"Η εν πολλαίς αμαρτίες περιπεσούσα γυνή" κι η ιστορία της

 Βαδίζει αργά, κοιτάζει, θαυμάζει, πισωγυρνά και κάποτε φτάνει μπροστά της. Έτοιμος να της προσφέρει το μήλο. (Τι συμβολισμός!! Όπως έχασε η Εύα τον παράδεισο, έτσι θα τον χάσει και η Κασσιανή. Εξ' αιτίας ενός μήλου).

Στέκεται μπροστά της και ενώ την κοιτάζει με θαυμασμό ο εγωισμός του βασιλόπαιδου ξυπνά μέσα του. Και του άντρα. Που λαχταρά να υποτάξει και να αναδειχτεί κυρίαρχος. Και τότε απρόσμενα της λέει: "Εκ γυναικός ερρύη τα φαύλα" (εννοώντας την Εύα) δίνοντας της ταυτόχρονα και το περιβόητο χρυσό μήλο.

Η Κασσιανή μένει να παλεύει με την ανάγκη να υπερασπιστεί την γυναικεία της υπόσταση ή να σιωπήσει και να αποδεχτεί στέμμα και έρωτα. Τελικά δείχνοντας υπόδειγμα συμπεριφοράς ντροπαλής παρθένου κοκκινίζει, αλλά ούτε τα έχασε, ούτε υπολογίζει ότι θα χάσει το θρόνο, ούτε δέχεται να προδώσει την αλήθεια και το φύλο της. Και δίνει μια απάντηση, "καμπάνα φεμινισμού" και θεολογίας συνάμα, που πάγωνει την ατμόσφαιρα: "Αλλά και διά γυναικός πηγάζει τά κρείττω", (εννοώντας την Παναγία) του είπε υψώνοντας ανάστημα στον άντρα, στον βασιλιά και στην εξουσία που εκπροσωπούσε.

Ο Θεόφιλος διαπιστώνοντας την αξία και την ευστροφία της προς στιγμήν ένοιωσε περήφανος για την επιλογή του. Σύντομα όμως κατάλαβε από τους ψιθύρους στην αίθουσα ότι η στάση της Κασσιανής θεωρήθηκε ανυπακοή από την ομήγυρη και όλοι περίμεναν να αντιδράσει ανάλογα. Με την αμηχανία της στιγμής λοιπόν απέσυρε το μήλο -που της έτεινε μέχρι εκείνη την στιγμή- και το έδωσε στην αμέσως επόμενη υποψήφια. Την σιωπηλή και χαμηλοβλεπούσα Θεοδώρα.

Όμως ο έρωτας -ως συνήθως- αρνείται να κλειστεί σε κοινωνικές συμβάσεις. Η Κασσιανή, πέφτοντας θύμα της ευφυίας και της ελευθεροστομίας της, είχε χάσει οριστικά το θρόνο. Αλλά ταυτόχρονα είχε κερδίσει την καρδιά του Θεόφιλου. Πολλοί αγνοούν ότι οι δυό τους έζησαν αρκετές νύχτες πάθους (έτσι επιμένει το βιβλίο της γιαγιάς μου) προτού η "εν πολλαίς αμαρτίας περιπεσούσα γυνή" καταλήξει στο Μοναστήρι. Ταυτόχρονα ένας θρόνος κινδύνευε και κλυδωνιζόταν από τις ανίερες συμμαχίες που δημιουργούσε η απατημένη σύζυγος Θεοδώρα και ο στρατηγός αδερφός της. Ασχέτως αν εκείνη άγιασε τελικά από τις απιστίες του Θεόφιλου.

Στο Μοναστήρι η Κασσιανή δέχτηκε τουλάχιστον μία φορά την επίσκεψη του αγαπημένου της. Ο μύθος λέει ότι κρύφτηκε ακούγοντας τα βήματα του να πλησιάζουν στο κελί της. Ήταν τότε που συνέθεσε το ιδιόμελο της. Το κείμενο βρισκόταν στο αναλόγιο μισοτελειωμένο, ως τη φράση : "ών (ποδών) έν τώ παραδείσω Εύα το δειλινόν".

Ο Θεόφιλος διάβασε το τροπάριο, αναγνώρισε το ύφος της Κασσιανής, και θέλησε να αφήσει για άλλη μία φορά το "σημάδι" του. Πήρε τη γραφίδα και συμπλήρωσε τη φράση "κρότων τοίς ωσίν ηχηθείσα τώ φόβω εκρύβη", κάνοντας έτσι υπαινιγμό στο φόβο που αυτή ένιωσε, όταν άκουσε τον θόρυβο των βημάτων του. Όταν ο Θεόφιλος έφυγε, η Κασσιανή γύρισε στο κελί της και με έκπληξη είδε την επέμβαση του . Χωρίς όμως να απαλείψει τη φράση, συνέχισε και ολοκλήρωσε τον ύμνο της. Αυτόν τον ύμνο που τόσες γενιές πιστών έμελλε να ψάλλουν την Μεγάλη Εβδομάδα στις εκκλησιές τους.

M.Kορνάρου

Το παρόν άρθρο δημοσιεύεται στο ekriti και υπόκειται στους νόμους περί πνευματικής ιδιοκτησίας. Απαγορεύεται ρητά η αναπαραγωγή του καθ’ οιονδήποτε τρόπο χωρίς την απαραίτητη παραπομπή (link) στην ιστοσελίδα που το δημοσίευσε.
 

"Κύριε η εν πολλαίς αμαρτίαις περιπεσούσα γυνή, 
τήν Σήν αισθομένη θεότητα, 
οδυρόμενη μύρα Σοί
πρό του ενταφιασμού κομίζει.

"Δέξαι μου τάς πηγάς των δακρύων,
ο νεφέλαις διεξάγων της θαλάσσης το ύδωρ.
Μη με την Σήν δούλην παρίδης,
ο αμέτρητον έχων το έλεος".

Δείτε το βίντεο που ακολουθεί.