WSJ: Ο ρόλος του Τσίπρα μετά τις εκλογές

Ο Αλέξης Τσίπρας, το πρώην τρομερό παιδί της ευρωπαϊκής πολιτικής, πρέπει πλέον να επινοήσει εκ νέου τον εαυτό του μετά την ήττα του στις εκλογές, γράφει η Wall Street Journal.

«Το αν ο 44χρονος αριστερός επιστρέψει στις λαϊκιστικές του ρίζες ή αν θα κινηθεί πιο κοντά στην παραδοσιακή κεντροαριστερά θα προσφέρει μια ένδειξη για τον τρόπο που θα εξελιχθεί η ευρύτερη τάση της αντισυστημικής πολιτικής στην Ευρώπη» γράφει η αμερικανική εφημερίδα και προσθέτει: Ο κ. Τσίπρας ανέμενε εδώ και καιρό την ήττα του, όπως λένε πρόσωπα που γνωρίζουν τον τρόπο που σκέφτεται. Η κοινή γνώμη είχε στραφεί κατά της κυβέρνησής του, κυρίως επειδή απέτυχε να τερματίσει την οικονομική οδύνη της Ελλάδας. Η κυβέρνηση πέτυχε τους αυστηρούς δημοσιονομικούς στόχους που έθεσαν οι πιστωτές κυρίως μέσω της αύξησης της φορολογίας σε επίπεδα τέτοια, που γονάτισαν την επιχειρηματική και μεσαία τάξη.

«Οι άνθρωποι διαμαρτύρονται επειδή δεν κατορθώσαμε να βελτιώσουμε τις ζωές τους τόσο όσο θέλαμε, να τους πείσουμε ότι δεν αγνοήσαμε την ποιότητα ζωής των μεσαίων τάξεων», δήλωσε πρόσφατα ο απερχόμενος ΥΠ.ΟΙΚ Ευκλείδης Τσακαλώτος. Η ήττα αποδεικνύει ότι το λαϊκιστικό κύμα στην Ευρώπη μπορεί να ανεβαίνει, αλλά και να υποχωρεί, ιδίως αν τα νεότευκτα κόμματα αναλαμβάνουν την εξουσία και έπειτα δυσκολεύονται να τηρήσουν τις υποσχέσεις τους και να λύσουν πολύπλοκα ζητήματα, όπως αυτό της οικονομικής στασιμότητας. Υπήρχαν κάποιοι στον ΣΥΡΙΖΑ που φοβούνταν χειρότερο αποτέλεσμα. Έχοντας αποφύγει την κατάρρευση, ο κ. Τσίπρας αναμένεται να παραμείνει ο ηγέτης του ΣΥΡΙΖΑ στην αντιπολίτευση. «Το εκλογικό αποτέλεσμα καθιερώνει τον Τσίπρα σαν την κυρίαρχη προσωπικότητα της ελληνικής κεντροαριστεράς. Ουσιαστικά δεν υπάρχει κανείς που για να τον αμφισβητήσει ή να τον αντικαταστήσει», δήλωσε ο Ν. Μαραντζίδης, καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας. Ο ΣΥΡΙΖΑ έγινε περισσότερο πραγματιστικό κόμμα κατά την διάρκεια της διακυβέρνησης, χωρίς ωστόσο να απαλλαγεί τελείως από την αιχμηρότητα που είχε σαν κίνημα του ριζοσπαστικού αντικαπιταλισμού. Ορισμένα στελέχη του θα θέλουν να συνεχίσουν την προσέγγιση με την παραδοσιακή κεντροαριστερά άλλων ευρωπαϊκών χωρών, αλλά και να διερευνήσουν την δυνατότητα συνεργασίας με το ΠΑΣΟΚ. Αντίθετα, αν ο κ. Τσίπρας επιστρέψει στις ρίζες του ΣΥΡΙΖΑ, καταγγέλλοντας το ξένο κεφάλαιο και τις φιλικές προς τις αγορές μεταρρυθμίσεις, θα μπορούσε να γίνει ένας επιθετικός αντίπαλος για τη Νέα Δημοκρατία του Κυριάκου Μητσοτάκη. Η άνοδος και η πτώση – προς το παρόν – του κ. Τσίπρα υπήρξε μια από τις πλέον απροσδόκητες και δραματικές της πρόσφατης ευρωπαϊκής ιστορίας. Ο Τσίπρας ανέλαβε τον ΣΥΡΙΖΑ όταν ήταν ένα περιθωριακό κόμμα, που είχε λάβει μόλις το 5% στις εκλογές. Όμως η υποστήριξη προς τον ΣΥΡΙΖΑ διογκώθηκε καθώς οι Έλληνες έπαψαν να εμπιστεύονται την παραδοσιακή πολιτική τάξη κατά την διάρκεια της κρίσης και της οξείας ύφεσης. Το 2015 ο ΣΥΡΙΖΑ κέρδισε τις εκλογές υποσχόμενος να τερματίσει και να ακυρώσει την δημοσιονομική λιτότητα που είχαν επιβάλει οι πιστωτές, με προεξάρχουσα την Γερμανία. Σύντομα ο κ. Τσίπρας διαπίστωσε αυτό για το οποίο τον προειδοποιούσαν οι επικριτές του ΣΥΡΙΖΑ. Δεν διέθετε καμία διαπραγματευτική ισχύ ώστε να αναγκάσει την Γερμανία και άλλες κυβερνήσεις της ευρωζώνης να χρηματοδοτήσουν πιο γενναιόδωρα την Ελλάδα με λιγότερο αυστηρούς όρους. Τον Ιούλιο του 2015, μετά την διεξαγωγή ενός νικηφόρου, αλλά μάταιου δημοψηφίσματος, ο Τσίπρας έπρεπε να επιλέξει μεταξύ της παράδοσης και της εξόδου από το ευρώ. «Μπορεί να κλείσετε τις τράπεζές μας, αλλά δεν μπορείτε να μας στερήσετε αυτά που είναι σημαντικά, τον ήλιο και την θάλασσα», είπε στη καγκελάριο Merkel κατά την διάρκεια τηλεφωνικής συνομιλίας στο αποκορύφωμα της κρίσης, σύμφωνα ανθρώπους που έχουν γνώση του ζητήματος. Ο Τσίπρας κέρδισε και τις εκλογές του Σεπτεμβρίου του 2015 και επανεφηύρε τον εαυτό του ως τον άνθρωπο που θα ολοκλήρωνε το πρόγραμμα στήριξης – στόχο που επετεύχθη πέρυσι με την Ελλάδα να επιστρέφει στις αγορές για αναχρηματοδοτήσει το χρέος της. Οι θυελλώδεις σχέσεις του με την Ευρώπη βελτιώθηκαν και ο ορκισμένος αριστερός έγινε ο απρόσμενος σύμμαχος των ΗΠΑ. Διεύρυνε την αμυντική συνεργασία της Ελλάδας με την Ουάσινγκτον και επέλυσε την διπλωματική διένεξη που εξόργιζε τις ΗΠΑ και την ΕΕ. Ωστόσο, η κυβέρνηση του Τσίπρα δεν έχασε ποτέ το μαχητικό της ένστικτο στο εσωτερικό. Στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ αποπειράθηκαν να αναδιοργανώσουν τον τομέα των ΜΜΕ έως ότου το Συμβούλιο της Επικρατείας έκρινε αντισυνταγματικό τον διαγωνισμό για τις άδειες. Επιδόθηκαν σε μια διαρκή αντιδικία με τον Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος.

