσωποι των επιχειρηματιών του τουρισμού (Σ.Ε.Τ.Ε.) και των αερομεταφορών (Σ.Α.Α.Ε). έχουν εκφράσει τις επιφυλάξεις ή και τις αντιρρήσεις τους για το νέο αεροδρόμιο στο Καστέλλι, καθώς αναμένεται με το αναπόφευκτα μεγαλύτερα τέλη χρήσης να λειτουργήσει αποτρεπτικά για τις αεροπορικές εταιρείες. Και οι δύο συνηγορούν με την πρόταση της επέκτασης του σημερινού αεροδρομίου Ηρακλείου.(1), (2) Επίσης ο χρόνος πτήσης, των από το βορρά προερχόμενων πτήσεων, που αποτελούν τη συντριπτική πλειοψηφία, στην περίπτωση του Καστελλίου αυξάνεται κατά 15-20 λεπτά, λόγω της αναγκαστικής προσέγγισης από νότια, μέσω Λυβικού Πελάγους.
Επίσης, ας μην ξεχνάμε ότι και μετά την επέκταση του και έως ότου αλλάξει η σημερινή τουριστική και οικονομική πραγματικότητα, το αεροδρόμιο Ηρακλείου θα παραμένει ένα «εποχιακό αεροδρόμιο» μιας πεντάμηνης ή εξάμηνης τουριστικής περιόδου, στο οποίο με το Καστέλλι θα προστεθούν και οι απώλειες από τις σημερινές συνέργειες, που θα μειώσουν και άλλο την ανταγωνιστικότητα του.
Το CISD, ζυγίζοντας τις βασικές αιτιάσεις και λαμβάνοντας υπόψη την ανάγκη καλύτερης αεροπορικής εξυπηρέτησης των εκατομμυρίων τουριστών και των κατοίκων της Κρήτης ΕΠΙΣΗΜΑΙΝΕΙ καταρχήν ότι:
Σε κάθε χωροταξική και αναπτυξιακή επιλογή, μια εποχή μάλιστα που οι προσπάθειες συγκλίνουν προς μια Αειφόρο Ανάπτυξη, προέχει η συνεξέταση των επιπτώσεων κάθε προτεινόμενου μεγάλου έργου, παράλληλα με την μέγιστη και βέλτιστη εκμετάλλευση κάθε συγκριτικού πλεονεκτήματος της περιοχής στο έπακρο, δημιουργώντας υπεραξίες και συνέργειες στο μικρότερο δυνατό κόστος και προάγοντας την τοπική αειφόρο ανάπτυξη
Για να προοδεύσει ο τόπος, οι πολιτικοί πρέπει να πάψουν να αποσιωπούν, αλλά αντιθέτως να υλοποιούν υποχρεωτικά το νομικά κατοχυρωμένο δικαίωμα όλων των δικαιούχων πολιτών για ευρεία αναλυτική πληροφόρηση, ευρύ δημόσιο διάλογο και ευρεία συμμετοχή των πολιτών στην αναζήτηση βέλτιστων-τεκμηριωμένων λύσεων για τις τοπικές ανάγκες, παύοντας και αδικαιολόγητες, αδόκιμες ή υστερόβουλες επιλογές, ή φανφάρες Πολιτικών Γραφείων και Δημοτικών Συμβουλίων, ήδη βεβαρημένων με την σημερινή κρίση.
Το CISD, λαμβάνοντας υπόψη τη σημερινή χρηματοπιστωτική συγκυρία, τα συγκοινωνιακά προβλήματα, χωρίς ουσιαστική απώλεια χρόνου, την αειφόρο διάσταση της ανάπτυξης,
ΚΑΛΕΙ όλους τους αρμόδιους να αναλογιστούν σοβαρά τις επιπτώσεις από μια απόφαση που δεν ανταποκρίνεται ούτε στο ελάχιστο σε χωροταξικά, πολεοδομικά και περιβαλλοντικά κριτήρια και που προφανέστατα πάσχει από συνέργειες, δυνατότητες, πλεονεκτήματα, αειφορία και βιωσιμότητα. Πρόκειται για το μεγαλύτερο έργο της Κρήτης την τελευταία 40ετία που προφανώς θα καθορίσει και το μέλλον της αναπτυξιακής πολιτικής. Για το λόγο αυτό το ζήτημα αξίζει τουλάχιστον μιας σοβαρής συζήτησης υπό το φως όλων των δεδομένων, επιστημονικών και άλλων ώστε να επιλεγεί η βέλτιστη λύση αποφεύγοντας ένα πανάκριβο, ζημιογόνο, μη λειτουργικό έργο, ίδιας εποχής εξαγγελίας με τα αμαρτωλά «Ολυμπιακά Έργα» που ουδείς μέχρι σήμερα τόλμησε να πει πόσες φορές πάνω μας κόστισαν! Η λύση του νέου αεροδρομίου στο Καστέλλι, ενός εποχιακού, αλλά μελλοντικά και απομακρυσμένου, ημιορεινού, ηπειρωτικού αεροδρομίου θα καταστρέφει οριστικά τεράστια έκταση γεωργικής γης σπάνιας στο νησί, στερώντας την περιοχή από μια πραγματικά βιώσιμη ανάπτυξη.
