Τραυματισμός του χόνδρου στο γόνατο και θεραπευτικές επιλογές
Ο κύριος Γεώργιος Ν. Τζοάνος, χειρούργος ορθοπεδικός, τον οποίο βλέπετε παραπάνω σε φωτογραφία μαζί με τον επικεφαλή ιατρό της FIFA, Prof Jiri Dvorak, αναλύει στο eΚρήτη την περίπτωση του τραυματισμού του χόνδρου στο γόνατο και προτείνει θεραπευτικές επιλογές.
Ο αρθρικός χόνδρος του γόνατος είναι ένας στιλπνός, ομαλός, λείος και ανάγγειος ιστός που καλύπτει τις αρθρικές επιφάνειες των οστών στο γόνατο. Το πάχος του αρθρικού χόνδρου στο γόνατο είναι περίπου 4mm. Αποτελείται από κύτταρα, που ονομάζονται χονδροκύτταρα, και από θεμέλια εξωκυττάρια ουσία, της οποίας το 70-80% είναι νερό.
Ο αρθρικός χόνδρος χρησιμεύει στην μεταφορά και στην κατανομή φορτίων και στην ελαχιστοποίηση της τριβής μεταξύ των αρθρικών επιφανειών.
Ο τραυματισμός του αρθρικού χόνδρου στο γόνατο μπορεί να οφείλεται σε οξύ τραυματισμό, όπως συχνά συμβαίνει σε αθλητές, ή σε εκφύλιση-γήρανση όπως συμβαίνει σε μεγαλύτερες ηλικίες. Επίσης πολύ συχνά σε ποδοσφαιριστές συνυπάρχει με ρήξη του προσθίου χιαστού συνδέσμου στο γόνατο.
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΔΙΑΓΝΩΣΗ
Η διάγνωση βασίζεται στο ιστορικό, την κλινική εξέταση και την απεικόνιση.
Τα συμπτώματα είναι μη ειδικά. Μπορεί να υπάρχει οίδημα, πόνος κατά τη διάρκεια αθλητικής δραστηριότητας και μηχανικά συμπτώματα- κλείδωμα- κατά την κίνηση του γόνατος. Τα συμπτώματα σε γενικές γραμμές αυξάνουν όσο μεγαλώνει η βλάβη του αρθρικού χόνδρου. Τα συμπτώματα μπορεί να μην είναι συνεχή αλλά διαλείποντα. Συχνά υπάρχει μυϊκή ατροφία και μείωση του εύρους κίνησης του γόνατος. Σε περιπτώσεις με οξύ τραυματισμό ο ασθενής παρουσιάζει αιμάρθρωση-αίμα στο γόνατο. Κατά τη κλινική εξέταση από τον Χειρουργό Ορθοπαιδικό- Αθλητίατρο, δεν υπάρχουν ειδικά τεστ για την παθολογία του αρθρικού χόνδρου, όμως η κλινική εξέταση του γόνατος και η ανεύρεση συνοδών παθήσεων οδηγεί στην υποψία συνύπαρξης χόνδρινης βλάβης.
Η μαγνητική τομογραφία αποτελεί μέθοδο εκλογής απεικόνισης χόνδρινων βλαβών και είναι η μόνη μη παρεμβατική μέθοδος με την οποία είναι δυνατή η λήψη πληροφοριών για την κατάσταση του αρθρικού χόνδρου. Η οριστική όμως διάγνωση και η σταδιοποίηση του προβλήματος γίνεται με την αρθροσκόπηση του γόνατος.
ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΕΠΙΛΟΓΕΣ
Η θεραπευτική επιλογή για την αποκατάσταση της χόνδρινης βλάβης στο γόνατο καθορίζεται από την θέση και το μέγεθος της βλάβης.
Η αρθροσκόπηση του γόνατος και η τεχνική των μικροτρυπανισμών δίνει πολύ καλά αποτελέσματα.
Η τεχνική αυτή εφαρμόστηκε για πρώτη φορά από τον Dr Steadman στην Αμερική και είναι αυτή που χρησιμοποιώ.
Η παραπάνω τεχνική στηρίζεται στο φαινόμενο αυτόματης επούλωσης των ελλειμμάτων του χόνδρου όταν γίνει τραυματισμός του υποχόνδριου οστού. Ο ιστός που δημιουργείται δεν είναι όμως ο φυσιολογικός υαλοειδής χόνδρος αλλά υποδεέστερης ποιότητας ινόχονδρος.
Με την τεχνική των μικροκαταγμάτων προκαλούνται μικρές οπές στο οστό στην περιοχή του ελλείμματος προκειμένου να διεγερθεί το υποχόνδριο οστό και να δημιουργηθεί έτσι ινόχονδρος ο οποίος θα καλύψει το έλλειμμα.
Η έκχυση αυτόλογων αυξητικών παραγόντων στο γόνατο μετά από αυτή την τεχνική φαίνεται να βοήθα ακόμα περισσότερο στην επούλωση της χόνδρινης βλάβης.
Άλλες τεχνικές που χρησιμοποιούνται για την αποκατάσταση των χόνδρινων βλαβών του γόνατος είναι η μεταμόσχευση αυτόλογων οστεοχόνδρινων κυλίνδρων, η εμφύτευση αυτόλογων χοδροκύτταρων και η μεταμόσχευση οστεοχόνδρινων αλλομόσχευμάτων. Μέχρι σήμερα, δεν υπάρχει μια και μοναδική θεραπευτική επιλογή η οποία να μπορεί να αποκαταστήσει τον υαλοειδή αρθρικό χόνδρο, όπως αυτός παρουσιάζεται φυσιολογικά στην άρθρωση του γόνατος.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ Ν. ΤΖΟΑΝΟΣ MD
ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΟΡΘΟΠΑΙΔΙΚΟΣ
ΑΘΛΗΤΙΑΤΡΟΣ
Μετεκπαιδευθείς:
Mass General Hospital-Harvard
Johns Hopkins Hospital & Mayo Clinic Αμερικής