Πώς θα είναι η επομένη της κρίσης του COVID-19 για τα ακίνητα

Προσωρινά στον "πάγο" μπαίνει η εγχώρια αγορά ακινήτων, καθώς η πανδημία που έχει πλήξει ολόκληρο τον πλανήτη οδηγεί αναπόφευκτα σε παράλυση νευραλγικών τομέων της οικονομίας που συνδέονται άμεσα ή έμμεσα με την κτηματαγορά.

Ο κλάδος των ακινήτων μαζί με τον τουρισμό αποτελούν τους σημαντικότερους τομείς της οικονομίας και η κρίση του COVID - 19 αλλάζει άρδην το σκηνικό που επικρατούσε μέχρι σήμερα. Οι εξελίξεις από την πανδημία, αλλά και η αβεβαιότητα που επικρατεί διαμορφώνουν νέες συνθήκες με ενδεχομένως σημαντικές, βραχυπρόθεσμα τουλάχιστον, επιδράσεις στην αγορά ακινήτων.

"Η διάρκεια της πανδημίας θα κρίνει το πόσο βαθύ θα είναι το τραύμα στον τομέα των ακινήτων. Είναι άγνωστη τόσο η διάρκεια, όσο και η ένταση της πανδημίας, υποθετικά όμως φαίνεται πως τα χρονικά της όρια θα κινηθούν εντός του 2020 και ίσως να περιορισθούν στο πρώτο εξάμηνο. Το κομβικό σημείο και εκεί που θα κριθούν όλα είναι το δεύτερο τρίμηνο. Ο περιορισμός της πανδημίας στη χώρα μας θα επιφέρει την ομαλότητα ταχύτερα και αυτό κατ' επέκταση θα συμβάλει στην αποκατάσταση της επενδυτικής ζήτησης από το εξωτερικό και της βελτίωσης της εγχώριας ζήτησης για ακίνητα". Τα παραπάνω εκτιμά, ερωτώμενος από το Capital.gr, ο Δρ. Γεώργιος Μούντης, Managing Partner της Delfi Partners & Company, μιας από τις μεγαλύτερες εταιρίες διαχείρισης χαρτοφυλακίων ακινήτων τραπεζών και θεσμικών επενδυτών στην ευρύτερη της Ελλάδας γεωγραφική περιοχή.

Περιγράφοντας την εικόνα που επικρατεί στην εγχώρια αγορά ακινήτων μετά το χτύπημα της πανδημικής κρίσης, ο κ. Μούντης κάνει λόγο για μηδενική κινητικότητα από πλευράς εγχώριων αγοραστών, καθώς η κρίση τούς υποχρεώνει σε αναβολή των επενδυτικών ή άλλων σχεδίων τους. Οι επισκέψεις σε ακίνητα και δημόσιες υπηρεσίες είναι δύσκολες έως αδύνατες, άρα και οι συναλλαγές στην αγορά ακινήτων οδηγούνται σε αναβολές. Παράλληλα καταγράφονται προβλήματα σχετικά με τις πληρωμές ενοικίων και ακυρώσεις στις βραχυπρόθεσμες ενοικιάσεις κατοικιών. Οι περιορισμοί που έχουν επιβληθεί στα ταξίδια δημιουργούν περισσότερη πίεση στην αγορά, αφού οι ξένοι αποτελούν (και θα αποτελέσουν) μεγάλο μέρος των αγοραστών ακινήτων.

Όπως αναφέρει, ωστόσο, ο κ. Μούντης, όπως κάθε κρίση, έτσι και αυτή, θα δημιουργήσει ευκαιρίες την επόμενη μέρα, όταν η επιστήμη θα έχει νικήσει τον ιό. "Ο κλάδος των ακινήτων θα πρέπει να προετοιμάζεται από τώρα για την επόμενη ημέρα και την άμεση επανεκκίνηση. Παρόλα τα σκαμπανεβάσματα, ο τομέας των ακινήτων έχει δείξει μέσα σε αυτά τα χρόνια σταθερότητα και αποτελεί διαχρονικά την πιο ασφαλή επενδυτική επιλογή που θα στηρίξει για ακόμα μία φορά την επανεκκίνηση και ανάπτυξη της οικονομίας", λέει ο επικεφαλής της Delfi Partners.

Όπως σημειώνει, "το μέλλον του real estate έχει έρθει νωρίτερα απ’ όσο προβλέπαμε. Είναι ενθαρρυντικό το γεγονός ότι ο κόσμος προσαρμόζει τον τρόπο ζωής του στα καινούργια δεδομένα. Οι εικονικές περιηγήσεις σε σπίτια προς πώληση μέσω βίντεο αυξάνεται καθημερινά, καθώς η ανησυχία για την πανδημία του κορονοϊού ωθεί όλο και περισσότερους υποψήφιους αγοραστές να ακολουθήσουν αυτή την τακτική".

