Το 8,4% των Ελλήνων πάσχουν από ΧΑΠ και οι μισοί δεν το γνωρίζουν
Τον κώδωνα του κινδύνου για τον «σιωπηλό δολοφόνο», την Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια, η οποία αποτελεί την 5η αιτία θανάτου παγκοσμίως -θα ανέβει στην 3η έως το 2020- και ευθύνεται για περισσότερους από τρία εκατομμύρια θανάτους ετησίως, κρούει η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρία, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα κατά της ΧΑΠ, στις 15 Νοεμβρίου.
Tα δεδομένα της μεγάλης πανευρωπαϊκής μελέτης ERS COPD Audit study, που πραγματοποιήθηκε με συμμετοχή 16.000 ασθενών, στην οποία συμμετείχε και η χώρα μας, αποδεικνύουν ότι το 7% των Ελλήνων ασθενών με ΧΑΠ που θα νοσηλευτεί στο νοσοκομείο λόγω παρόξυνσης, θα πεθάνει εντός 3 μηνών.
«Το κάπνισμα, ενεργητικό και παθητικό, αποτελεί τον κυριότερο παράγοντα κινδύνου για την ΧΑΠ, αλλά και η χρήση τζακιών ή ξυλοσομπών επιδεινώνουν το πρόβλημα, ιδίως στα αστικά κέντρα» τονίζει η ΕΠΕ.
Διαπιστώσεις για την Ελλάδα
Σύμφωνα με την ΕΠΕ, 9 στους 100 ενήλικες καπνιστές στην χώρα μας, πάσχουν από τη νόσο (8,4%), δηλαδή περίπου 600.000 Έλληνες νοσούν. Το 56% αυτών δεν γνωρίζουν ότι πάσχουν, ενώ οι μισοί πάσχοντες συνεχίζουν να καπνίζουν. Οι άνδρες πάσχουν 2,5 φορές περισσότερο από τις γυναίκες, με ποσοστό 11,6%, έναντι 4,8%.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κατέταξε την ΧΑΠ σε μία από τις 5 πιο επικίνδυνες αρρώστιες της επόμενης χιλιετίας και συντονίζει προσπάθειες για την αντιμετώπισή της. Το συνολικό κόστος σε φάρμακα, νοσηλείες και για την όλη αντιμετώπιση της νόσου είναι τεράστιο, (πχ στις ΗΠΑ ξοδεύονται 24 δισ. δολάρια ετησίως).
Συμπτώματα της ΧΑΠ
Τα συμπτώματα της ΧΑΠ (βήχας, πτύελα, δύσκολη αναπνοή στην προσπάθεια) χαρακτηρίζονται από ύπουλη εμφάνιση και σταδιακή επιδείνωση. «Το πρόβλημα με τα συμπτώματα είναι ότι έχουν τόσο ύπουλη εμφάνιση, έτσι ώστε οι πάσχοντες για κάποια χρόνια τα θεωρούν λανθασμένα, σαν μία φυσιολογική συνέπεια του καπνίσματος και της ηλικίας που αυξάνεται και δεν καταφεύγουν στον πνευμονολόγο για να εξεταστούν και να υποβληθούν σε σπιρομέτρηση, που είναι η εξέταση που αποκαλύπτει την νόσο», αναφέρει η ΕΠΕ.
Ο σιωπηλός δολοφόνος
Αποφράζει τους βρόγχους (τους αεραγωγούς που αναπνέουμε) και καταστρέφει κυριολεκτικά τους ιστούς των πνευμόνων. Οι βλάβες αυτές, από ένα σημείο και μετά, είναι μη αναστρέψιμες. Δυστυχώς, μόνο αφού καταστραφεί το 50-60% των πνευμόνων ο ασθενής αρχίζει να έχει σοβαρά συμπτώματα και 2-3 κρίσεις επιδείνωσης της αρρώστιας τον χρόνο, κρίσεις που συχνά τον οδηγούν να εισαχθεί και να νοσηλευτεί στο νοσοκομείο.
Αν ο ασθενής συνεχίσει να αγνοεί τα ενοχλητικά συμπτώματα του βήχα, της απόχρεμψης και του εύκολου λαχανιάσματος (δύσπνοια) και να καπνίζει, αφήνει την αρρώστια να εξελιχθεί στην πιο προχωρημένη της μορφή. Σε αυτήν ο ασθενής δεν μπορεί να κάνει καθημερινές οικιακές δουλειές, να κοιμηθεί, να μετέχει σε οικογενειακές διασκεδάσεις και να έχει σεξουαλική ζωή. Τελικώς, ο ασθενής καθηλώνεται σε μια αναπηρική μορφή διαβίωσης στο σπίτι, απόλυτα εξαρτημένος από την οικογένεια του και από την λήψη οξυγόνου καθ' όλο το 24ωρο.
Τι πρέπει να γίνει
Ο καπνιστής που είναι πάνω από τα 35, με ένα έστω από τα συμπτώματα βήχα, απόχρεμψη ή δύσπνοια, να επισκεφθεί τον πνευμονολόγο και προφανώς να διακόψει το κάπνισμα.
Όλοι οι καπνιστές πρέπει να κάνουν ετήσια σπιρομέτρηση (ειδική εξέταση διαγνωστική της ΧΑΠ) σε πιστοποιημένα πνευμονολογικά ιατρεία και να καταφύγουν στα ιατρεία βοήθειας διακοπής καπνίσματος.
Οι πάσχοντες που δεν το γνωρίζουν, διατρέχουν κίνδυνο εκδήλωσης σοβαρού εμφράγματος ή και εγκεφαλικού, συχνή επιπλοκή-συνοσηρότητα της ΧΑΠ.
Όλοι οι διαγνωσθέντες πρέπει να μπουν σε ειδικό πρόγραμμα θεραπείας και αποφυγής παραγόντων κινδύνου.
Η ΕΠΕ καλεί την Πολιτεία να στελεχώσει τις υγειονομικές μονάδες με ειδικούς γιατρούς (πνευμονολόγους) για να αντιμετωπιστεί αυτή «η παγκόσμια επιδημία» και όλους τους αρμοδίους να βοηθήσουν στην ανάπτυξη προγραμμάτων μείωσης της καπνιστικής συνήθειας και στην αυστηρή εφαρμογή της απαγόρευσης του καπνίσματος στους δημόσιους χώρους, καθώς και μείωσης της ενδο-οικιακής (τζάκια, σόμπες), αλλά και εξω-οικιακής ατμοσφαιρικής ρύπανσης (αυτοκίνητα/βιομηχανικές εκπομπές).
Πηγή: ΑΠΕ