Τα Βορίζια τίμησαν τους Ήρωες του χωριού
Μεγάλη η ημέρα της Κυριακής για τα Βορίζια και για τη Μεσαρά ολόκληρη. Από τη μια τιμήθηκε η Μάχη στο Τραχήλι, μια κορυφαία πράξη της Κρητικής αντίστασης ενάντια στους Γερμανούς και από την άλλη τιμήθηκε μετά από 200 χρόνια η μνήμη των Κων/νου Λεράτου και Φραγκιά Φραγκιαδάκη, αλλά και του ήρωα του Τραχηλιού (Τσελεκοδιονύση).
Οι εκδηλώσεις ξεκίνησαν νωρίς το πρωί με την τέλεση μνημοσύνου, ενώ τον πανηγυρικό της ημέρας εκφώνησε η κα. Φανουράκη Ανθούλα. Ακολούθησε η κατάθεση στεφάνων και η τήρηση ενός λεπτού σιγή στη μνήμη των τοπικών ηρώων που εκτελέστηκαν από τα στρατεύματα κατοχής. Η τελετή έκλεισε με τον Εθνικό Ύμνο.
Στη συνέχεια, πραγματοποιήθηκαν εντός του οικισμού των Βοριζίων, τα αποκαλυπτήρια προτομών των Ηρώων:
Φραγκιά Φραγκιαδάκη αγωνιστή τουρκομάχου, κατά την περίοδο 1821
Κωνσταντίνου Λεράτου αγωνιστή τουρκομάχου, κατά την περίοδο 1821
Διονύση Φραγκιαδάκη (Τσελεκοδιονύση) αγωνιστή και οπλαρχηγού 1940, ο οποίος έπεσε υπέρ πατρίδος στη μάχη, που έγινε στο Τραχήλι Βοριζίων.
Την 15η Αυγούστου 1943 δόθηκε η μεγαλύτερη και πολύνεκρη μάχη των ανταρτών της εθνικής αντίστασης με τους Γερμανούς στο Τραχήλι. Ανήμερα της γιορτής της Παναγίας, δόθηκε μια μεγάλη μάχη με τις γερμανικές δυνάμεις να είναι περίπου 2.000, ενώ οι αντάρτες 180. Οι απώλειες για τους Γερμανούς ήταν 58 νεκροί και αρκετοί τραυματίες, ενώ από τους αντάρτες επτά νεκροί και τέσσερις τραυματίες. Συνολικά επτά ήταν οι νεκροί, από τους οποίους δυο ήταν από τη Λοχριά. Λίγο αργότερα πιάστηκαν όμηροι άλλοι δύο Λοχριανοί, οι οποίοι οδηγήθηκαν στις φυλακές Αγιάς Χανίων και στη συνέχεια στα στρατόπεδα της Γιουγκοσλαβίας, όπου έχασαν τη ζωή τους.
Ο γραμματέας της ΝΔ και βουλευτής Ηρακλείου κ. Λευτέρης Αυγενάκης δήλωσε: «Τιμούμε σε τούτον εδώ, τον ιερό τόπο, το Τραχήλι των μαρτυρικών Βοριζίων, τους αγωνιστές που έπεσαν για την πατρίδα. Διατηρούμε την μνήμη των ηρώων που με αυταπάρνηση αντιμετώπισαν τη θηριωδία και την αγριότητα των γερμανικών στρατευμάτων κατοχής».
