Όταν το όνειρο για μία νέα πατρίδα ναυαγεί στα .. κρητικά παράλια

Νερό και τροφή παραμένουν στα άπληστα χέρια του πληρώματος, που προτιμά να διασφαλίσει την δική του επιβίωση. Ακόμη και οι πιθανότητες να κρύψουν λίγα τρόφιμα στις αποσκευές τους είναι σχεδόν μηδενικές. Μόλις επιβιβαστούν στο πλοίο, οι δουλέμποροι αρχίζουν τις ληστρικές επιθέσεις τους. Τρόφιμα και χρήματα κατάσχονται και ό,τι κριθεί άχρηστο πετιέται στην θάλασσα για να ελαφρύνει το φορτίο του σκάφους. Έτσι η επιβίωση είναι μόνο θέμα αντοχής. Τα πιο επιρρεπή στην εξάντληση, την πείνα και την αφυδάτωση είναι συνήθως τα παιδιά. Η ηλικία των περισσοτέρων δεν τους επιτρέπει ούτε να καταλάβουν τι ακριβώς τους έχει συμβεί. Οι μέρες του ταξιδιού αποδεικνύονται ένας αγώνας επιβίωσης. Κλειδώνονται στο αμπάρι ενός πλοίου, στοιβαγμένα σε συνθήκες απάνθρωπες. Εκεί χωρίς νερό και τροφή, βυθισμένα στο απόλυτο σκοτάδι ανακαλύπτουν την σκληρή πραγματικότητα.

Η αντοχή της ανθρώπινης ύπαρξης στα απόλυτα όριά της !!

 Και μόλις η υγεία του κάθε δύσμοιρου μετανάστη βελτιωθεί (μετά τα νοσοκομεία)  ένας νέος κίνδυνος έρχεται να σκιάσει τις ελπίδες του. Ο κίνδυνος της απέλασης. Πήγατε ποτέ σε καταυλισμό των ταλαίπωρων αυτών ανθρώπων; «Αφήστε μας να πεθάνουμε εδώ. Να πεθάνουμε από την πείνα. Η επιστροφή μας σημαίνει θάνατο» φωνάζουν συνήθως σε όσους τους επισκέπτονται. Συνήθως ένα φιλότιμο παράρτημα της Διεθνούς Αμνηστίας εργάζεται πυρετωδώς και υποβάλλει αιτήσεις για χορήγηση ασύλου. Όμως αυτή η αβεβαιότητα και ο κίνδυνος της επιστροφής δεν αφήνει τους πρόσφυγες να ησυχάσουν στιγμή.

Βρέθηκα προ ετών σε έναν πρόχειρα στημένο καταυλισμό μεταναστών. Τόπος: το τότε Ξενία του Ηρακλείου. Είχαν περάσει  2 περίπου μήνες από την πρώτη επαφή της κοινωνίας του Ηρακλείου με τις περιπλανώμενες εκείνες τραγωδίες. 150 ψυχές κι ανάμεσά τους 80 περίπου παιδιά. Το βλέμμα τους θα το κουβαλώ πάντα στους χειρότερους εφιάλτες μου. Απίστευτα καλούδια απλώνονταν μπροστά τους κι όμως οι ενήλικες της «καραβιάς» είχαν αποφασίσει πεισματικά να μην δοκιμάσει κανείς τίποτα: ούτε τα παιδιά. Η μεγαλύτερη ίσως τραγωδία για εκείνα ήταν το .. αδιανόητο της πείνας τους. Έβλεπαν τα τρόφιμα γύρω τους, ένοιωθαν τις μυρωδιές του ζεστού φαγητού που έστελνε ο Στρατός και λιγώνονταν από τη λαχτάρα. Οι σκηνές είχαν μία αλλόκοτη δύναμη, ένα πείσμα και συνάμα μία τραγικότητα που ξεπερνούσε κάθε όριο. Παιδιά που έκλαιγαν, εξαντλημένα από την πείνα και γονείς που με δάκρυα στα μάτια επιστράτευαν όσο κουράγιο τους απέμενε για να τους .. απαγορεύσουν να φάνε. Τα ασθενοφόρα πηγαινοέρχονταν στον καταυλισμό. Όποιος επέστρεφε από το νοσοκομείο έδειχνε υγιής. Οι υπόλοιποι έμοιαζαν με σκιές, βουτηγμένες σε μία άθλια μοίρα που στοίβαζε όλο και περισσότερα καλούδια γύρω τους, λες και πείσμωνε να δοκιμάσει την επιμονή και τις αντοχές τους.

