Σκληρό πόκερ για την ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης - Αττικής

α …χέρια ψηλά φαίνεται ότι έχει σηκώσει ο γενικός διευθυντής εσωτερικής αγοράς και ενέργειας  της ΕΕ κ. Κλάους Ντίτερ Μπόρχαρντ  σχετικά με το θέμα της ηλεκτρικής διασύνδεσης της Κρήτης με το ηπειρωτικό σύστημα της Ελλάδας.  Θεωρώντας ότι δεν μπορεί πλέον να διευθετήσει το …μπλέξιμο των καλωδίων αποφάσισε να παραπέμψει την καυτή «πατάτα» στον ευρωπαίο Επίτροπο Ενέργειας κ. Αρίας Κανιέτε.
Η υπόθεση είχε σκαλώσει μετά την κατάρρευση των διαπραγματεύσεων, τον περασμένο Ιούλιο,  μεταξύ των εμπλεκόμενων μερών, δηλαδή του ελληνικού ΑΔΜΗΕ (Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας) και της κυπριακής εταιρείας Euroasia Interconnector ltd, για την κατασκευή της μεγάλης διασύνδεσης της Κρήτης με την Αττική. Θρυαλλίδα έγινε απόφαση της ελληνικής Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) να αναθέσει στην εταιρεία ειδικού σκοπού Ariadne Interconnection του ΑΔΜΗΕ την υλοποίηση του ελληνικού τμήματος του  μεγάλου έργου της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ισραήλ – Κύπρου – Ελλάδας).
Έτσι η υπόθεση κατέληξε στις Βρυξέλλες. Μετά την πλούσια ηλεκτρονική αλληλογραφία μεταξύ του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) και της Γενικής Διεύθυνσης Ενέργειας της ΕΕ, τον τελευταίο μήνα (σε σκληρή γλώσσα και από τις δύο πλευρές), ήρθε χθες Πέμπτη νέα επιστολή προς την πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ.
Σε αυτή ο κ. Μπόρχαρντ αναφέρει χαρακτηριστικά ότι «δεν βλέπω κανένα νόημα να συνεχίσω τις συζητήσεις στο επίπεδο μου γιατί αρχίζουμε να επαναλαμβάνουμε τον εαυτό μας και η ελληνική πλευρά έχει αρχίσει να επικοινωνεί μέσω των μέσων μαζικής ενημέρωσης. Ως εκ τούτου, αποφάσισα να ενημερώσω τον Επίτροπο Αρίας Κανιέτε για την αποτυχία της διαδικασίας που ξεκίνησε με πρωτοβουλία της Γενικής Διεύθυνσης Ενέργειας».
Απαντώντας στην επιστολή που εστάλη από το ΥΠΕΝ την Τετάρτη,  ο κ. Μπόρχαρντ επισημαίνει ότι η αναθεωρημένη και τελική έκδοση του οδικού χάρτη για το έργο έγινε μόνο και μόνο για να φιλοξενήσει τις ελληνικές παρατηρήσεις σχετικά με το αρχικό σχέδιο. Σύμφωνα με τον ίδιο, επιχειρήθηκε να παραμείνει το συνολικό πρότζεκτ ως Έργο Κοινού Ενδιαφέροντος (PCI), να διασφαλιστεί η έγκαιρη υλοποίηση του τμήματος Κρήτης – Αττικής και να προσαρμοστεί η μονομερώς ληφθείσα απόφαση της ελληνικής πλευράς στο ευρωπαϊκό δίκαιο, κάτι που θα επέτρεπε την εφαρμογή της απόφασης της ΡΑΕ  διατηρώντας το καθεστώς PCI για το τμήμα του έργου που αφορά την ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης – Αττικής.
Πάντως, το ΥΠΕΝ στην επιστολή της 24ης Οκτωβρίου, εκφράζει τη βαθιά ανησυχία της ελληνικής πλευράς για την ασφάλεια εφοδιασμού της Κρήτης και επισημαίνει την επείγουσα ανάγκη διασύνδεσης του νησιού με την ηπειρωτική χώρα,  λαμβάνοντας υπόψη ότι ένα μεγάλο μέρος των μονάδων παραγωγής ενέργειας του νησιού, πρέπει να σταματήσουν  το 2020 τη λειτουργία τους, για περιβαλλοντικούς λόγους.
Η πρώτη διαφωνία των δύο πλευρών αφορά τις διαδικασίες προμηθειών.  Η ελληνική πλευρά θεωρεί ότι, με δεδομένο ότι το κόστος διασύνδεσης Αττικής-Κρήτης θα ανακτηθεί από τους Έλληνες καταναλωτές, πρέπει να διεξαχθεί διαγωνισμός σύμφωνα με τους κανόνες περί δημοσίων συμβάσεων, ώστε να εξασφαλιστεί η ανταγωνιστικότητα και η διαφάνεια της διαδικασίας. Από την άλλη, η Κομισιόν υποστηρίζει τη θέση τωνενοποιημένων προμηθειών και για τα τρία σκέλη του έργου (Αττική – Κρήτη, Κρήτη – Κύπρος, Κύπρος – Ισραήλ).
