ΠΕΔ Κρήτης: Προτάσεις για επείγοντα μέτρα στήριξης των ΟΤΑ

Η Περιφερειακή Ένωση Δήμων Κρήτης κατέθεσε ουσιαστικές προτάσεις επί του Σχεδίου Επιστολής της Κεντρικής Ένωσης Δήμων προς το Υπουργείο Εσωτερικών.

Το κείμενο της ΠΕΔ Κρήτης έχει αποσταλεί στον πρόεδρο της ΚΕΔΕ κ. Δημήτρη Παπαστεργίου, ώστε οι παρατηρήσεις των αιρετών του νησιού μας να συμπεριληφθούν στο τελικό κείμενο που θα σταλεί στα αρμόδια Υπουργεία. Παράλληλα, η επιστολή αυτή κοινοποιήθηκε προς τους Υπουργούς Εσωτερικών , κο Θεοδωρικάκο και Λιβάνιο, με τους οποίους συνομίλησε ο Πρόεδρος της ΠΕΔ Κρήτης Γιάννης Κουράκης. 

Συγκεκριμένα, η ΠΕΔ Κρήτης αναφέρει τα εξής:

Αγαπητέ Πρόεδρε,

Η πανδημία του κορωνοϊού αποτελεί μια ανθρώπινη τραγωδία με βιβλικές διαστάσεις. Η ύφεση μοιάζει αναπόφευκτη και θα πρέπει να ληφθούν άμεσα μέτρα για να αποφύγουμε τη μετατροπή της, σε βαθιά ύφεση, που θα προκληθεί από μια πληθώρα πτωχεύσεων.

Οι φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης βρίσκονται σε συνεχή ετοιμότητα και εγρήγορση, αναφορικά με τις εξελίξεις που διαμορφώνονται σε σχέση με την εξάπλωση του νέου κορωνοϊού (COVID- 19) καθώς και των μέτρων που ανακοινώνονται για την πρόληψη της μετάδοσης του.

Η ΠΕΔ Κρήτης είναι σε συνεχή επαφή με όλους τους Δήμους της Κρήτης, την ΚΕΔΕ και τα συναρμόδια Υπουργεία και άλλους φορείς, προκειμένου να έχουμε συνεχή αλληλοενημέρωση, καταγραφή αιτημάτων και θεμάτων που προκύπτουν, αναφορικά με την εφαρμογή των μέτρων που λαμβάνονται, αλλά και την προώθηση ζητημάτων που αφορούν τη λειτουργία των ΟΤΑ.

Έχοντας θέσει στην πρόσφατη ΤΗΛΕΔΙΑΣΚΕΨΗ μας, μια σειρά καταρχήν ζητημάτων, καθώς και σε συνέχεια του σχεδίου εγγράφου του Προέδρου της ΚΕΔΕ προς τον ΥΠΕΣ με συνοπτικούς άξονες θεμάτων προς συζήτηση και επίλυση, προς αυτή την κατεύθυνση επιθυμούμε να προτείνουμε επείγοντα ζητήματα που χρήζουν άμεσης επίλυσης.

Κρίσιμη παράμετρος, που πρέπει να προσμετρηθεί στις ενισχύσεις προς τους Δήμους, είναι τα έσοδα που θα απωλέσουν από τα Ανταποδοτικά Τέλη και Υπηρεσίες ύδρευσης/αποχέτευσης. Θα πρέπει να ληφθεί μέριμνα τόσο για τους μικρούς, όσο και μεσαίου και μεγάλου μεγέθους Δήμους κυρίως, που έχουν μεγάλη τουριστική-θερινή περίοδο (άρα και μεγάλο αριθμό ξενοδοχείων και τουριστικών επιχειρήσεων) και με την απαλλαγή ανταποδοτικών τελών και την αναστολή πληρωμών στις Υπηρεσίες ύδρευσης θα υπάρξει σύντομα ταμειακό πρόβλημα!

Η πρόσφατη χρηματοδότηση των μικρών ορεινών και νησιώτικων Δήμων, δεν αφορούσε τους παραπάνω Δήμους, που θα αντιμετωπίσουν αυτοί κυρίως το πρόβλημα υστέρησης των παραπάνω κατηγοριών εσόδων.

