Έτοιμο για εκτόξευση το διαστημικό «αλιευτικό-σκουπιδιάρικο» RemoveDebris

Θα είναι ένας συνδυασμός αλιευτικού σκάφους και απορριμματοφόρου, μόνο που δεν θα «ψαρεύει» σκουπίδια στη θάλασσα αλλά στο Διάστημα. Πρόκειται για την ευρωπαϊκή διαστημοσυσκευή RemoveDebris, ένα μικρό πιλοτικό διαστημικό «ψαράδικο-σκουπιδιάρικο», το πιο εξελιγμένο του είδους του μέχρι σήμερα, που θα εκτοξευθεί στο πλαίσιο μιας προσπάθειας να δοκιμασθούν νέες τεχνολογίες, ώστε να μειωθούν τα διάφορα διαστημικά σκουπίδια που έχουν αυξηθεί επικίνδυνα.

Όχι μόνο οι δορυφόροι, αλλά ο ίδιος ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός (ISS) και οι αστροναύτες του κινδυνεύουν, όπως έδειξε ένα «ξέμπαρκο» θραύσμα που θρυμμάτισε ένα παράθυρο του σταθμού το 2016.

Το RemoveDebris, μια δορυφορική πλατφόρμα βάρους περίπου 100 κιλών, έχει σχεδιασθεί και κατασκευασθεί από μια κοινοπραξία ευρωπαϊκών αεροδιαστημικών εταιρειών και πανεπιστημίων (Airbus, ArianeGroup, CSEM, Inria, ISIS, SSC κ.ά.) με επικεφαλής το βρετανικό Πανεπιστήμιο του Σάρεϊ και με χρηματοδότηση της ΕΕ. Προγραμματίζεται να εκτοξευθεί την επόμενη εβδομάδα από το Διαστημικό Κέντρο Κένεντι στο Ακρωτήριο Κανάβεραλ της Φλόριντα, με ένα πύραυλο Falcon 9 της Space Χ του Έλον Μασκ.

Αρχικά η διαστημοσυσκευή θα «δέσει» στον ISS και στη συνέχεια θα ξεκινήσει τη δοκιμαστική αποστολή της. Θα απελευθερώσει στο διάστημα ως τεχνητούς στόχους δύο νανοδορυφόρους CubeSat διαμέτρου δέκα εκατοστών ο καθένας και στη συνέχεια θα προσπαθήσει να τους πιάσει, χρησιμοποιώντας εναλλακτικά ένα αλιευτικό καμάκι κι ένα δίχτυ (και τα δύο έχουν κατασκευασθεί από την Airbus). Μόλις πιάσει το σκουπίδι, θα το σύρει στην ατμόσφαιρα της Γης, ώστε να καεί εκεί από τις υψηλές θερμοκρασίες.

Από το 1957 που ξεκίνησε η διαστημική εποχή, οι χιλιάδες εκτοξεύσεις έχουν θέσει σε τροχιά γύρω από τη Γη δεκάδες χιλιάδες άχρηστα πλέον αντικείμενα (π.χ. δορυφόροι εκτός λειτουργίας) και μικρά ή μεγάλα θραύσματα. Εκτιμάται ότι υπάρχουν πια πάνω από 7.600 τόνοι διαστημικών σκουπιδιών γύρω από τον πλανήτη μας και μερικά θραύσματα κινούνται με ταχύτητες 48.000 χιλιομέτρων την ώρα, γεγονός που τα καθιστά τρομερή απειλή για τους περίπου 1.200 εν ενεργεία δορυφόρους και τους διαστημικούς σταθμούς, τωρινούς ή μελλοντικούς.

Σύμφωνα με μια εκτίμηση, υπάρχουν στο διάστημα 750.000 θραύσματα μεγαλύτερα του ενός εκατοστού και 166 εκατομμύρια μεγαλύτερα του ενός χιλιοστού. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA) έχει θέσει σε λειτουργία το πρόγραμμα Space Situational Awareness (SSA) για να παρακολουθεί τα διαστημικά σκουπίδια, ενώ το θέμα απασχολεί σοβαρά και την αμερικανική NASA.