Άρθρο Γιούνκερ: Ελλάδα και Ευρώπη - Ώρα για ένα άλμα προς τα εμπρός

Η συζήτηση για το μέλλον της Ευρώπης, που άρχισε με τη Λευκή Βίβλο τον Μάρτιο του 2017, δεν αφορά το ερώτημα «περισσότερη» ή «λιγότερη» Ευρώπη. Πρόκειται για λάθος δίλημμα. Αφιέρωσα όλη μου την πολιτική ζωή –και εξακολουθώ να πιστεύω ακράδαντα– σε «περισσότερη» και «καλύτερη» Ευρώπη. Κατά τη γνώμη μου, το ζητούμενο είναι τελικά μια «πιο αποτελεσματική Ευρώπη», μια «πιο έξυπνη Ευρώπη», μια «πιο επικεντρωμένη στους στόχους της Ευρώπη», μια Ευρώπη που θα προσφέρει στους πολίτες της. Δεν πιστεύω στην ιδέα της «περισσότερης Ευρώπης» ως αυτοσκοπού.

Μια Ευρώπη που να είναι μεγάλη στα μεγάλα ζητήματα και μικρή στα μικρά. Μια ισχυρή Ε.Ε. που μπορεί να πάρει τη μοίρα της στα χέρια της και να ανταποκριθεί στις προσδοκίες των απλών ανθρώπων. Οι πολίτες δεν αναμένουν νέες συνθήκες και νέα θεσμικά όργανα, αλλά έχουν εύλογες προσδοκίες για περισσότερη ανταγωνιστικότητα, δουλειές, ανάπτυξη, ασφάλεια και προστασία. Και κυρίως θέλουν συγκεκριμένα αποτελέσματα. Κατά την ομιλία μου για την κατάσταση της Ενωσης, παρουσίασα ένα όραμα και συγκεκριμένες δράσεις για την οικοδόμηση μιας πιο ενωμένης, πιο ισχυρής και πιο δημοκρατικής Ευρώπης έως το 2025.

Χρειαζόμαστε μια πιο ενωμένη Ενωση. Τι σημαίνει αυτό συγκεκριμένα;

Θα συνεχίσουμε την κοινή μας πρόοδο για την υλοποίηση της ευρωπαϊκής ατζέντας για τη μετανάστευση, την οποία προτείναμε τον Μάιο του 2015. Είναι ενθαρρυντικό ότι σταδιακά διαμορφώνεται πλέον μια κοινή προσέγγιση στο θέμα της μετανάστευσης. Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να αποτίσω φόρο τιμής στον ελληνικό λαό. Για την υπομονή και την αποφασιστικότητά του. Για τον τρόπο με τον οποίο η χώρα ανταποκρίθηκε στην πρωτοφανή προσφυγική κρίση με ανθρωπιά και αξιοπρέπεια. Ολοι συμφωνούμε ότι πρέπει να ενισχύσουμε την προστασία των εξωτερικών μας συνόρων. Για να γίνει, όμως, αυτό αποτελεσματικά, πρέπει να ανοίξουμε αμέσως τον χώρο ελεύθερης κυκλοφορίας Σένγκεν στη Βουλγαρία και στη Ρουμανία. Θα πρέπει, επίσης, να επιτρέψουμε στην Κροατία να γίνει πλήρες μέλος του χώρου Σένγκεν, αμέσως μόλις εκπληρώσει όλα τα κριτήρια. Αν θέλουμε μεγαλύτερη σταθερότητα στη γειτονιά μας, θα πρέπει να διατηρήσουμε μια αξιόπιστη προοπτική διεύρυνσης για τα Δυτικά Βαλκάνια.

Επίσης, το ευρώ πρέπει να μας ενώνει, να μην επιτρέψουμε να διχάζει την ήπειρό μας. Στόχος είναι το ευρώ να αποτελεί το ενιαίο νόμισμα της Ευρωπαϊκής Ενωσης στο σύνολό της και όχι μόνο το νόμισμα μιας επίλεκτης ομάδας χωρών. Ολα τα κράτη-μέλη που το επιθυμούν θα πρέπει να είναι σε θέση να προσχωρήσουν. Για τον λόγο αυτό, πρότεινα να δημιουργήσουμε έναν μηχανισμό στήριξης για την ένταξη στο ευρώ, που θα παρέχει τεχνική και χρηματοπιστωτική αρωγή.