Α) Οικονομικά των ΟΤΑ

Λόγω της λήψης κοινωνικών, οικονομικών και δημοσιονομικών μέτρων από την Κυβέρνηση στα πλαίσια των μέτρων για την αποφυγή της εξάπλωσης του νέου κορονοϊού-Covid 19, επηρεάζεται άμεσα η λειτουργία και η οικονομική βιωσιμότητα των Δήμων.

Πιο συγκεκριμένα:

1. Στα άρθρα 8 & 9 της ΠΝΠ (68/20-03-2020) προβλέπεται, με απόφαση του δημοτικού Συμβουλίου, απαλλαγή των επιχειρήσεων από την υποχρέωση καταβολής των τελών κοινοχρήστων χώρων και ανταποδοτικών τελών καθαριότητας και ηλεκτροφωτισμού που διακόπτουν τη λειτουργία τους , λόγω των μέτρων αποτροπής της διασποράς του κορωνοϊού- Covid-19, για το χρονικό διάστημα που διακόπτουν τη λειτουργία τους.

Δεδομένου ότι το σύνολο το Δήμων είναι στη διαδικασία να λάβουν αντίστοιχες αποφάσεις των Δημοτικών Συμβουλίων τους, προκειμένου να υπάρξει ανακούφιση των επαγγελματιών και των επιχειρήσεων από την οικονομική ζημιά που υφίστανται λόγω της διακοπής λειτουργίας τους, το οικονομικό κενό που θα δημιουργηθεί στα προϋπολογισμένα ίδια έσοδα των Δήμων θα είναι τεράστιο και θα οδηγήσει τους προϋπολογισμούς των Δήμων σε έλλειμμα και αδυναμία να καλύψουν βασικές λειτουργικές τους ανάγκες, όπως την αποπληρωμή ήδη ανειλημμένων οικονομικών υποχρεώσεων, αλλά και τη μη υλοποίηση προγραμματισμένων αναπτυξιακών έργων.

Πρέπει να ληφθεί δε υπόψη ότι οι Δήμοι θα συνεχίσουν να παρέχουν τις ανταποδοτικές υπηρεσίες (αποκομιδή, καθαριότητα, τελική διάθεση, ηλεκτροφωτισμό, άρδευση, κλπ) προς τους δημότες και συνακόλουθα θα πρέπει να εξοφλούν τις δαπάνες που πραγματοποιούνται, για παρέχονται οι Υπηρεσίες αυτές, όπως μισθοδοσία, καύσιμα, τέλη εναπόθεσης απορριμμάτων, λογαριασμοί ΔΕΗ, συνεργεία , Συμβάσεις σάρωσης, ασφάλειες, κλπ)

Όπως γίνεται άμεσα αντιληπτό θα υπάρχει τεράστιο έλλειμμα στη ανταποδοτική υπηρεσία των δημοτικών τελών, καθόσον θα μειωθούν δραματικά τα έσοδα ενώ τα έξοδα θα παραμείνουν σταθερά. Επίσης να θυμίσουμε ότι με την πρόσφατη απαλλαγή τελών, για ελλιπείς ή ανεπαρκείς δηλώσεις τετραγωνικών μέτρων, έχει ήδη δημιουργηθεί «άνοιγμα», στα 3 προϋπολογισμένα έσοδα αρκετών Δήμων, από ρυθμίσεις που είχαν γίνει σε παρελθόντα χρόνο.

Για το λόγο αυτό ΣΥΜΦΩΝΟΥΜΕ ΣΕ ΜΙΑ ΓΕΝΝΑΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΣΤΗΡΙΞΗ των Δήμων της χώρας, για να μπορούν να συνεχίσουν τη λειτουργία τους και να μην υπάρχει πρόβλημα αναστολής υπηρεσιών ή πληρωμών.
Σε κάθε περίπτωση πρέπει να δημιουργηθεί ένα Ειδικό – Έκτακτο Χρηματοδοτικό Ταμείο για τους ΟΤΑ που θα καλύπτει και θα αναπληρώνει σε πάγια βάση και για όσο χρειαστεί, το κενό στους προϋπολογισμούς των Δήμων (ιδιαίτερα των τουριστικών που αναμένεται να πληγούν περισσότερο) προκειμένου να μπορούν να επιτελέσουν το έργο τους, ανταποκρινόμενοι στις διαρκώς αυξανόμενες ανάγκες των πολιτών.

