"Ευρωπαϊκές Οδηγίες και Διεθνείς Συμβάσεις να ψηφίζονται αυτοτελώς"
Στην Ολομέλεια της Βουλής τοποθετήθηκε ο βουλευτής Ηρακλείου με Το Ποτάμι Σπύρος Δανέλλης, στο πλαίσιο της συζήτησης για την κύρωση της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2014/17/ΕΕ αναφορικά με τα στεγαστικά δάνεια.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ομιλίας:
Νομίζω ότι μπορούμε πλέον να περάσουμε στον σεβασμό των βασικών κανόνων του «ευ νομοθετείν» και κυρίως όταν έχουμε να κυρώσουμε είτε Διεθνείς Συμβάσεις είτε Ευρωπαϊκές οδηγίες μπορούμε να τις αντιμετωπίζουμε αυτοτελώς ως οφείλουμε.
Και επειδή βεβαίως αντιλαμβάνομαι ότι υπάρχει σωρεία και συνεχής ανάγκη επιθυμητών νομοθετικών ρυθμίσεων, μπορούμε κατά διαστήματα να έχουμε νομοσχέδια «πασπαρτού», που θα περιλαμβάνουν τις διάφορες ρυθμίσεις που νομίζετε ότι πρέπει να θεσμοθετηθούν.
Έτσι και θα σεβόμαστε τους κανόνες του «ευ νομοθετείν» και θα κάνουμε και καλύτερη δουλειά σε ό,τι έχει να κάνει κυρίως με τις Διεθνείς Συμβάσεις και τις Ευρωπαϊκές οδηγίες, που πρέπει να τις αντιμετωπίζουμε ούτως ή άλλως διαφορετικά.
Η κύρωση της σημερινής Οδηγίας, της 2014/17/ΕΕ έχει προκύψει μέσα από μια μακριά διαδικασία, που ξεκίνησε το 2010 και ολοκληρώθηκε το 2014, με συναπόφαση του Ευρωκοινοβουλίου και του Συμβουλίου. Το παρόν σχέδιο νόμου αφορά τις συμβάσεις πίστωσης για ακίνητα κατοικίας και πρέπει να σημειωθεί ότι δεν αφορά τα επιχειρηματικά δάνεια.
Είναι η πρώτη φορά που η Ευρωπαϊκή Ένωση εισάγει νομοθεσία για τα στεγαστικά δάνεια και φυσικά αφορμή αποτέλεσε η χρηματοπιστωτική κρίση τόσο στις ΗΠΑ, όσο και σε ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Ισπανία και η Ιρλανδία. Η δε θέσπισή της ήταν αναγκαία, δεδομένου ότι μεγάλο μέρος του χρέους των καταναλωτών σε όλην την επικράτεια της Ένωσης είναι συγκεντρωμένο στις πιστώσεις που αφορούν ακίνητα προοριζόμενα για κατοικία.
Η Οδηγία θέτει ως στόχους την αποφυγή χρηματοπιστωτικών κρίσεων, όπως αυτή εκδηλώθηκε με τα διαβόητα subprime mortgages στις ΗΠΑ, ενώ παράλληλα προσπαθεί να εξασφαλίσει την προστασία των καταναλωτών, αλλά και τη δημιουργία ενιαίας αγοράς στα στεγαστικά δάνεια, Τίθενται πλέον και εισάγονται και στο εθνικό δίκαιο, αυστηρές προϋποθέσεις υπό τις οποίες ένας πολίτης θεωρείται αξιόχρεος από την τράπεζά του.
Στις προϋποθέσεις αυτές για παράδειγμα δεν μπορεί γενικά να λαμβάνεται υπόψη η αξία του ακινήτου, για την αποτροπή μελλοντικών κρίσεων στον τραπεζικό τομέα. Δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην διαφάνεια, που πρέπει να διέπει την πώληση στεγαστικού δανείου με την παροχή πληροφοριών για το δάνειο σε συγκρίσιμη και ενιαία μορφή, για τους ενδεχομένους κινδύνους μεταβλητού επιτοκίου, συναλλάγματος, κόστους κλπ.
