Σταδιακή η χαλάρωση των capital controls στην ελληνική οικονομία

Η αποκατάσταση του κλίματος εμπιστοσύνης στην ελληνική οικονομία συνέβαλε καθοριστικά στη χαλάρωση των κεφαλαιακών ελέγχων (capital controls), υπογραμμίζει το υπουργείο Οικονομικών, απαριθμώντας τα μέχρι στιγμής βήματα της σταδιακής άρσης των τραπεζικών περιορισμών.
Όπως υπενθυμίζεται, από τον Ιούλιο του 2015 έως σήμερα, το υπουργείο Οικονομικών έχει προχωρήσει σε σταδιακή χαλάρωση των κεφαλαιακών ελέγχων, με σειρά Υπουργικών και Κανονιστικών Αποφάσεων με τελικό σκοπό την πλήρη αποκατάσταση της κυκλοφορίας κεφαλαίων με τρόπο που να διασφαλίζει την ευστάθεια του συστήματος.

Κατά την πρώτη περίοδο, μετά την επιβολή των ελέγχων,  στόχος της χαλάρωσης, σύμφωνα με την ανακοίνωση του υπουργείου, ήταν η ομαλότερη δυνατή λειτουργία του παραγωγικού ιστού και η ενίσχυση και στήριξη της επιχειρηματικότητας,  ιδίως δε των μικρομεσαίων και νέων επιχειρήσεων.  ιδρύματα).

Μεταβολές στους κεφαλαιακούς ελέγχους εντός του 2016

Σήμερα, ένα χρόνο μετά - συνεχίζει -  με την τελευταία Υπουργική Απόφαση και συγκεκριμένα  με την πλήρη άρση του περιορισμού για την πρόωρη, μερική  ή ολική αποπληρωμή δανείου σε πιστωτικό ίδρυμα (ουσιαστικά καταργείται ο ένας από τους τρεις βασικούς πυλώνες των κεφαλαιακών ελέγχων στην Ελλάδα. Παράλληλα, με τις ρυθμίσεις που αφορούν την ανάληψη μετρητών σημειώνεται πρόοδος σχετικά με τον δεύτερο πυλώνα των κεφαλαιακών ελέγχων στη χώρα. Πρόοδος σημειώνεται, τέλος, και στον τρίτο πυλώνα, εκείνον της μεταφοράς κεφαλαίων στο εξωτερικό, τονίζει το υπουργείο Οικονομικών.

Μεταβολές στους κεφαλαιακούς ελέγχους εντός του 2016

1. Αύξηση των ορίων έγκρισης των υποεπιτροπών έγκρισης τραπεζικών συναλλαγών των πιστωτικών ιδρυμάτων
Τον Αύγουστο  του 2016:
αυξήθηκαν σε 350.000 ευρώ ανά ημέρα / ανά πελάτη οι συναλλαγές που θα εξετάζονται από τις υποεπιτροπές των πιστωτικών ιδρυμάτων. Τον Ιανουάριο το όριο ήταν 250.000 ευρώ.
για συναλλαγές άνω  των 30.000 ευρώ (τον Ιανουάριο  το ποσό ήταν 20.000 ευρώ) το μηνιαίο όριο των υποεπιτροπών ανά πελάτη  δεν μπορεί  να υπερβαίνει το 140% της μέγιστης μηνιαίας αξίας εισαγωγών του της περιόδου 1/7/2014-30/6/2016.
το όριο εβδομαδιαίων συναλλαγών των υποεπιτροπών αυξήθηκε σε 480,28 εκ ευρώ από 352,38 εκ ευρώ που ήταν τον Ιανουάριο του τρέχοντος έτους.

2. Απαγόρευση ανοίγματος νέων λογαριασμών – προσθήκη συνδικαιούχων στους ήδη υπάρχοντες
Τον Ιανουάριο του 2016:
Προστέθηκαν νέες εξαιρέσεις για την εκκαθάριση συναλλαγών καρτών από τις νέες συμβάσεις αποδοχής.
Προστέθηκαν νέες εξαιρέσεις στην απαγόρευση (υπέρ ΕΛΕΓΕΠ/ΟΠΕΚΕΠΕ για την κατάθεση εμβασμάτων από την Ευρωπαϊκή Ένωση και επιχορηγήσεων από τον Τακτικό Προϋπολογισμό ή το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων).
Τον Μάρτιο του 2016:
Έγινε άρση της απαγόρευσης εφόσον υπάρχει ήδη κωδικός πελάτη (customer ID) και προστέθηκαν νέες  εξαιρέσεις στην απαγόρευση ανοίγματος νέου λογαριασμού μέσω δημιουργίας νέου κωδικού πελάτη (για τα νομικά πρόσωπα, ατομικές επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες που δε διαθέτουν λογαριασμό εξυπηρέτησης της δραστηριότητάς τους σε κανένα πιστωτικό ίδρυμα στην Ελλάδα και, υπό προϋποθέσεις, για λογαριασμό μισθοδοσίας υπαλλήλων των οποίων ο εργοδότης μεταφέρει το λογαριασμό διαχείρισης μισθοδοσίας από ένα πιστωτικό ίδρυμα σε άλλο στο οποίο ήδη διατηρεί λογαριασμό, για φοιτητές/σπουδαστές ERASMUS και για την καταβολή παροχών υγείας και επιδοτήσεων από δημόσιους φορείς).
Τον Ιούλιο του 2016:
Προστέθηκαν  νέες εξαιρέσεις στην απαγόρευση ανοίγματος μέσω δημιουργίας νέου κωδικού πελάτη (για φοιτητές/σπουδαστές ERASMUS κάθε ακαδημαϊκού έτους και για συνταξιούχους κατοίκους εξωτερικού για την καταβολή σύνταξης στην Ελλάδα)