Όσον αφορά το αρχικό κεφάλαιο της εταιρείας ειδικού σκοπού (SPV) του έργου, το ΥΠΕΝ θεωρεί ότι η Γενική Διεύθυνση Ενέργειας της ΕΕ, δίνει  περιθώριο για επανακαθορισμό του μετοχικού κεφαλαίου, κάτω των 200 εκατ. ευρώ,  εάν δοθούν εγγυήσεις χρηματοδοτικής επάρκειας από την κυπριακή Euroasia Interconnector ltd. Άλλωστε, η Κομισιόν, το τελευταίο διάστημα έχει υποστηρίξει ως φορέα υλοποίησης του έργου την κυπριακών συμφερόντων εταιρεία.
Advertisement: 1:59
Όπως ανέφεραν τις προηγούμενες ημέρες, κύκλοι του ΑΔΜΗΕ (Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας), για να προχωρήσει ένα έργο της κλίμακας της διασύνδεσης Αττικής-Κρήτης, πρέπει να εξασφαλιστούν από την αρχή κεφάλαια και τραπεζικός δανεισμός. «Αποτελεί δε πάγια επιχειρηματική πρακτική οι πιστώτριες τράπεζες να εξετάζουν αν οι μέτοχοι της εταιρείας-δανειολήπτη διαθέτουν πόρους που να αντιστοιχούν σε ικανό ποσοστό του συνολικού προϋπολογισμού, ώστε το αρχικό κεφάλαιο να αντανακλά τη φερεγγυότητά της και να δημιουργεί τη βεβαιότητα ότι ο προϋπολογισμός του έργου θα καλυφθεί. Σε αντίθετη περίπτωση, η εξεύρεση τραπεζικού δανεισμού με ρεαλιστικούς όρους καθίσταται αδύνατη», τόνιζαν. Η Ariadne Interconnection διαθέτει μετοχικό κεφάλαιο 200 εκατομμύρια ευρώ, ικανό να εξασφαλίσει το σύνολο του δανεισμού που απαιτεί το έργο, ενώ, όπως υποστηρίζουν οι ίδιες πηγές, «η Euroasia Interconnector ltd,  σύμφωνα με τις εγγράφως κατατεθειμένες προτάσεις της, διαθέτει κεφάλαιο 24.000 ευρώ».
Η Euroasia Interconnector, σύμφωνα με πληροφορίες, φέρεται να έχει υποβάλλει στην Κομισιόν αίτημα χρηματοδότησης του έργου, το οποίο όμως δεν μπορεί να ενεργοποιηθεί εάν δεν συνυπογράψει και η ελληνική πλευρά.
Στην προχθεσινή του επιστολή  το ΥΠΕΝ αναφέρει ότι, είναι πρόθυμο να συζητήσει με τη Γενική Διεύθυνση Ενέργειας σχετικά με το ποσό που θεωρείται επαρκές για το αρχικό κεφάλαιο της εταιρείας που θα υλοποιήσει τους επόμενους μήνες τη διασύνδεση Κρήτης-Αττικής, εκτιμώντας ότι το κόστος του συγκεκριμένου έργου υπερβαίνει τα 700 εκατομμύρια ευρώ. Σύμφωνα με την ελληνική πλευρά, η απουσία ενός σαφούς ποσού εισφοράς κεφαλαίου και μιας συγκεκριμένης προθεσμίας για τον Χάρτη Πορείας του έργου, σαφώς απειλεί την έγκαιρη υλοποίηση του σχεδίου.
Με βάση την απόφαση της ΡΑΕ (838/2018), η ελληνική κυβέρνηση αναγνωρίζει την εταιρεία ειδικού σκοπού που έχει συστήσει ο ΑΔΜΗΕ, την Ariadne Interconnection, ως την εταιρεία που θα υλοποιήσει τη διασύνδεση Κρήτης – Αττικής. Σε αυτή θα είναι δυνατή η συμμετοχή της Euroasia Interconnector Ltd με την απόκτηση του 39% του μετοχικού κεφαλαίου της,  έως τις 31 Δεκεμβρίου 2018.
Η κατάσταση πάντως με την ενεργειακή επάρκεια της Κρήτης περιπλέκεται ακόμη περισσότερο μετά το όχι του  Κανιέτε να αποδεχθεί παράταση στη λειτουργία των υφιστάμενων πετρελαιοκίνητων μονάδων μετά το τέλος του 2019.