Κρήτη - Πρωτοχρονιά: Το έθιμο της μπουγάτσας και της βασιλόπιτας
Διαφορετική θα είναι η φετινή Πρωτοχρονιά λόγω των αλλαγών που έχει φέρει η πανδημία του κορωνοϊού, όμως υπάρχουν κάποια πράγματα που εξακολουθούν να μένουν αναλοίωτα στο χρόνο και στις εκάστοτε νέες συνθήκες. Πράγματα που είναι συνδεδεμένα με τα έθιμα, τις παραδόσεις και τη γαστρονομία της Κρήτης.
Συνδυάζοντας τις τρείς αυτές λέξεις , έθιμα, παραδόσεις και γεύσεις, εν αναμονή του νέου έτους, το μυαλό πάει από μόνο του στα γλυκά που έχουν την τιμητική τους την Παραμονή της Πρωτοχρονιάς στο νησί και αυτά δεν είναι άλλα από τη βασιλόπιτα και τη μπουγάτσα.
Το έθιμο της μπουγάτσας
Το έθιμο αυτό γεννήθηκε στο Ηράκλειο και κρατά γερά εδώ και περίπου έναν αιώνα!
Η παράδοση θέλει την πρώτη του χρόνου να μπαίνει σε κάθε σπίτι η μπουγάτσα προκειμένου να κυλήσει το ίδιο γλυκιά η νέα χρονιά.
Σύμφωνα βέβαια με μια άλλη ερμηνεία, λέγεται ότι το έθιμο καθιερώθηκε λόγω των "ξενύχτηδων" που γυρώντας σπίτια τους το βράδυ της Παραμονής, έχοντας παίξει χαρτιά, σταματούσαν για να αγοράσουν λίγη μπουγάτσα για να γλυκαθούν από τη "χασούρα" της νυχτιάς.
Επίσης οι χαρτοπαίχτες έπρεπε γυρνώντας σπίτι να φέρουν μαζί τους μπουγάτσα και για τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας για να τους γλυκάνουν, ειδικά αν άνηκαν στους "χαμένους".
Κάθε χρόνο παραδοσιακά το βράδυ της Παραμονής, στα κεντρικότερα σημεία της πόλης, εκείνοι που πρωταγωνιστούν είναι οι μπουγατσοπώλες που τρέχουν να εξυπηρετήσουν το κοινό, το οποίο συνεχίζει να κρατά το έθιμο μέχρι και σήμερα.
Φέτος, λόγω και της νέας κατάστασης που έχει διαμορφώσει η πανδημία, πολλες, από ότι φαίνεται, είναι οι οικογένειες που έχουν ήδη προμηθευτεί τη μπουγάτσα τους για το τραπέζι της βραδιάς.
Το έθιμο της βασιλόπιτας
Βέβαια, η μπουγάτσα δε θα είναι μόνη της στο γιορτινό πρωτοχρονιάτικο τραπέζι, αφού δίπλα της θα δεσπόζει και η αγαπημένη σε όλους βασιλόπιτα, με τους παρευρισκόμενους να καρδιοχτυπούν και να έχουν αγωνία σε ποιον θα πέσει το φλουρί, ποιός θα είναι φέτος ο τυχερός του σπιτιού.
Η παραδοσιακή αυτή πίτα που είναι το σύμβολο της Πρωτοχρονιάς, έχει τις ρίζες της στα ελληνορωμαϊκά χρόνια και η ορθόδοξη παράδοση την έχει συνδέσει το έθιμο με την ιστορία του Αγίου Βασιλείου και για αυτόν ακριβώς το λόγο κόβεται την Πρωτοχρονιά!
Σαν έρθει η ώρα για την κοπή της πίτας, μαζεύεται γύρω από το τραπέζι όλη η οικογένεια, φίλοι και συγγενείς και ο νοικοκύρης του σπιτιού αρχίζει το κόψιμο της πίτας. Πρώτο κομμάτι του Χριστού, δεύτερο του Άη Βασίλη, μετά του σπιτιού και ύστερα των παρευρισκόμενων.
Σε όποιου το κομμάτι βρεθεί το φλουρί, εκείνος θα είναι ο τυχερός της χρονιάς!
Πρωτοχρονιά - Κρήτη: Το έθιμο του ποδαρικού
Κρήτη: "Ταχιά ταχιά ν’ αρχιμηνιά ταχιά ν’ αρχή του χρόνου..."
Ηράκλειο: Το μήνυμα του Δημάρχου Βασίλη Λαμπρινού για την Πρωτοχρονιά
