Νέο εκλογικό σύστημα - Τι αλλάζει σε μπόνους και πλαφόν εισόδου στη Βουλή

Αλλαγή του εκλογικού συστήματος μέσα στο φθινόπωρο προβλέπει το σχέδιο της κυβέρνησης, που εμφανίζεται αποφασισμένη να αλλάξει τον χάρτη.

Το νέο εκλογικό σύστημα,, θα είναι «καινοτόμο». Από τη μια πλευρά «θα σέβεται την αναλογικότητα της ψήφου» και, από την άλλη, «θα δίνει σταθερές κυβερνήσεις». Το μπόνους που θα δίνεται στο πρώτο κόμμα θα είναι ανάλογο της εκλογικής του δύναμης, ενώ η αύξηση του πλαφόν εισόδου στη Βουλή από 3% (που ισχύει σήμερα) σε 4% ή 5% θα αποτρέπει τη δημιουργία ευκαιριακών κομμάτων μίας χρήσης.

Σύμφωνα με το ίδιο δημοσίευμα του Πρώτου Θέματος, στο νομοσχέδιο για την αλλαγή του εκλογικού νόμου, που έρχεται το φθινόπωρο στη Βουλή, προβλέπονται πολλές και σημαντικές αλλαγές, με σημαντικότερη όλων την πρωτοβουλία της κυβέρνησης να διαμορφώσει ένα σταθερό πολιτικό και κοινοβουλευτικό τοπίο αυξάνοντας το πλαφόν εισόδου των κομμάτων στη Βουλή.

Νέο μπόνους, περισσότεροι βουλευτές Επικρατείας

Παράλληλα, το νομοσχέδιο θα προβλέπει αντικατάσταση του σημερινού μπόνους με ένα αναλογικότερο σύστημα που δεν θα δίνει σταθερό αριθμό βουλευτών ως δώρο στο πρώτο κόμμα, αλλά έναν αριθμό κυμαινόμενο ανάλογα με τα εκλογικά ποσοστά. Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, θα αυξηθεί και ο αριθμός των βουλευτών Επικρατείας, ώστε να επιτρέπει στα κόμματα να συμπεριλαμβάνουν στις κοινοβουλευτικές ομάδες τους προσωπικότητες που δεν έχουν την αναγνωρισιμότητα που επιτρέπει την εκλογή τους από την εκλογική τους βάση.

Εκτιμάται, κατά τις ίδιες πηγές, ότι με βάση τις προτάσεις αυτές υπάρχει ισχυρό ενδεχόμενο τις αλλαγές να υπερψηφίσει και το ΚΙΝΑΛ και έτσι να συγκεντρωθεί ο αριθμός των 180 εδρών. Στην συνταγματική αναθεώρηση που έκανε η απελθούσα κυβέρνηση του κ. Τσίπρα, έκανε ένα «δώρο» στην επόμενη: περιέλαβε στις προς αναθεώρηση διατάξεις του Συντάγματος αυτούσια την παράγραφο που προβλέπει ότι νέος εκλογικός νόμος για να ισχύσει στις αμέσως επόμενες εκλογές θα πρέπει να έχει εξασφαλίσει 200 ψήφους.

Η συγκεκριμένη διάταξη (άρθρο 54, 1) κρίθηκε αναθεωρητέα από την απελθούσα Βουλή (με σχετική πλειοψηφία), αλλά το ακριβές περιεχόμενο και οι προβλέψεις της θα αποφασισθούν από την σημερινή Βουλή, που είναι και η καθ’ αυτό αναθεωρητική. Δηλαδή, αν υπάρξει πλειοψηφία 180 ψήφων και άνω, η οποία θα αποφασίσει ότι ο (όποιος) νέος εκλογικός νόμος ισχύει από τις αμέσως επόμενες και όχι μεθεπόμενες εκλογές, μπορεί αυτό να το εξασφαλίσει με ρητή συνταγματική πρόβλεψη.

Οι σημερινοί συσχετισμοί στη Βουλή

Με τις σημερινές κοινοβουλευτικές κομματικές δυνάμεις, ένα τέτοιο περιεχόμενο και δέσμευση του άρθρου 54 του Συντάγματος μπορεί να εξασφαλίσει τις απαραίτητες 180 ψήφους. Υπό την προϋπόθεση ότι το ΚΙΝΑΛ ψηφίσει υπέρ της αλλαγής του εκλογικού νόμου. Η απαραίτητη πλειοψηφία των 180 (158 έδρες η ΝΔ και 22 το ΚΙΝΑΛ= 180) εξασφαλίζεται και ο κίνδυνος περιπετειών και ακυβερνησίας λόγω απλής αναλογικής εκμηδενίζεται.

Ένα τέτοιο εκλογικό σύστημα, που θα «μοιράζει» το μπόνους (πάντα με βασικό ωφελούμενο το πρώτο κόμμα, αν εξασφαλίσει εκλογικά ποσοστά κοντά στην αυτοδυναμία, για να μην προκύψει ακυβερνησία) αναλογικά μεταξύ των πρώτων τριών ή και περισσοτέρων κομμάτων, εκτιμάται από το επιτελείο Μητσοτάκη ότι θα τύχει της συναίνεσης όχι μόνο του ΚΙΝΑΛ αλλά και άλλων κομμάτων. Ενδεχομένως ακόμη και του ΣΥΡΙΖΑ, που ως δεύτερος ισχυρός πόλος του νέου δικομματισμού θα μπορεί να προσδοκά σε κάποια ενίσχυση με «μπόνους», κάτι που μέχρι τώρα αποκλειόταν για το δεύτερο κόμμα.