SZ: Η Κομισιόν προτείνει ευρωομόλογο από την... πίσω πόρτα

Η Κομισιόν προτείνει την συνένωση των εθνικών κρατικών ομολόγων των χωρών της ευρωζώνης σε ένα νέο χειρόγραφο. Ωστόσο, όπως προειδοποιεί η Sueddeutsche Zeitung που αποκάλυψε το έγγραφο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής πρόκειται για «ευρωομόλογα από την πίσω πόρτα».

Αναλυτικά η εφημερίδα του Μονάχου αναφέρει τα εξής:

«Οι Κανονισμοί (σ.σ. είναι νομικές πράξεις που ορίζονται στο άρθρο 288 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ). Έχουν γενική ισχύ, είναι δεσμευτικοί ως προς όλα τα μέρη τους και ισχύουν άμεσα σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης) από τις Βρυξέλλες συνήθως δεν περιέχουν αιτιολόγηση, αλλά αυτή τη φορά φαίνεται πως είναι αναγκαία. Το νέο χρηματοδοτικό μέσο "δεν θα βασίζεται στον επιμερισμό των κινδύνων (...) μεταξύ των κρατών μελών", αναφέρει το σχέδιο πρότασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το οποίο προτίθεται να παρουσιάσει την επόμενη εβδομάδα. Και στη συνέχεια αναφέρει ότι "μόνο οι ιδιώτες επενδυτές θα φέρουν ευθύνη για κινδύνους και πιθανές ζημίες. Γι αυτό τα εν λόγω χρεόγραφα (Sovereign Bond-Backed Securities / SBBS) διαφέρουν από τα ευρωομόλογα".

Οι τίτλοι με τα τέσσερα γράμματα SBBS είναι χρεόγραφα που είναι εξασφαλισμένα με εθνικά κρατικά ομόλογα των χωρών του ευρώ. Κατά την άποψη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αυτές δεν συνιστούν κοινή ευθύνη χρέους. Ωστόσο, οι επικριτές βλέπουν ότι έρχεται ακριβώς αυτό και προειδοποιούν για "ευρωομόλογα από την πίσω πόρτα".

Με την πρότασή της, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προκαλεί μια συζήτηση η οποία διεξήχθη έντονα κατά τη διάρκεια της κρίσης του ευρώ. Η τρέχουσα συγκυρία είναι πολιτικά ευαίσθητη, διότι κατά τη σύνοδο κορυφής της ΕΕ τον Ιούνιο οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων επιθυμούν να συμφωνήσουν για τα επόμενα βήματα της μεταρρύθμισης της νομισματικής ένωσης. Και επιπροσθέτως για την ολοκλήρωση της τραπεζικής ένωσης μαζί με ένα χρονοδιάγραμμα για την ευρωπαϊκή ασφάλεια καταθέσεων. Αυτή δεν αποκλείστηκε βέβαια ποτέ από τη γερμανική κυβέρνηση, αλλά υπάρχει ακόμη μεγάλη ανησυχία για την κοινοτικοποίηση των κινδύνων. Η διαμάχη για τα ομόλογα, τα οποία δίνουν την εντύπωση ευρωομολόγων, έρχεται σε μια εντελώς άκαιρη στιγμή», γράφει η Sueddeutsche Zeitung.

Και συνεχίζει: «Η ιδέα με τα τέσσερα γράμματα μετρά ήδη μερικά χρόνια. Εάν θέλετε, τα SBBS, τα οποία ονομάζονταν παλαιότερα ESBies, θα πρέπει να εξυπηρετούν τα συμφέροντα όλων των κρατών του ευρώ. Οι τίτλοι αυτοί θα μπορούσαν να βοηθήσουν χώρες που περνάνε κρίση να δανείζονται – και μάλιστα χωρίς να χρειαστεί να πρέπει να ευθύνονται άλλα κράτη. Αυτό πρόκειται να πετύχει με ένα τέχνασμα: υπό τον μανδύα των νέου τύπου χρεογράφων τα ομόλογα των επιμέρους χωρών του ευρώ θα πρέπει να συνενωθούν και να πωληθούν σε δύο δόσεις. Η μια εξ αυτών ενέχει μικρό κίνδυνο : Σύμφωνα με το σχέδιο της Κομισιόν, το οποίο βρίσκεται στη διάθεσή μας, το 70% του χαρτοφυλακίου θα χρησιμοποιηθεί για την έκδοση υψηλής αξίας τίτλων, συμπεριλαμβανομένων των γερμανικών ομολόγων. Τα υπόλοιπα, με τη σειρά τους, θα ήταν πολύ πιο επικίνδυνα για τους επενδυτές, αφού θα πρόκειται για κατατεθειμένα πιο ευάλωτα κρατικά ομόλογα όπως αυτά της Ελλάδας».

«Κατά την άποψη των υποστηρικτών, τέτοια ευρω-ομόλογα θα χαλαρώσουν τη στενή αλληλεξάρτηση μεταξύ τραπεζών και κρατών η οποία υπάρχει σε πολλές χώρες. Η κρίση του ευρώ έχει δείξει ότι μια τράπεζα βρίσκεται γρήγορα σε δύσκολη θέση όταν μια χώρα, της οποίας το πιστωτικό Ιδρυμα κατέχει πολλά εθνικά χρεόγραφα, αντιμετωπίσει χρηματοοικονομικές δυσκολίες. Κυρίως στην Ιταλία τα πιστωτικά Ιδρύματα εξακολουθούν να κατέχουν στους ισολογισμούς τους μερίδιο κρατικών ομολόγων πάνω από το μέσο όρο. Με τους νέους τίτλους αποσκοπείται να σπάσει αυτός ο φαύλος κύκλος, ο οποίος δεδομένης της μη αποφεύγουσας τη δημιουργία χρεών κυβέρνησης της Ρώμης, θα μπορούσε να ξαναγίνει πρόβλημα.

Ο οίκος αξιολόγησης Standard & Poor's είχε ήδη αμφισβητήσει ότι οι τίτλοι SBBS θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν την ισορροπία κινδύνου στους τραπεζικούς ισολογισμούς κατά το παρελθόν έτος. Εκτός τούτου επισήμανε επίσης ότι δεν θα βαθμολογούσε τέτοιους τίτλους με την κορυφαία αξιολόγηση ΑΑΑ, αλλά με χειρότερη. Έτσι, τα ευρωπαϊκά ομόλογα δεν θα είχαν επιτύχει στο στόχο τους.

Ο ευρωβουλευτής του Χριστιανοκοινωνικού Κόμματος (CSU) Μάρκος Φέρμπερ επικρίνει επίσης το σχέδιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η Κομισιόν σχεδιάζει με αυτούς τους τίτλους την "δημιουργία ευρωομολόγων". Οι χαμένοι θα ήταν όλα τα κράτη μέλη που έχουν μια σταθερή οικονομία . "Αντί να ενισχύσει την αρχή της ευθύνης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή την αποδυναμώνει - γι 'αυτό και η πρόταση είναι άκρως επικίνδυνη", λέει ο κ. Φέρμπερ. Ακόμη και το επιστημονικό συμβούλιο του Ομοσπονδιακού υπουργείου Οικονομικών προειδοποίησε ήδη πέρυσι για την "εισαγωγή των ευρωομολόγων από την πίσω πόρτα". Το εργαλείο αυτό είναι «ιδιαίτερα επιρρεπές σε πολιτική επιρροή», ανέφερε σε επιστολή του», καταλήγει το άρθρο της Sueddeutsche Zeitung.