Ας θυμηθούμε άλλωστε και τα ζητήματα που προέκυψαν, όταν οι δικαστικές αρχές των κρατών μελών της ΕΕ, αλλά και άλλων χωρών της Ευρώπης κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν, δάνεια που είχαν συνδέσει το επιτόκιό τους με το Ελβετικό φράγκο, όπου σε πολλές περιπτώσεις υπήρξε καταχρηστικότητα στους όρους, αλλά και παραπλάνηση των δανειοληπτών.
Επιπλέον, θα απαγορεύεται η υποχρεωτική συνάρτηση χορήγησης στεγαστικού με άλλα προϊόντα, όπως η ασφάλεια ζωής συνταξιοδοτικού προγράμματος κλπ.
Επίσης, με τους νέους κανόνες θα αντιμετωπιστούν προβλήματα όπως οι ανεύθυνες πρακτικές χορήγησης και λήψης δανείων, η παραπλανητική διαφήμιση και εμπορική προώθηση και η ανεπαρκής παροχή πληροφοριών πριν από τη σύναψη συμβάσεων, ενώ οι πωλητές δανείων θα πρέπει να αποκαλύπτουν την σχέση τους με την τράπεζα, όπως και την προμήθεια που έκαστος λαμβάνει.
Δίνεται επίσης υποχρεωτικά περίοδος "cooling-off" επτά ημερών, κατά τη διάρκεια της οποίας ο δανειολήπτης μπορεί να αλλάξει γνώμη, ενώ τα κράτη μέλη έχουν τη δυνατότητα να απαγορεύσουν την επιβολή προστίμου σε περίπτωση πρόωρης αποπληρωμής του δανείου.
Οι πιστωτικοί φορείς πρέπει να επιδεικνύουν εύλογη ανοχή και να καταβάλλουν κάθε εύλογη προσπάθεια για την επίτευξη εξωδικαστικής λύσης πριν κινήσουν διαδικασίες κατάσχεσης, σύμφωνα και με τα όσα προβλέπονται στον Κώδικα Δεοντολογίας του άρθρου 1 του ν.4224/2013 (Α ́288).
Σε περίπτωση υπερημερίας του καταναλωτή δεν επιτρέπεται η επιβολή πρόσθετων επιβαρύνσεων πέραν α) του προβλεπόμενου ανώτατου ορίου για το επιτόκιο υπερημερίας και β) της αποκατάστασης των εξόδων που αντικειμενικά ανακύπτουν για τον πιστωτικό φορέα στο πλαίσιο ενεργειών αναγκαστικής εκτέλεσης. Τα συμβαλλόμενα μέρη στην σύμβαση πίστωσης επιτρέπεται να προβλέπουν, ρητώς, ότι η επιστροφή ή μεταβίβαση της εξασφάλισης αρκεί για την αποπληρωμή της πίστωσης.
Σε περίπτωση που μετά τις διαδικασίες αναγκαστικής εκτέλεσης παραμένει ανεξόφλητο χρέος, ο πιστωτικός φορέας διευκολύνει την αποπληρωμή του, λαμβάνοντας υπόψη ιδίως την πρώτη ομάδα εύλογων δαπανών διαβίωσης, αλλά και την ύπαρξη τυχόν άλλων περιουσιακών στοιχείων.
Αν μετά την εκποίηση του ακινήτου απομένει υπόλοιπο, τα κράτη μέλη θα πρέπει να εγγυώνται ελάχιστες συνθήκες διαβίωσης των πολιτών.
Θα πρέπει να σημειωθεί πως εγγυητής παρατηρητής της πιστής εφαρμογής του νέου πλαισίου ορίζεται η Τράπεζα της Ελλάδας.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι.
Το Ποτάμι σαφώς στηρίζει το εν λόγω σχέδιο νόμου, όπως πράττει κάθε φορά σε ανάλογες περιπτώσεις υιοθέτησης ευρωπαϊκών οδηγιών και ενσωμάτωσής τους στο εθνικό δίκαιο.
Ας περάσουμε τώρα στις πρόσθετες διατάξεις που κακώς όπως ανέφερα στην αρχή εισάγετε με την παρούσα οδηγία.
Το παλιό άρθρο 44, νυν 43, το οποίο αναφέρεται στην υποχρέωση της αναδρομικής μάλιστα από 23/3/2015 κατάργησης ενισχύσεων, ευεργετικών διατάξεων στη μεταβίβαση του ΟΛΠ στην Cosco, θα το υπερψηφίσουμε.