Ο ΣΥΡΙΖΑ κατηγορήθηκε από πολλούς δικαστές και εισαγγελείς για πολιτικές παρεμβάσεις στο δικαστικό σύστημα. Η κυβέρνηση αρνήθηκε ότι ασκεί πιέσεις σε δικαστές και ότι προσπαθεί να διαμορφώσει το τοπίο των ΜΜΕ για δικούς της πολιτικούς λόγους. Πέρυσι ό ΣΥΡΙΖΑ προσπάθησε να εμπλέξει εξέχοντες πολιτικούς του αντιπάλους σε σκάνδαλο διαφθοράς με φαρμακευτική εταιρεία, βάσει ενδείξεων που δεν θεμελιώθηκαν μετά από ένα χρόνο ερευνών. Σε μια χώρα που η πολιτική τάξη σπάνια έχει επιδείξει σεβασμό για τους ανεξάρτητους θεσμούς, οι προσπάθειες του ΣΥΡΙΖΑ υπήρξαν ιδιαίτερα προκλητικές και συνήθως γύριζαν μπούμερανγκ για κόμμα, οι κακοί υπολογισμοί του οποίου συχνά αντανακλούσαν την απειρία του στην διακυβέρνηση. Έχοντας καθιερωθεί, ο ακόμη νέος ηγέτης του ΣΥΡΙΖΑ θέλει να παραμείνει ένας σημαντικός παίκτης της ελληνικής και της ευρωπαϊκής πολιτικής σκηνής «Με όλη μου την δύναμη θα μετασχηματίσω τον ΣΥΡΙΖΑ και την προοδευτική συμμαχία σε ένα μεγάλο προοδευτικό δημοκρατικό κόμμα. Θα προετοιμαστούμε για να επανέλθουμε στην εξουσία ωριμότεροι και πιο έμπειροι», δήλωσε αργά χθες, τονίζει η WSJ.