Πιστεύω, επίσης, ότι η ολοκλήρωση της τραπεζικής ένωσης –χωρίς αποκλεισμούς– είναι θέμα που επείγει. Αν θέλουμε οι τράπεζες να λειτουργούν με τους ίδιους κανόνες και υπό την ίδια εποπτεία σε όλη την ήπειρό μας, θα πρέπει να ενθαρρύνουμε όλα τα κράτη-μέλη να προσχωρήσουν στην τραπεζική ένωση. Πρέπει να περιορίσουμε τους κινδύνους που εξακολουθούν να υφίστανται στα τραπεζικά συστήματα ορισμένων κρατών-μελών. Η τραπεζική ένωση μπορεί να λειτουργήσει μόνο αν ο περιορισμός των κινδύνων συμβαδίσει με τον επιμερισμό των κινδύνων.

Πρέπει, επίσης, να αποτραπούν ο κοινωνικός κατακερματισμός και το κοινωνικό ντάμπινγκ παντού στην Ε.Ε. Τα εθνικά συστήματα πρόνοιας θα εξακολουθήσουν να είναι διαφορετικά και διακριτά για πολλά χρόνια ακόμη. Ωστόσο, μπορούμε να επικεντρωθούμε στα αποτελέσματα και ο ευρωπαϊκός πυλώνας κοινωνικών δικαιωμάτων που προτείναμε πρόσφατα θα πρέπει να εδραιωθεί στις βασικές πολιτικές μας. Αυτό θα αποτελέσει ένα σημαντικό βήμα προς μια Κοινωνική Ευρώπη βασισμένη στην εργασιακή δικαιοσύνη, με ίδια αμοιβή για ίδια εργασία παντού στην Ευρώπη.

Χρειαζόμαστε, επίσης, μια πιο ισχυρή Ευρώπη. Η Ε.Ε. είναι ισχυρή γιατί παρουσιάζει ενότητα και ποικιλομορφία. Επιδιώκουμε πάντα την ευρύτερη δυνατή συναίνεση και εντέλει βρίσκουμε λύσεις. Ωστόσο, δεν πρέπει να συγχέουμε την ενότητα με την ομοφωνία. Ενότητα σημαίνει να γνωρίζουμε πότε να υποχωρούμε και να εκτιμούμε την αξία του γενικού συμφέροντος της Ενωσης, το οποίο είναι μερικές φορές πάνω από το δικό μας. Η Ε.Ε. δεν είναι απλώς μια ανάλυση κόστους/οφέλους. Πρόοδος σημαίνει επίσης συμβιβασμός, και η κοινοτική μέθοδος έχει αποδείξει διαχρονικά την αξία της.

Εντούτοις, όταν πρόκειται για σημαντικά θέματα που άπτονται της ενιαίας αγοράς, εξακολουθούμε να βρισκόμαστε αντιμέτωποι με την εξής ασυμμετρία: ορισμένες αποφάσεις, όπως, για παράδειγμα, για την ελεύθερη κυκλοφορία των αγαθών ή των υπηρεσιών, λαμβάνονται πολύ γρήγορα με ψηφοφορία με ειδική πλειοψηφία, ενώ σε άλλους πλευρικούς τομείς, όπως η φορολογία, απαιτείται ομόφωνη απόφαση όλων των κρατών-μελών. Αποτέλεσμα είναι τα οφέλη της ενιαίας αγοράς μας να μην προκύπτουν και να μην αναδιανέμονται με τον ίδιο ρυθμό.

Αν θέλουμε να είναι η Ευρώπη σε θέση να δρα πιο γρήγορα και πιο αποφασιστικά, το Συμβούλιο θα πρέπει να αποφασίζει συχνότερα και πιο εύκολα με ειδική πλειοψηφία με την πλήρη συμμετοχή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Δεν χρειάζεται να τροποποιήσουμε τις συνθήκες για να γίνει αυτό σε περιπτώσεις όπως η κοινή ενοποιημένη βάση φορολογίας εταιρειών, ο ΦΠΑ, η δίκαιη φορολογία για την ψηφιακή βιομηχανία και ο φόρος επί των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών. Οι ισχύουσες συνθήκες προβλέπουν τις λεγόμενες «ρήτρες γέφυρας», που μας επιτρέπουν να περνάμε από την ψηφοφορία με ομοφωνία στην ειδική πλειοψηφία σε ορισμένους τομείς με τη σύμφωνη γνώμη όλων των αρχηγών κρατών ή κυβερνήσεων. Και πιστεύω ότι τώρα είναι η καλύτερη στιγμή για να συμφωνήσουμε επ’ αυτού.