Για το νέο Ταμείο αυτό, η πρόταση μας είναι αξιοποιηθεί η δυνατότητα χρηματοδότησης των Δήμων από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, μέσω δανεισμού από το ΥΠΕΣ και στη συνέχεια επιχορήγησης τους. Με αυτό το τρόπο θα μπορούσαν οι Δήμοι να βοηθήσουν και τις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού με απαλλαγές τελών , τη δύσκολη αυτή περίοδο.

Επίσης προτείνουμε να υπάρξει καταρχήν ΑΜΕΣΗ ΚΑΤΑΒΟΛΗ μιας μηνιαίας δόσης ΚΑΠ, προς όλους τους Δήμους, ώστε να έχουν την αναγκαία ρευστότητα, για να καλύψουν δαπάνες που πραγματοποιούνται για τις επιπτώσεις από την πανδημία και για την πληρωμή διαφόρων προγραμμάτων.

2. Αποπληρωμή των ήδη εκτελεσμένων και ολοκληρωμένων έργων από το ΠΔΕ (ειδικά από το πρόγραμμα της λειψυδρίας και της αποκατάστασης ζημιών από θεομηνίες -ΣΑΕ 055- του ΥΠΕΣ), Φιλόδημο και ΕΣΠΑ, προκειμένου να πληρωθούν οι ανάδοχοι και να μην υπάρξει κίνδυνος αναφορικά με τα έργα που συνεχίζονται να εκτελούνται ή βρίσκονται σε φάση δημοπράτησης.

Οι Πληρωμές έχουν ανασταλεί πέραν των 7 μηνών ήδη! Στη παρούσα κατάσταση πρέπει να εκτελούνται κανονικά οι ροές χρηματοδότησης για την υλοποίηση ήδη ενταγμένων και υλοποιούμενων έργων και υπηρεσιών , κλπ.

Συμπληρωματικά θα ήταν χρήσιμο να γίνει.

3. Νέα παράταση του προγράμματος επιχορήγησης των Δήμων για την αποπληρωμή ληξιπρόθεσμων οφειλών τους και εξόφλησης υποχρεώσεων σε βάρος των Δήμων από τελεσίδικες δικαστικές αποφάσεις ή διαταγές πληρωμών (πρόγραμμα ΑΚΣΙΑ).

4. Άμεση παρέμβαση σχετικά με την υποχρέωση των Δήμων για αποστολή στοιχείων αναφορικά με την κατάρτιση και την εκτέλεση των προϋπολογισμών τους στο Παρατηρητήριο Οικονομικής Αυτοτέλειας των ΟΤΑ δεδομένης της ανισορροπίας που θα υπάρξει στα έσοδά τους.

5.Επίσης οι περισσότεροι περιαστικοί Δήμοι της Κρήτης δεν έτυχαν διάθεσης οχήματος για το πρόγραμμα Βοήθεια στο Σπίτι και κρίνεται επιβεβλημένο να διατεθούν οχήματα και σε αυτούς.

Β) Άμεση Στήριξη ΔΕΥΑ-ή Υπηρεσιών κωδ.25 ΠΥ ΔΗΜΩΝ ( ύδρευσης – αποχέτευσης - άρδευσης)

