Βρήκαν το «ημερολόγιο» του καρκίνου

Επιστήμονες -μεταξύ των οποίων μία Ελληνίδα ερευνήτρια του εξωτερικού- για πρώτη φορά κατάφεραν να χρονολογήσουν το ιστορικό του καρκίνου στον οργανισμό ενός ασθενούς, αναγνωρίζοντας συγκεκριμένες ημερομηνίες για τα διαφορετικά στάδια εξέλιξης της νόσου, από το πρώτο-πρώτο στάδιο έως τον θάνατο.

Το επίτευγμα θα βοηθήσει τους γιατρούς να καταλαβαίνουν ακριβώς πόσο χρόνο χρειάσθηκαν οι όγκοι για να αναπτυχθούν, πότε για πρώτη φορά εξαπλώθηκαν σε ένα άλλο σημείο του σώματος (μετάσταση) και πότε έγιναν ανθεκτικοί σε κάθε θεραπεία. Η γνώση αυτή μπορεί να συμβάλει μελλοντικά στη βελτίωση της διάγνωσης και της αντιμετώπισης της νόσου.
Οι ερευνητές από τη Βρετανία, την Ιταλία και τις ΗΠΑ, με επικφαλής τον δρα Νικόλα Βαλέρι του Ινστιτούτου Ερευνών για τον Καρκίνο (ICR) του Λονδίνου, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό ογκολογίας "Annals of Oncology", μελέτησαν μια περίπτωση καρκίνου του εντέρου με μεγάλη λεπτομέρεια, αναλύοντας το πλήρες γονιδίωμα κάθε όγκου του ασθενούς, ο οποίος είχε διαγνωσθεί με τη νόσο το 2008 και πέθανε το 2015 μετά από μεταστάσεις σε άλλα όργανα.
Συνδυάζοντας τη γενετική ανάλυση με μαθηματικά μοντέλα, οι επιστήμονες ήσαν σε θέση να «χαρτογραφήσουν» τη διαχρονική εξέλιξη του καρκίνου από τα λίγα αρχικά κύτταρα σε μία μόνο τοποθεσία του σώματος, μέχρι την ανάπτυξη των όγκων σε πολλά διαφορετικά σημεία.
Ο συγκεκριμένος ασθενής διαγνώσθηκε με καρκίνο με καθυστέρηση, πέντε τουλάχιστον χρόνια μετά την πρώτη εμφάνιση της νόσου. Η μελέτη αποκάλυψε ότι ο καρκίνος άρχισε να κάνει την πρώτη μετάσταση στους πνεύμονες και στον θυρεοειδή μέσα σε μόνο ένα έτος μετά την πρώτη εμφάνιση των καρκινικών κυττάρων, πολύ νωρίτερα από ό,τι έως τώρα θεωρείτο πιθανό. Η μεγαλύτερη όμως έκπληξη για τους ερευνητές ήταν ότι ενώ αρχικά ο καρκίνος εξαπλώθηκε τόσο γρήγορα σε άλλα όργανα, στη συνέχεια έμεινε σε αδράνεια για αρκετά χρόνια, αντί να συνεχίσει να εξαπλώνεται με επιθετικό ρυθμό.
«Μία από τις ερωτήσεις που οι ασθενείς συχνά κάνουν, είναι πόσο καιρό ο καρκίνος υπήρχε στο σώμα τους, προτού προκαλέσει συμπτώματα ή εξαπλωθεί σε άλλα όργανα. Η μελέτη μας για πρώτη φορά είναι σε θέση να απαντήσει αυτές τις ερωτήσεις για έναν μεμονωμένο ασθενή» δήλωσε ο δρ Βαλέρι.
Στη μελέτη συμμετείχε η Ελληνίδα Αλεξάνδρα Βάτσιου, μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο ICR, απόφοιτος του Τμήματος Βιοϊατρικής Πληροφορικής του Πανεπιστημίου Στερεάς Ελλάδος.