Πώς θα επηρεαστούν οι διάφορες κατηγορίες ακινήτων

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει το πώς θα επηρεαστούν από την κρίση οι διάφορες κατηγορίες ακινήτων. Επ΄ αυτού, ο κ. Μούντης εκτιμά ότι:

-Η επίδραση στα βιομηχανικά ακίνητα θα είναι βαθιά, για λόγους πέρα από την επέκταση του ηλεκτρονικού εμπορίου. Αφού αρθούν τα περιοριστικά μέτρα μετακίνησης αναμένεται να ξεκαθαρίσει η εικόνα για την ανάκαμψη των αποδόσεων των συγκεκριμένων ακινήτων.

-Ξενοδοχειακές μονάδες/τουριστικά ακίνητα αναμένεται ότι θα υποφέρουν και χρειάζονται ιδιαίτερη προσοχή και ενίσχυση. Επικρατεί σημαντικότατος προβληματισμός από τον φόβο για ταξίδια και γενικότερα τις μετακινήσεις. Θα υπάρξει αύξηση στην ενοικίαση βιλών, σκαφών και ανεξάρτητων μονάδων, πράγμα που είναι εμφανές από τώρα λόγω του ότι τα νησιά δεν έχουν επηρεαστεί τόσο πολύ. Αναμένεται ότι αρκετές ξενοδοχειακές μονάδες είτε θα πουληθούν είτε να συνενωθούν με άλλες μεγαλύτερες και πιο βιώσιμες επιχειρήσεις.

-Τα εμπορικά/retail ακίνητα θα επηρεαστούν από τη στροφή προς το e-commerce, αφού οι περισσότεροι επαγγελματίες θα οργανωθούν και θα δώσουν έμφαση στα ηλεκτρονικά κανάλια πωλήσεων (τεχνολογικός μετασχηματισμός). Αρκετοί από τους καταναλωτές θα στραφούν σε νέους τρόπους αγοράς προϊόντων. Ο τεχνολογικός μετασχηματισμός θα συμβάλει στη συρρίκνωση του τομέα εμπορικών/retail ακινήτων, πράγμα αναμενόμενο, αφού λόγω περιορισμών είναι αδύνατη η μετάβαση στα καταστήματα και τα εμπορικά κέντρα.

-Επιπτώσεις θα υπάρξουν και για τους γραφειακούς χώρους. Αρκετές από τις μικρομεσαίες αλλά και τις μεγάλες επιχειρήσεις προσαρμόστηκαν εύκολα και γρήγορα στην τηλεργασία. Στο εξωτερικό είναι σύνηθες ένα μεγάλο μέρος των επαγγελματιών να εργάζεται από το σπίτι, μάλιστα, αρκετοί έχουν αποδείξει ότι αυτό μπορεί να συμβάλλει θετικά στην αύξηση της παραγωγικότητας. Ο κλάδος της αγοράς γραφείων αναμένεται να αλλάξει ριζικά από το γεγονός ότι αρκετές επιχειρήσεις θα αντιληφθούν ότι μπορούν να είναι παραγωγικές, χωρίς να χρειάζεται να μετακινείται το προσωπικό στο κέντρο ή τα βόρεια προάστεια. Παράλληλα οι νέες νομοθεσίες δίνουν τη δυνατότητα, κάτω από συγκεκριμένες προϋποθέσεις, για μερική αποπληρωμή των ενοικίων. Βραχυπρόθεσμα αναμένεται να υπάρχει χαμηλότερη ζήτηση αν και αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει προϊόν στην αγορά. Θα υπάρχει μεγάλη ανάγκη για μικρότερους χώρους, τεχνολογικά αναβαθμισμένους, με έξυπνα και οικολογικά κτήρια. Αυτές θα είναι και οι προϋποθέσεις για να μπορεί μια εταιρεία να υποστηρίξει την τηλεργασία.

-Η κρίση του COVID-19 θα φέρει αλλαγές και στον οικιστικό τομέα, κυρίως για ιδιοκατοίκηση. Αφού αρκετοί επαγγελματίες θα εργάζονται από το σπίτι, θα υπάρχει πιθανή ανάγκη για αναβάθμιση των οικιστικών ακινήτων. Παράλληλα, ίσως υπάρξει και η ανάγκη για μεγαλύτερους χώρους, ειδικά διαμορφωμένους ώστε να μπορούν να αντιμετωπιστούν στο μέλλον συνθήκες lockdown. Δεν θα αντιδράσουν όλα τα οικιστικά ακίνητα με τον ίδιο τρόπο. Κρίσιμο για τον βαθμό αντίδρασης θα είναι πώς θα κινηθεί ο νέος δανεισμός από τις τράπεζες, αφού η ανάπτυξη του κλάδου είναι άμεσα συνδεδεμένη με νέο φθηνό δανεισμό.

Η ζήτηση για αγορά δεύτερης κατοικίας/εξοχικού αναμένεται να παραμείνει σε παρόμοια επίπεδα, ίσως υπάρξει μια αυξητική τάση από εγχώριους αγοραστές. Βραχυπρόθεσμα θα επηρεαστούν οι επενδύσεις από τους ξένους, αλλά με τα σωστά μέτρα από την πολιτεία, αυτό θα κρατήσει για τους επόμενους 6-12 μήνες. Η αύξηση στη ζήτηση για αυτή την ομάδα αγοραστών θα είναι για ανεξάρτητες μονάδες/οικίες/βίλες και όχι τόσο για διαμερίσματα.

Πηγή: CAPITAL.GR