Είναι προφανές ότι το πιο μεγάλο αεροδρόμιο του νησιού πρέπει να παραμείνει δίπλα στο πιο μεγάλο εμπορικό λιμάνι του. Μαζί πόλη-αεροδρόμιο-λιμάνι-Β.Ο.Α.Κ.-λοιπές υποδομές μεταφορών του νησιού, βελτιστοποιούν και αλληλοσυμπληρώνουν τις επιχειρησιακές δυνατότητες τους με απολύτως ελάχιστο κόστος, με εύκολη κοντινή πρόσβαση, μεγάλες οικονομικές συνέργειες και οικονομίες κλίμακας, ενώ αποκτούν πολύ υψηλότερη υπεραξία και πολύ μεγαλύτερη κοινή βιωσιμότητα. Εάν π.χ. το Ηράκλειο θέλει να γίνει νέα ανταγωνιστική αφετηρία για κρουαζιέρες, το αεροδρόμιο πρέπει να παραμείνει εδώ.

Το CISD ΚΑΛΕΙ το αρμόδιο Υπουργείο να εγκαταλείψει οριστικά την ιδέα ενός νέου αεροδρομίου και να υιοθετήσει τη λύση της επέκτασης του υφιστάμενου αεροδρομίου,

Το CISD καλεί τη Διοίκηση:
1. να δρομολογήσει έναν ανοικτό δημόσιο διάλογο προκειμένου να ενημερωθούν οι πολίτες και όλοι οι εμπλεκόμενοι για τις συνέπειες ενός, εκ προοιμίου, ακριβότερου κατασκευαστικά και λειτουργικά αεροδρομίου, το οποίο ενδεχομένως να έχει λιγότερη χρηστικότητα για ντόπιους και τουρίστες και να τελεί, ακόμα πιθανότερα, υπό μια πλέον «αποικιακή» σύμβαση εκμετάλλευσης η οποία δε φαίνεται να περιέχει όρους υπέρ του δημοσίου συμφέροντος και της τοπικής κοινωνίας
2. να προβεί άμεσα σε ενέργειες για την καλύτερη αξιοποίηση των υπαρχουσών υποδομών με την αναβάθμιση της δυναμικότητας του υφιστάμενου Αεροδρομίου Αλικαρνασσού, ώστε να εξυπηρετείται καλύτερα η ζήτηση αιχμής κατά τους θερινούς μήνες
3. να σχεδιάσει και να υλοποιήσει καταρχήν έργα αναβάθμισης μικρού κόστους για εξομάλυνση του διαδρόμου προσγειώσεων και την κατασκευή κτιριακών εγκαταστάσεων, αλλά και για την εξομάλυνση του χρόνου αναμονής κατά τις αιχμές με αύξηση του χώρου στάθμευσης των αεροσκαφών και των κτιριακών εγκαταστάσεων, (π.χ. με χρήση φουσκωτών κατασκευών)
4. να εξετάσει την χρησιμοποίηση του (σε αδράνεια) στρατιωτικού Αεροδρομίου Τυμπακίου κατά τους καλοκαιρινούς μήνες αιχμής, έως την οριστικοποίηση των σχεδίων και των λοιπών διαδικασιών που απαιτούνται για την δημοπράτηση του λοξού διαδρόμου
5. να εκπονηθεί και να θεσμοθετηθεί το Ρυθμιστικό Σχέδιο για την περιοχή του Αεροδρομίου Αλικαρνασσού και να ενταχθεί η επέκτασή του σε πρόγραμμα ΕΣΠΑ
6. να υπάρξει μια ολοκληρωμένη στρατηγική που θα συνδυάζει τον σχεδιασμό της επέκτασης του υφιστάμενου Αεροδρομίου με την κατάστρωση ενός ενοποιημένου χρηματοδοτικού μοντέλου.