Όπως γνωρίζετε, οι Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης και Αποχέτευσης (Δ.Ε.Υ.Α.) αποτελούν νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου, έχουν κοινωφελή και μη κερδοσκοπικό χαρακτήρα και διέπονται από τους κανόνες της ιδιωτικής οικονομίας. Τις τελευταίες ημέρες παρατηρείται σχεδόν μηδενική είσπραξη λογαριασμών ύδρευση και αποχέτευσης από τις ΔΕΥΑ, (ή τις αντίστοιχες υπηρεσίες ,-κωδ. 25- των δήμων που δεν έχουν ΔΕΥΑ) λόγω των μέτρων που έχουν επιβληθεί αλλά και της αβεβαιότητας από πλευράς πολιτών για το τι μέλλει γενέσθαι.
Είναι επιβεβλημένο να υπάρξει άμεση έκτακτη χρηματοδότηση και για τις ΔΕΥΑ (ή των δήμων που δεν έχουν ΔΕΥΑ) από πλευράς Υπουργείου Εσωτερικών προκειμένου να μπορούν να καλύψουν τα αυξημένα λειτουργικά τους έξοδα (μισθοδοσίες, συντήρηση δικτύων και λογαριασμούς ΔΕΗ) και να συνεχίσουν αδιάκοπα την παροχή των ζωτικών για τους πολίτες αγαθών και υπηρεσιών. Εάν δεν ενισχυθούν οικονομικά οι ΔΕΥΑ, ιδιαίτερα των Δήμων της θερινής τουριστικής περιόδου , θα ανασταλούν οι Υπηρεσίες τους και δεν θα υπάρχει πλέον η δυνατότητα για απρόσκοπτη και διαρκής παροχή πόσιμου νερού προς τους πληθυσμούς των περιοχών ευθύνης τους.
Επίσης για τις ΔΕΥΑ που παρέχουν υπηρεσίες αποχέτευσης και για Εγκαταστάσεις Επεξεργασίας Λυμάτων, είναι προφανής ο κίνδυνος διακοπής της συγκεκριμένης λειτουργίας με ανυπολόγιστες υγειονομικές συνέπειες. Προτείνουμε να αξιοποιηθεί η δυνατότητα χρηματοδότησης των ΔΕΥΑ, (ή των Δήμων), ιδιαίτερα των τουριστικών ,από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, μέσω δανεισμού από το ΥΠΕΣ και στη συνέχεια επιχορήγησης τους, αν για αυτό απαιτείται νομοθετική ρύθμιση αυτή να πραγματοποιηθεί.
Εναλλακτικά, θα προτείναμε και τραπεζικό δανεισμό με κρατικές εγγυήσεις, ώστε οι τράπεζες, να δανείσουν γρήγορα και με μηδενικό κόστος τις ΔΕΥΑ που έχουν καθοριστικό ρόλο στη διαφύλαξη της Δημόσιας Υγείας.

Γ) Εργαζόμενοι ΟΤΑ

Οι Εργαζόμενοι στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, παραμένουν στις επάλξεις, ώστε να κρατήσουν όρθιες οι Τοπικές Κοινωνίες. Όλοι αυτοί παρέχουν μέχρι και σήμερα τις υπηρεσίες που καλύπτουν τις καθημερινές ανάγκες των πολιτών (καθαριότητα, ΔΕΥΑ, κοινωνικές, τεχνικές, οικονομικές και διοικητικές υπηρεσίες κ.α.). Πέρα όμως από την αναγνώριση και την ηθική επιβράβευση όλων μας στα πρόσωπα τους, χρειάζονται και κάτι παραπάνω.
Στο πλαίσιο της διεύρυνσης του πλέγματος προστασίας που θα εξαγγείλει με νέα μέτρα την ερχόμενη εβδομάδα ο Υπουργός Οικονομικών κ. Χρήστος Σταικούρας, θεωρούμε ότι μπορούμε και πρέπει να διεκδικήσουμε τη θέσπιση ενός Ειδικού Επιδόματος για τους εργαζομένους στους Δήμους ή την καταβολή Δώρου Πάσχα και σε αυτούς. Γι’ αυτούς δηλαδή οι οποίοι συνεχίζουν να προσφέρουν άοκνα και σε δύσκολο περιβάλλον, τις υπηρεσίες της τοπικής αυτοδιοίκησης, επ’ ωφελεία των πολιτών.

Επίσης ίσως πρέπει η υλοποίηση μετακίνησης εργαζόμενων λόγω κινητικότητας να ανασταλεί την κρίσιμη περίοδο που διανύουμε.

