Ιερείς έτρεξαν φορώντας τα ράσα τους την Κυριακή 2 Οκτωβρίου στον 2ο Ημιμαραθώνιο Κρήτης που έγινε στο Αρκαλοχώρι Ηρακλείου, όπως έγραψε το ekriti.gr. Οι ιερείς ήταν, o πατήρ Εμμανουήλ Κοσιδεκάκης (που είχε λάβει μέρος και το 2014) , o πατήρ Μιχαήλ Παπαϊωάννου και ο πατήρ Ψυλλάκης Πέτρος ο οποίος είναι ένας από τους πρωταγωνιστές στο διαφημιστικό του ίδιου αγώνα.
Δεν είναι όμως τυχαίο το μέρος στο οποίο έτρεξαν οι 3 ιερείς, στον ίδιο Δήμο βρίσκεται και το χωρίο Κασσάνοι που είναι η γενέτειρα του θρυλικού υπεράνθρωπου Παπατζιρίτη που στις αρχές του περασμένου αιώνα άφηνε άφωνους όλους με τα δρομικά του κατορθώματα..
Ποιος είναι όμως ο Παπατζιρίτης , που ίσως να είναι και ο καλύτερος δρομέας όλων των εποχών ;
«Oνομάζεται παπά Mανόλης, η παπα Tζιρήτης κατ' ονοματοποίησιν της εκτάκτου ιδιότητας αυτού του τρέχειν ήτοι τζιρητάν, κατά την Kρητικήν φρασεολογίαν, θαυμασίως. Kατοικεί εις το χωρίον Kασάνους της Πεδιάδος, η δε αντοχή του αμιλλάται προς την τατύχητα αυτού, αυξανόμενη κατά λόγον ευθύν και κατά αριθμητικήν πρόοδον, προς την διάρκειαν του δρόμου τον οποίον διανύει.»
Το πραγματικό του όνομα ήταν Ευάρεστος Ταμιωλάκης. Το Τζιρίτης προέρχεται από την λέξη τζιριτώ της Κρητικής διαλέκτου που σημαίνει τρέχω με όλη μου την ταχύτητα. Μαρτυρίες λένε ότι είχε διανύσει την απόσταση περίπου 200 χιλιομέτρων από τις Μέλαμπες έως τη Σητεία από νωρίς το πρωί μέχρι αργά το βράδυ. Και αυτό με τα ράσα του που δεν ήταν dry-fit με Κρητικές μπότες που δεν είχαν αερόσολα ή gel και με νερό που έβρισκε σε πηγές στην διαδρομή και όχι με ισοτονικά, αναφέρουν οι διογρανωτές του Ημιμαραθωνίου.
«Επρόκειτο για μια συνηθισμένη μορφή ανθρώπου, που το παρουσιαστικό της δεν πρόδιδε τίποτα από τις εκπληκτικές δυνάμεις που έκρυβε μέσα της. Ανάστημα κανονικό, λίγο πιο πάνω από το μέτριο, λεπτόσωμος, ύφος αγέρωχο, βλέμμα σπινθηροβόλο, ευρύ θώρακα, γένια και κόμη πλούσια. Αεικίνητος, τολμηρός, αποφασιστικός, ριψοκίνδυνος, ομιλητικός φιλελεύθερων ιδεών και πατριωτικών συναισθημάτων. Η επίσημη φορεσιά του ήταν τα τσόχινα σαλβάρια και η μεταξωτή ζώνη με το αναγκαίο συμπλήρωμα τα αστραφτερά μαύρα υποδήματα. Όποτε πήγαινε σε μακρινό μέρος , έφερε στη μέση του το Κρητικό μαχαίρι. Αυτή ήταν η μορφή του Παπα-Τζιρίτη. Ένας τύπος απλός, χωρίς ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Ακούγοντας κανένας τα όσα μεγάλα και σπουδαία, έπραξε στο αγώνισμα δρόμου, πιθανόν η φαντασία του να έπλαθε ένα διαφορετικό τύπο ανθρώπου. Ένα ανθρώπινο πλάσμα γιγαντόσωμο, με τεράστια πόδια και χέρια.
Πολλά είναι τα αθλήματα που πραγματοποίησε ο Παπα-Τζιρίτης. Είναι πρώτα τα μεγάλα , αυτά που παρακολούθησε το φίλαθλο κοινό και για τα οποία έγραψε ο ημερήσιος και περιοδικός τύπος της εποχής εκείνης. Αυτοί οι αγώνες βέβαια δεν ήταν επίσημοι και οργανωμένοι από την Πολιτεία.
Ήταν αγώνες ανεπίσημοι και έγιναν με πρωτοβουλία του ίδιου του ιερέα. Στο σημείο αυτό βρίσκεται και η αδικία με τον Παπα-Τζιρίτη. Δεν αξιώθηκε να αποδείξει σε επίσημους αγώνες αυτό που ήταν. Επίσης, ήταν και τα καθημερινά του αθλήματα, αυτά που έκανε όταν πήγαινε στις διάφορες ενορίες για να λειτουργήσει ή για τελέσει εσπερινό. Η ιδιαιτερότητα στο τρέξιμο του Παπα-Τζιρίτη ήταν ότι συνδύαζε τα δύο προσόντα που έπρεπε να έχει ένας δρομέας μεγάλων αποστάσεων: την αντοχή και την ταχύτητα.
