Χωρίς τις ΗΠΑ η νέα εμπορική συμφωνία του Ειρηνικού

Βγαίνει από τον «πάγο» η εμπορική συμφωνία των κρατών του Ειρηνικού, έναν χρόνο αφότου ο τότε νεοεκλεγείς πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ είχε ανακοινώσει την απόσυρση των ΗΠΑ από την εν λόγω συμφωνία (Trans-Pacific Partnership). Στο ενδιάμεσο χρονικό διάστημα, ο πρωθυπουργός της Ιαπωνίας Σίνζο Αμπε πραγματοποίησε εκστρατεία διάσωσης της συμφωνίας επισκεπτόμενος διάφορα κράτη στην ευρύτερη περιοχή του Ειρηνικού, έστω και χωρίς τις ΗΠΑ.

Σήμερα η συμφωνία έχει μετονομαστεί σε Συνολική και Προοδευτική Συμφωνία για την Ειρηνική Συνεργασία (Comprehensive and Progressive Agreement for Trans-Pacific Partnership – CPTTP), και στις 8 Μαρτίου οι εναπομείνασες 11 χώρες θα τη συνυπογράψουν σε πανηγυρική τελετή στη Χιλή. Χθες, ο υπουργός Οικονομικών της Ιαπωνίας δήλωσε ότι η υπογραφή της συμφωνίας αποτελεί μεγάλη νίκη για το Τόκιο.

Αξιωματούχοι των συμβαλλόμενων κρατών επισκέπτονταν συχνά το Τόκιο για να γεφυρωθούν οι όποιες διαφορές. Ενα τέτοιο παράδειγμα αποτελεί ο Καναδάς, στον οποίο έγιναν παραχωρήσεις, μεταξύ των οποίων και η μετονομασία της TTP σε CPTTP. Τον Νοέμβριο σχεδόν είχαν ολοκληρωθεί οι διαπραγματεύσεις, αλλά το κλείσιμο της συμφωνίας παραλίγο να ακυρωθεί, όταν ο πρωθυπουργός του Καναδά Τζάστιν Τριντό είχε διατυπώσει διαφωνίες.

Παρ’ όλα αυτά, δεν κατάφερε να επιτύχει μια συμφωνία επωφελή για την προστασία της πολιτισμικής βιομηχανίας της χώρας του (κινηματογράφος, τηλεόραση, μουσική), ιδιαίτερα στη γαλλόφωνη επαρχία του Κεμπέκ.

Η Μαλαισία και το Σουλτανάτο του Μπρουνέι έχουν ζητήσει περισσότερο χρόνο για να προλάβουν να εναρμονίσουν το νομοθετικό πλαίσιό τους για τις μεγάλες κρατικές επιχειρήσεις φυσικών πόρων με τις προδιαγραφές της εμπορικής συμφωνίας. Εν τω μεταξύ, το Βιετνάμ ζητεί την πιο αργή και σταδιακή υλοποίηση των μέτρων που θα επιτρέπουν εμπορικές κυρώσεις απέναντι στα κράτη που δεν θα τηρούν τις εργατικές προδιαγραφές της εμπορικής συμφωνίας.

Ο υπουργός Εμπορίου της Σιγκαπούρης δήλωσε στο Bloomberg ότι τα ζητήματα του Καναδά και του Βιετνάμ θα διευθετηθούν με συνοδευτικές επιστολές που θα προσαρτηθούν στην κύρια συμφωνία, και τα ζητήματα της Μαλαισίας και του Μπρουνέι θα τακτοποιηθούν με το προσωρινό «πάγωμα» των επίμαχων διατάξεων της συνθήκης. Η Ιαπωνία εξακολουθεί να ελπίζει ότι οι ΗΠΑ θα επιστρέψουν στη συμφωνία.

Οπως δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών της Ιαπωνίας, η συμφωνία θα στείλει ένα ηχηρό μήνυμα σε ορισμένα κράτη που έχουν κάνει στροφή προς τον οικονομικό προστατευτισμό. Μεταξύ άλλων, είπε ότι «θα εξηγήσουμε ξανά στην Αμερική τη σημασία της συμφωνίας και ελπίζουμε ότι, τελικά, θα επιστρέψει. Υπάρχουν και άλλα κράτη που ενδιαφέρονται και θα επιθυμούσαμε την ένταξή τους, αφότου τεθεί σε ισχύ η συμφωνία».

Η συμφωνία έχει ιδιαίτερη σημασία και για μη συμβαλλόμενα κράτη, όπως η Κίνα, καθώς θέτει υψηλά νομικά στάνταρ για το εμπόριο και δίνει τη δυνατότητα προσχώρησης σε αυτήν και άλλων κρατών. Σε έναν βαθμό, στόχος της συμφωνίας είναι να ενδυναμωθούν τα μικρότερα κράτη, τα οποία διαφορετικά θα αφομοιώνονταν οικονομικά από τον κινεζικό γίγαντα.