3. Πρόωρη λήξη προθεσμιακών καταθέσεων
Τον Μάρτιο του 2016 έγινε πλήρης άρση τη σχετικής απαγόρευσης. Είχε προηγηθεί τον Ιανουάριο του ιδίου έτους  η εξαίρεση από την απαγόρευση για την πληρωμή κύριων και επικουρικών συντάξεων από τα αντίστοιχα ασφαλιστικά ταμεία

4. Πρόωρη αποπληρωμή δανείων
Τον Ιούλιο του 2016 έγινε πλήρης άρση της απαγόρευσης για την  πρόωρη αποπληρωμή δανείων. Είχε προηγηθεί τον Μάρτιο του τρέχοντος έτους η μερική άρση μέχρι του 50% του κεφαλαίου, όπως είχε διαμορφωθεί  στις  11/3/2016 ενώ τον Ιανουάριο του 2016, από την πλήρη απαγόρευση που ίσχυε μέχρι τότε, είχε εξαιρεθεί η αποπληρωμή στεγαστικού δανείου με σκοπό την πώληση του ακινήτου.

5. Αναλήψεις μετρητών
 Τον Ιούλιο 2016:
Ορίσθηκε νέο όριο ανάληψης μετρητών ποσού 840 ευρώ, ανά δύο εβδομάδες.
Εξαιρείται από τους ελέγχους κεφαλαίων το 100%  του ποσού που κατατίθεται σε μετρητά μετά τις 22 Ιουλίου 2016.
Προστίθεται εξαίρεση για το 30% του ποσού που μεταφέρεται από λογαριασμό του εξωτερικού μετά τις 22 Ιουλίου 2016.
Τον Ιανουάριο του 2016,  είχε χορηγηθεί εξαίρεση στις αναλήψεις μετρητών για πληρωμή εισφορών , παραβόλων, γραμματίων, δικαστικών ενσήμων, και τελών  απογράφου για την άσκηση ενδίκων βοηθημάτων κ.λπ., εφόσον  η πληρωμή μπορεί να γίνει μόνο με μετρητά, καθώς και για μέλη διπλωματικών αποστολών κλπ (με μηνιαίο όριο 5.000 ευρώ).

6. Συναλλαγές επιχειρήσεων στο εξωτερικό
Τον Μάρτιο του 2016 αυξήθηκε από 5.000 σε 10.000 ευρώ το ημερήσιο, ανά πελάτη, όριο ποσού συναλλαγών που διεκπεραιώνονται απευθείας από τα πιστωτικά ιδρύματα.

7. Μεταφορά κεφαλαίων στο εξωτερικό
Τον Μάρτιο του 2016:
Αυξήθηκε το επιτρεπόμενο όριο ανά κωδικό πελάτη και ανά ημερολογιακό μήνα, από 500 ευρώ σε 1.000 ευρώ (για πιστωτικά ιδρύματα). Το συνολικό μηνιαίο όριο ορίζεται και κατανέμεται, ανά πιστωτικό ίδρυμα, με απόφαση της Επιτροπής Έγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών.
Αυξήθηκε το επιτρεπόμενο όριο ανά φυσικό πρόσωπο και ανά ημερολογιακό μήνα από 500 σε 1.000 ευρώ ( για ιδρύματα πληρωμών). Το συνολικό μηνιαίο όριο ορίζεται και κατανέμεται ανά ίδρυμα πληρωμών με απόφαση της Επιτροπής Έγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών.
Τον Ιούλιο του 2016, προστέθηκε εξαίρεση για πληρωμές συντάξεων και προνοιακών επιδομάτων στο εξωτερικό από φορείς κοινωνικής ασφάλισης που διέπονται από το ελληνικό δίκαιο, με πίστωση λογαριασμού που τηρείται σε πιστωτικό ίδρυμα που εδρεύει και λειτουργεί εκτός Ελλάδας, υπό προϋποθέσεις.

8. Οργανισμοί που εξαιρούνται πλήρως από τους περιορισμούς και τις απαγορεύσεις
Τον Ιανουάριο του 2016, προστέθηκαν νέοι οργανισμοί στις εξαιρέσεις από τους περιορισμούς και τις απαγορεύσεις των διατάξεων της ΠΝΠ της 18ης Ιουλίου 2015.