Ο εθισμός στο διαδίκτυο κρύβει μοναξιά και χαμηλή αυτοεκτίμηση

Έναν φαύλο κύκλο μοναξιάς και χαμηλής αυτοπεποίθησης κρύβει ο εθισμός στο διαδίκτυο, όπως αναφέρει η κλινική ψυχολόγος-ψυχοθεραπεύτρια στο Αιγινήτειο δρ. Ίλια Θεοτοκά, σε συνέντευξη της στο Πρακτορείο Fm και στην εκπομπή της Τάνιας Μαντουβάλου «104,9 Μυστικά Υγείας».
Η κ. Θεοτοκά επικαλείται έρευνα που διεξάγεται από το 2013 στο πλαίσιο του προγράμματος «Αθηνά», το οποίο αποτελεί συνεργασία της Ψυχιατρικής Κλινικής του Αιγινήτειου Νοσοκομείου με τον ΟΚΑΝΑ, και πέρα από ουσίες, αλκοόλ και τζόγο, οι ειδικοί παρακολουθούν και άτομα εθισμένα στο διαδίκτυο. Το δείγμα που μελετάται αφορά 40 οικογένειες, με 30 άτομα από 19-26 ετών, 25 άντρες 5 γυναίκες, δηλαδή στην συντριπτική πλειονότητα άντρες.
Από δύο έως επτά χρόνια καθυστερεί το άτομο να αποταθεί σε ειδικό
«Αυτό που είδαμε είναι ότι τα χρόνια εθισμού στο διαδίκτυο πριν τα άτομα αυτά μπουν σε πρόγραμμα απεξάρτησης ήταν από 2-7 χρόνια. Διαπιστώσαμε δηλαδή ότι υπάρχει ένας δισταγμός, το άτομο να απευθυνθεί σε ειδικούς. Και όταν φτάνει να υπολειτουργεί σε όλα τα επίπεδα (οικογενειακό, προσωπικό, επαγγελματικό, εκπαιδευτικό, κοινωνικό), τότε κινητοποιείται η οικογένεια, καθώς πρώτα έρχονται οι γονείς, και μετά ακολουθούν τα παιδιά που έχουν το πρόβλημα».
Ο λόγος που καθυστερούν να αποταθούν σε ειδικό, όπως αναφέρει η δρ. Θεοτοκά, είναι ότι οι γονείς δεν αναγνωρίζουν το πρόβλημα, θεωρούν ότι είναι μόδα που θα περάσει, καθώς επίσης πιστεύουν ότι δεν έχει νόημα να πάνε εκείνοι σε ειδικό, αν το ίδιο το παιδί τους δεν αναγνωρίσει το πρόβλημα, προκειμένου να κινητοποιηθεί. Από την άλλη πλευρά, υπάρχει αντίσταση από το παιδί- ενήλικα να απευθυνθεί σε ειδικό.
Παθολογική η χρήση του διαδικτύου πάνω από 5 ώρες ημερησίως
Τι λογίζεται όμως εθισμός στο διαδίκτυο; «Σίγουρα είναι πάνω από 5-6 ώρες την ημέρα. Στο δικό μας δείγμα παρατηρήσαμε χρήση από 6-11 ώρες ημερησίως, με τους περισσότερους να κάθονται μπροστά στην οθόνη του υπολογιστή 8-10 ώρες». Ως όρος η εξάρτηση με μία λέξη είναι η απώλεια του ελέγχου. Το άτομο δεν μπορεί να βάλει όριο στο χρόνο που θα παραμείνει στο διαδίκτυο. Όπου πάει ρωτάει αν υπάρχει wi-fi, υπάρχει αγωνία όταν δεν είναι συνδεδεμένο, επισημαίνει η κ. Θεοτοκά.
Συμπτώματα στέρησης όταν δεν υπάρχει wi-fi
«Μπορεί να εμφανίσει ακόμα και συμπτώματα στέρησης, όπως συμβαίνει με ουσίες και αλκοόλ. Δηλαδή άγχος εφίδρωση, εκνευρισμό, επιθετικότητα. Και όλα αυτά συνιστούν τον εθισμό. Την καταναγκαστική επιθυμία για παραμονή στο διαδίκτυο, και το αίσθημα στέρησης, όταν βρίσκεται εκτός», λέει η κ. Θεοτοκά
Με κατάθλιψη και εσωστρέφεια οι έξι στους δέκα
Σχεδόν όλα τα άτομα που παίρνουν μέρος στην έρευνα έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση, τονίζει η δρ. Θεοτοκά. Το 60% έχει κατάθλιψη και εσωστρέφεια, ενώ ένα 40% έχει αγχώδη διαταραχή, ντροπαλότητα και κοινωνική φοβία. Ένα μικρό ποσοστό έχει κάνει και κάποια παρανοϊκά επεισόδια, για τα οποία χρειάστηκε να λάβει φαρμακευτική αγωγή. «Έτσι λοιπόν όλα αυτά τα άτομα όταν ήρθαν σε εμάς, είχαν τουλάχιστον δύο διαγνώσεις, πέρα από τον εθισμό στο διαδίκτυο. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει αρκετή συνοσηρότητα, η οποία μπορεί να προϋπάρχει και πριν την κατάχρηση και να εντείνεται στη συνέχεια».
Κάτω του 50% λαμβάνει φαρμακευτική αγωγή
Πού ακουμπά όμως η θεραπεία; Σύμφωνα με την κ. Θεοτοκά τα άτομα αυτά θα πρέπει να αντιμετωπιστούν ολιστικά, θα πρέπει να κάνουν ψυχοθεραπεία, να εξεταστούν οι λόγοι για τους οποίους έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση, καταθλιπτική δυσθιμική διάθεση, άγχος, φόβο να εκτεθούν κλπ. Όπως λέει, το περιβάλλον της οικογένειας είναι αρκετά υποστηρικτικό σε αυτή τη φάση. «Δίνουμε κάποιες οδηγίες στα άτομα αυτά να κρατάνε ένα ημερολόγιο δραστηριοτήτων. Να έρχονται σε επαφή με τις δικαιολογίες που δίνουν στον εαυτό τους, γιατί παραμένουν στο διαδίκτυο. Και να εκλογικεύσουν αυτή τη δικαιολογία για να αντιληφθούν ότι δεν τους βοηθάει». Όσον αφορά τη φαρμακευτική αγωγή, λαμβάνει ένα ποσοστό κάτω του 50%.