Τι θα συμβεί στα στεγαστικά δάνεια που αγοράζουν τα funds

Μία νέα πραγματικότητα για τους "κόκκινους" δανειολήπτες θα δημιουργήσουν οι πωλήσεις μη εξυπηρετούμενων δανείων στις εταιρείες διαχείρισης.

Το νέο αυτό δεδομένο για την ελληνική αγορά, καθώς και τα χαμηλά τιμήματα στα οποία θα γίνουν οι πωλήσεις μη εξυπηρετούμενων δανείων, δημιουργούν ανησυχία, αλλά και προσδοκίες στους οφειλέτες που και στις δύο περιπτώσεις κινούνται αυτήν τη στιγμή στα άκρα. Ήδη χιλιάδες είναι οι οφειλέτες με "κόκκινα" δάνεια που έλαβαν επιστολή ότι το δάνειό τους πρόκειται να πωληθεί και χιλιάδες άλλοι θα ακολουθήσουν, καθώς οι πωλήσεις μη εξυπηρετούμενων δανειακών χαρτοφυλακίων θα γενικευθούν από όλες τις τράπεζες. Υπενθυμίζεται ότι η πρώτη συναλλαγή πώλησης NPLs ολοκληρώθηκε στις αρχές Νοεμβρίου από τη Eurobank και, σύμφωνα με τις πληροφορίες του "Κ", 150.000 δανειολήπτες είχαν ενημερωθεί με επιστολή από την τράπεζα τον Ιούνιο ότι το δάνειό τους επρόκειτο να πωληθεί.

Τι θα φέρουν τα νέα δεδομένα και η είσοδος των funds στις δανειακές συμβάσεις; Το "Κ" σκιαγραφεί το νέο τοπίο, απαντώντας στα ερωτήματα που προβληματίζουν τους οφειλέτες δανειολήπτες.

1. Τι αλλάζει όταν ένα fund ή η τράπεζα με ενημερώνουν ότι το δάνειό μου πουλήθηκε;

Το ότι η τράπεζα μεταβιβάζει το δάνειο και "λύνει" έτσι τη σχέση με τον δανειολήπτη, δεν σημαίνει ότι ο τελευταίος ξεμπερδεύει με την οφειλή του. Στη θέση της τράπεζας θα έχει πλέον ως αντισυμβαλλόμενο το fund, με το οποίο θα κληθεί να συμφωνήσει τον τρόπο αποπληρωμής του δανείου του.

2. Όταν ένα fund αγοράσει το δάνειό μου, μπορεί να χειροτερεύσει τους όρους της σύμβασης που είχα με την τράπεζα;

Στις περιπτώσεις πώλησης και μεταβίβασης δανείων, είτε ακόμα και στις περιπτώσεις που αυτά δίνονται προς διαχείριση σε τρίτους, δεν μπορεί να αλλάξει και πολύ περισσότερο να χειροτερέψει η θέση του οφειλέτη και του εγγυητή. Απαγορεύεται η μονομερής τροποποίηση όρου σύμβασης καθώς και του επιτοκίου.

Σε περίπτωση που μεταβιβάζεται η απαίτηση από εξυπηρετούμενο δάνειο ή πίστωση και αυτό έχει κυμαινόμενο επιτόκιο, η εταιρεία διαχείρισης ή το fund δεν επιτρέπεται σε καμία περίπτωση να το αλλάξει ή να το αυξήσει. Το επιτόκιο αναφοράς μένει το ίδιο αυτό που ήταν κατά τον χρόνο που πουλήθηκε το δάνειο, ακόμα και αν τέτοιο δικαίωμα υπήρχε συμβατικά για τον πωλητή του δανείου, δηλαδή την τράπεζα.

3. Αφού το fund αγόρασε σε χαμηλή ή και εξευτελιστική τιμή το δάνειό μου, δικαιούμαι κι εγώ γενναίο "κούρεμα" της οφειλής μου;

Το fund αγόρασε πολύ χαμηλά το δάνειο γιατί αφενός αγοράζει μαζί και τον κίνδυνο να μην αποπληρωθεί ποτέ, αφετέρου επειδή το fund έχει όλα τα "μέσα" και την εξειδίκευση για να εισπράξει. Και επιπλέον στοχεύει σε υψηλή απόδοση. Αυτό σημαίνει ότι τα funds θα διεκδικήσουν με πολύ πιο συντονισμένο και δυναμικό τρόπο τις οφειλές σε σχέση με τις τράπεζες, θα είναι πολύ πιο δραστικά στην κίνηση διαδικασιών αναγκαστικής εκτέλεσης για την είσπραξη της απαίτησης, καθώς και πιο φειδωλά στα "κουρέματα". Το "κούρεμα" οφειλής δεν αποτελεί συνήθη πρακτική στην Ευρώπη. Η Ελλάδα αποτελεί εξαίρεση λόγω της παρατεταμένης ύφεσης και της κρίσης στην οικονομία. Ωστόσο, τα funds θα προχωρήσουν σε "κούρεμα" και θα διαμορφώσουν το ύψος του ανάλογα, αφού θα έχουν προηγουμένως διαπιστώσει ότι ο οφειλέτης δεν έχει καμία δυνατότητα να αποπληρώσει ακέραια την οφειλή. Σημειωτέον ότι τα funds έχουν την τεχνογνωσία και τις "άκρες" να ψάξουν τα περιουσιακά στοιχεία οφειλετών στο εξωτερικό, "σκανάροντας" τους δανειολήπτες κάθε κατηγορίας.