Κάποτε επιτέλους η απάντηση των ιθυνόντων ήρθε. Οι πρόσφυγες δεν απελάθηκαν. Ένα κύμα χαράς και συγκίνησης απλώθηκε στον καταυλισμό. Τα αδύναμα πρόσωπά τους ξεχείλιζαν και πάλι ελπίδα και κουράγιο. Φιλούσαν τα χέρια όποιου έφτανε εκεί. Ζητούσαν να μάθουν την λέξη «ευχαριστώ» και την έλεγαν σε όλους. Πανηγύριζαν την πρώτη τους νίκη. Η συνέχεια όμως που τους περίμενε ήταν ακόμη σκληρότερη. Αν και ποιος αλήθεια, μπορεί να ξέρει τι θεωρούσαν σκληρό και τι σκληρότερο;  Ένα πρόχειρο κατάλυμα με υποτυπώδεις συνθήκες διαβίωσης, ένα κοινόβιο προσφύγων, μία περιπλάνηση σε μία αφιλόξενη μεγαλούπολη που προσφέρει αφειδώς μόνο τα ... παγκάκια της; Κι όμως οι άνθρωποι αυτοί δεν φαίνεται να έχουν και πολύ διαφορετική αντίληψη για τον .. παράδεισο που είχαν ονειρευτεί. Μόνο οι ίδιοι ξέρουν σε τι κολαστήρια έζησαν. Όταν μετά από καιρό μάθουν ενσωματωθούν, τότε, παύουν συνήθως να μιλούν για τα όσα πέρασαν. Οι δοκιμασίες έχουν μία απρόσμενη επίδραση πάνω τους. Ατσαλώνουν την θέλησή τους και τονώνουν την αξιοπρέπειά τους. Κάπως έτσι μας αφήνουν στην δική μας άγνοια. Δεν μαθαίνουμε ποτέ με λεπτομέρειες τι συμβαίνει στα μέρη που γεννήθηκαν. Τι σπρώχνει τον άνθρωπο να αψηφά κάθε κίνδυνο για το όνειρο μίας ... Ιθάκης πολύ ταπεινής και ίσως εν τέλη και άστοργης.

Τα πρόσωπα εναλλάσσονται, τα βλέμματά τους όμως έχουν πάντα τις ίδιες σκιές. Η Κρήτη εξελίσσεται σε προσφιλή πλέον προορισμό για τα πλοία των δουλεμπόρων. Άλλοτε στα νότια παράλια, άλλοτε στα βόρεια. Απόψε στην Παλαιόχωρα των Χανίων. 408 περιπλανώμενοι. Ανάμεσά τους 100 και πλέον γυναικόπαιδα.

Και η ιστορία τους διαρκώς επαναλαμβάνεται, με μικρές διαφορές μόνο στις λεπτομέρειες και στα ονόματα.

Μ.Κ.

Το παρόν άρθρο δημοσιεύεται στο ekriti και υπόκειται στους νόμους περί πνευματικής ιδιοκτησίας. Απαγορεύεται ρητά η αναπαραγωγή του καθ’ οιονδήποτε τρόπο χωρίς την απαραίτητη παραπομπή (link) στην ιστοσελίδα που το δημοσίευσε.