Δ) Για την παραχώρηση της απλής χρήσης αιγιαλού- παραλίας στους ΟΤΑ A’ Βαθμού και τη ναυαγοσωστική κάλυψη των παραλιών

Λόγω της αντιμετώπισης της κατεπείγουσας και απρόβλεπτης ανάγκης για τη λήψη μέτρων αποφυγής της διάδοσης του κορωνοϊού COVID-19, καθώς και της αδυναμίας αντιμετώπισης των δυσχερειών για την εφαρμογή του ν. 4607/2019 (ΦΕΚ 65/Α΄/24.04.2019), με τον οποίο τροποποιείται ο ν. 2971/2001 σχετικά με το δικαίωμα παραχώρησης της απλής χρήσης αιγιαλού-παραλίας στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) Α' Βαθμού, θεωρούμε επιβεβλημένη την εφαρμογή των παρακάτω ενεργειών :

1. Αναστολή έκδοσης νεότερης Κ.Υ.Α. σχετικά με την παραχώρηση της απλής χρήσης αιγιαλού-παραλίας στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) Α' Βαθμού

2. Αναδρομική παράταση από 01-01-2020 της αριθμ. ΔΔΠ0007378/0454ΒΕΞ2017 ΚΥΑ (ΦΕΚ 1636/12-05-2017 «Καθορισμός όρων, προϋποθέσεων, τεχνικών θεμάτων, αναγκαίων λεπτομερειών και διαδικασίας για την παραχώρηση απλής χρήσης αιγιαλού, παραλίας, όχθης και παρόχθιας ζώνης μεγάλων λιμνών και πλεύσιμων ποταμών».

3. Νομοθετική ρύθμιση για την αναστολή εφαρμογής του ν. 4607/2019 (ΦΕΚ 65/Α΄/24.04.2019), με τον οποίο τροποποιείται ο ν. 2971/2001(ΦΕΚ 285 Α΄) «Αιγιαλός, παραλία και άλλες διατάξεις».

4. Να ισχύσει για την τρέχουσα περίοδο το ΠΔ 2000, όπως είχε τροποποιηθεί και ίσχυε και να ανασταλεί η ισχύς του Π.Δ. 31/2018, που μόνο επιπλέον κόστη , χωρίς ασφάλεια για τους λουόμενους, προσέφερε. (Η όποια αλλαγή του νομοθετικού πλαισίου να γίνει στο επόμενο έτος μετά από διαβούλευση ουσιαστική με τη ΚΕΔΕ και του τουριστικούς Δήμους).

Τέλος σε κάθε περίπτωση αρμοδιότητες όπως, οι πολυσύχναστες παραλίες, ναυαγοσωστική κάλυψη και συναφή θέματα, θα πρέπει να επανεξεταστούν στον κατάλληλο χρόνο, ώστε να μην υπάρχουν άσκοπα κόστη.

Αγαπητέ Πρόεδρε,

Οι Δήμοι πρέπει και οφείλουν να σταθούν δυνατοί και με αποτελεσματικότητα στο πλευρό των δημοτών τους τη δύσκολη αυτή στιγμή. Πρέπει να τους δοθεί η δυνατότητα να συμβάλλουν ουσιαστικά στην ελάφρυνση των δημοτών και των επιχειρήσεων, που πλήττονται από την πανδημία και ταυτόχρονα να λειτουργούν πλήρως οι βασικές ανταποδοτικές υπηρεσίες τους.

Πρωταρχικά όμως, πρέπει να διασφαλιστεί ότι οι Δήμοι, θα έχουν τη δυνατότητα να συνεχίσουν, αφενός να υπάρχουν και αφετέρου να επαυξήσουν τις παρεχόμενες Κοινωνικές Υπηρεσίες, ιδίως στις Ευπαθείς Ομάδες των δημοτών που την περίοδο αυτή χρήζουν μεγαλύτερης στήριξης.

Χωρίς την έκτακτη οικονομική στήριξή τους από το κεντρικό Κράτος δε θα μπορέσουν να το καταφέρουν.

Ευελπιστούμε για τη θετική Σας ανταπόκριση και ευχόμαστε καλή δύναμη σε Όλους, με στόχο τη γρηγορότερη έξοδο από την κρίση που περνάμε.