4. Θα μπορεί το fund να βγάλει σε πλειστηριασμό το σπίτι μου;

Ναι. Θα μπορεί να ασκήσει κάθε ένδικο μέσο για την είσπραξη της οφειλής και μάλιστα χωρίς χρονοτριβή.

5. Πώς θα με προσεγγίσει το fund και τι θα μου προτείνει;

Καταρχάς, ο οφειλέτης πρέπει να έχει υπόψη του ότι το fund θα απαιτήσει το σύνολο της οφειλής και όχι τη "ρυθμισμένη" οφειλή που είχε ο δανειολήπτης με την τράπεζα και δεν εξυπηρετούσε. Από την άποψη αυτή, πολλοί μπορεί να διαπιστώσουν ότι ήταν λάθος τους το ότι αρνήθηκαν ρυθμίσεις με τις τράπεζες. Σύμφωνα με πληροφορίες, στην περίπτωση των NPLs που πούλησε η Eurobank, το μεσοσταθμικό "κούρεμα" που πρότεινε έφτανε το 88% και όμως μόλις το 2% των δανειοληπτών ανταποκρίθηκε!

6. Τι συνήθως προτείνουν και πώς ενεργούν αυτά τα funds;

Οι στρατηγικές είσπραξης απαιτήσεων που θα χρησιμοποιεί το fund θα είναι εξατομικευμένες και θα περιλαμβάνουν μία σειρά "βέλτιστων πρακτικών", όπως:

α) φιλικό διακανονισμό (συμφωνία εθελοντικής παράδοσης ακινήτου με αντίστοιχη διαγραφή του χρέους ή ενοικίαση του ακινήτου από τον οφειλέτη ή συμφωνία μετεγκατάστασής του σε άλλο φθηνότερο ακίνητο),

β) πολλές εναλλακτικές για τη διευθέτηση της οφειλής (π.χ. εξόφληση στη λήξη, διαγραφή μέρους ή του συνόλου (συνεκτιμώντας τα πραγματικά δεδομένα κάθε οφειλέτη),

γ) εξατομικευμένες λύσεις που ανταποκρίνονται στις μεταβαλλόμενες ανάγκες των οφειλετών, με περιθώριο διαπραγμάτευσης.

7. Πότε μπορεί να πωληθεί ένα μη εξυπηρετούμενο δάνειο;

Όπως προβλέπει ο νόμος 4354/2015, τα "κόκκινα" δάνεια θα μπορούν να πωλούνται υπό την προϋπόθεση ότι ο δανειολήπτης και ο εγγυητής έχουν προσκληθεί με εξώδικη πρόσκληση από την τράπεζα, 12 μήνες πριν από την έναρξη της διαδικασίας πώλησης, για να διακανονίσουν τις οφειλές με βάση γραπτή πρόταση με συγκεκριμένους όρους αποπληρωμής, σύμφωνα με τον Κώδικα Δεοντολογίας της Τράπεζας της Ελλάδας.

8. H πρώτη κατοικία προστατεύεται από πώληση σε fund;

Ο νόμος προβλέπει την προστασία από την πώληση σε ξένα funds μόνο των "κόκκινων" δανείων τα οποία είναι συνδεδεμένα με προσημείωση ή υποθήκη πρώτης κατοικίας, αντικειμενικής αξίας έως 140.000 ευρώ, καθώς κι εκείνων που έχουν την εγγύηση του ελληνικού Δημοσίου.

Συγκεκριμένα, όχι μόνο τα στεγαστικά δάνεια, αλλά και τα καταναλωτικά, τα επισκευαστικά, τα δάνεια ελευθέρων επαγγελματιών, εμπόρων, αγροτών, καθώς και τα δάνεια μικρών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων, που έχουν διασφάλιση σε πρώτη κατοικία, με αντικειμενική αξία μέχρι 140.000 ευρώ και χωρίς κάποιο εισοδηματικό κριτήριο, προστατεύονται. Ωστόσο, η προβλεπόμενη από το νόμο προστασία έχει θεσπιστεί μέχρι 31/12/2017.