Ο Παπα-Τζιρίτης εκτός των δύο αυτών προσόντων είχε και άλλη μια ιδιαιτερότητα: αντοχή ακατάβλητη και απεριόριστη και απίθανη ταχύτητα. Ξεκινούσε με αργό ρυθμό και όσο μεγάλωνε η απόσταση και ζεσταινόταν τόσο το τρέξιμο του γινόταν ταχύτερο. Το τρέξιμο του δηλαδή ήταν μια κίνηση «ομαλώς επιταχυνόμενη». Δηλαδή ξεκινούσε για παράδειγμα και διένυε απόσταση 5 χιλιομέτρων σε χρόνο χ, στη συνέχεια στον ίδιο χρόνο διένυε 8 χιλιόμετρα και μετά στον ίδιο χρόνο διένυε 10 χιλιόμετρα. Όταν πλέον βρισκόταν στο μέγιστο της προσπάθειας του κυριολεκτικά πετούσε. Αυτή η ιδιομορφία του τρεξίματος του Παπα-Τζιρίτη επιβεβαιώνεται και από τους ζώντες αυτόπτες μάρτυρες, όσο και από τα δημοσιεύματα των εφημερίδων της εποχής.»
Και αφού το Παπατζιρίτης είναι Κρητικός δεν θα μπορούσαν να μην έχουν γραφτεί για αυτόν εκατοντάδες μαντινάδες.
Προσόντα του δωκε ο Θεός, χαρίσματα να δείξει το πηδηχτό περπάτημα ,την αντοχή ,την πίστη
Το πρόβλημα για τον παπά ήταν τα χρόνια εκείνα που του έλειπαν οι επαφές και το παντερμο χρήμα
Εφημερίδες της εποχής περιγράφουν με πολύ παραστατικό τρόπο τα κατορθώματα του:
"Xθες O Kρης παπα-Tζηρίτης διέτρεξε την από Mαραθώνος απόστασιν εντός ωρών 2 και 5', εφθασε εις το Στάδιον περιέτρεξεν ακμαίος έτι επί 10 λεπτά της ώρας! H αντοχή του υπήρξεν αξιοθαύμαστος λαμβανομένου υπ' όψει ότι ο δρόμος είνε εν τελεία ακαταστασία.
«Tα 42 χιλιόμετρα του μαραθωνίου δρόμου κατά την αναλογίαν ταύτην θα διατρέξη εις χρόνον κατά τι μικρότερον των δυο ωρών και η ταχύτης αύτη καταρρίπτει με τεραστίαν ελάττωσιν το ρεκόρ του Λούη, διατρέξαντος εις τρεις ώρας τον Mαραθώνιον δρόμον, και όλων των άλλων δρομέων των νικησάντων εις παγκοσμίους αγώνας κατά τα τελευταία έτη. Tα σφριγώντα ουγγρικά άλογα του κ. Mάνου παρακολουθήσαντος τον Παπα Tζιρήτην επνευστίων και απέκαμον, το θαυμασιώτερον δ' είνε ότι και το τελευταίον βήμα του ωκύποδος ιερέως, ήτο εξ ίσου σταθερόν, εξ ίσου πτερωτόν, εξ ίσου ακούραστον με το πρώτον! Λυπηρόν ότι το θαύμα τούτο εξ ανάγκης δεν θα επιδειχθή εις ευρωπαϊκόν τινα συναγωνισμόν ή καν αθηναϊκόν, ελλείψει των απαραιτήτου ανάγκης υλικών μέσων»
« Ο Παπά-Τζιρίτης είνε Λασηθιώτης και όχι Πεδιαδίτης. "Νομοί δύο μάρνανται σοφήν δια ρίζαν Τζιρήτη". Ο Κρης αθλητής, ο ωκύπους ιερεύς, ο το ρεκόρ του εν τοις Ολυμπιακοίς αγώσι πρωτεύσαντος καταξεσχίσας, ο νέος Πηλείδης ήρως της ημέρας, ο ποδωκείησι πεποιθώς και αναζητών ανά την Ευρώπην όλην τον κράτιστον τους πόδας Γάλλον Ορτέγκ, όπως συναγωνισθή μετ' αυτού, ο τον από Μαραθώνος εις Αθήνας δρόμον εις δύο ώρας και πέντε πρώτα λεπτά μόνο διατρέξας, κατά 53' πρώτα λεπτά όλα τον Ολυμπιονίκην Λούην υπερβάς, κατάγεται εκ Λασηθίου και όχι ως αι εφημερίδες τον νομίζουσιν εκ Πεδιάδος. Μέλος ούτος της εν Λασηθίω οικογενείας των Ταμιόληδων εγεννήθη, εν τω χωρίω Αγίω Γεωργίω Λασηθίουι, εκ γονέων ευσεβών, εκεί δ' ανατραφείς και ηλικιωθείς έλαβε τα πρώτα νάματα της παιδείας εις το εν τω χωρίω της γεννήσεως του σχολείον είτα ανδρωθείς ηράσθη τινός νεάνιδος εκ του χωρίου Κασσάνων Πεδιάδος, ην και ενυμφεύθη, και έκτοτε κατοικεί εν τω χωρίω της συζύγου του εις τους Κασσάνους Πεδιάδος. ώστε το θαύμα αυτό της ταχύτητος, ο ήρωας παπα-Τζιρήτης, είνε Λασηθιώτης και όχι Πεδιαδίτης. Την ανακρίβειαν ταύτην, όσον αφορά την καταγωγήν του, έρχομαι να διορθώσω την δάδα της αληθείας προσάγων.»