Είναι υποχρέωσή μας πλέον, όμως έχουμε να επισημάνουμε ότι παρόμοιες διαδικασίες βεβαίως δεν μας τιμούν.
Δείχνουν μια έλλειψη ενός οργανωμένου επενδυτικού σχεδίου για τη χώρα και βεβαίως είναι ένα κακό μήνυμα, ένα κακό σημάδι που φεύγει για άλλες επενδύσεις πιθανές σε μελλοντικούς ενδιαφερόμενους διότι επιτείνουν την εικόνα της αναξιοπιστίας της χώρας ως συμβαλλόμενου.
Γι' αυτό πρέπει να είμαστε εξαιρετικά προσεκτικοί, κυρία Υπουργέ, από δω και μπρος σε ό,τι έχει να κάνει με τέτοιου είδους σοβαρές πράξεις που έχουμε μπροστά μας.
Στο άρθρο 44 λέμε ναι βεβαίως, διότι κατά την άποψή μας βοηθάει στη διαφάνεια.Στα άρθρα 45 και 46 λέμε ναι. Χαιρόμαστε που συμμεριστήκαμε την αντίθεσή μας με το πρώην άρθρο 46, το οποίο τελικά αποσύρατε και αφορούσε την άρση παροχής έκπτωσης 30% στο τέλος παραμονής και πλόων.
Αυτή η προσέγγιση ήταν εξόφθαλμα αντιφατική, με την διακηρυγμένη σας πρόθεση ενίσχυσης της τουριστικής βιομηχανίας, αλλά και της αλιείας.
Στο άρθρ. 51, με γενικό τίτλο «Τροποποίηση διατάξεων του ν. 4389/2016» - και δεν είναι μόνο αυτό το άρθρο διατυπωμένο με αυτόν τον τρόπο. Διαβάζω αυτολεξεί.
Στο τέλος της παρ. 6 του άρθρου 8 του ν. 4389/2016 (Α΄ 94) προστίθενται εδάφια ως εξής:
«Για τον Πρόεδρο, τα μέλη του Συμβουλίου Διοίκησης και τον Εμπειρογνώμονα που καλούνται από το εξωτερικό, αναγνωρίζονται έξοδα κίνησης με κάθε μεταφορικό μέσο, ημερήσια αποζημίωση εξωτερικού και έξοδα διανυκτέρευσης εξωτερικού της περίπτωσης β΄ της κατηγορίας I της παρ. 1 του άρθρου 5 του Κεφαλαίου Α΄ της Υποπαραγράφου Δ9 της παρ. Δ΄ του Μέρους Β΄ του άρθρου 2 του ν. 4336/2015 (Α΄94).
Ο νομοθέτης μίλησε «καθαρά»!Το θίγω γιατί είναι πλέον προφανές σε όλους ότι έχουμε φτάσει σε στάδιο μη ουσιαστικής νομοθέτησης.Είναι πλέον παραπάνω από βέβαιο ότι δεν μπορούμε να προχωρήσουμε σοβαρά παραπέρα αν δεν κωδικοποιήσουμε την υφιστάμενη νομοθεσία.
Γυρίζοντας στο νομοσχέδιο. Στο άρθρο 52 για την νομιμοποίηση της μεταβίβασης της χρήσης στο Δήμο Χαλανδρίου λέμε ναι. Στα άρθρα 53 έως και 57 λέμε ναι. Κλείνοντας θα αναφερθώ στην εκπρόθεσμη Υπουργική τροπολογία με γενικό αριθμό 756 και ειδικό 124 για τις διατάξεις περί δημοσίου λογιστικού.
Πρόκειται για εξόχως τεχνικές ρυθμίσεις, που όλες φαίνεται να κινούνται προς την σωστή κατεύθυνση, αν δεχτούμε ότι στόχος είναι η κατά το δυνατόν μείωση της γραφειοκρατίας και η διευκόλυνση των πληρωμών του Δημοσίου.
Από την άλλη μεριά, δεν κατανοώ πως από τη μια στοχεύουμε στη μείωση της γραφειοκρατίας και πως από την άλλη, σύμφωνα με την έκθεση του ΓΛΚ, προκαλείται επιπλέον επιβάρυνση του κρατικού π/υ & των π/υ φορέων της Γενικής Κυβέρνησης, από τη στιγμή που συστήνονται νέες οργανωτικές δομές, το ακριβές ύψος των οποίων δαπανών δεν παρέχεται.
